December 2009 (Eerste Deel)

Op de drempel van november naar december........bezochten we o.a. weefmeisje Asia. Wij hebben een erg goed contact met haar oom. Normaal gesproken zitten we buiten in de community onder een boom op een houten bankje te praten. Deze keer echter liet één van de kinderen weten dat wij door mochten lopen naar zijn hut. (Wellicht vanwege de uitloop van het Moslimfeest Sala). In die hut waren we nog nooit geweest. Situatieschets: Deze moslim-man, met baard en in een lang wit gewaad zat op een matje in de lemen hut. Wij gingen naast hem zitten en we kletsten honderduit. Aan gespreksstof was geen gebrek! Vele mensen liepen in en uit de hut. Op een gegeven moment kwam ook Asia binnen. Zij vertelde ons - via haar oom die moest vertalen van Dagbani naar het Engels - dat Hawa haar verschillende keren had bezocht (en dat was niet voor de aardigheid). Hawa was in het gezelschap van iemand geweest die alles opschreef wat Asia zei. Hawa stelde aan Asia voor om voor haar association te komen werken. Asia moest dan wel met haar kiosk inclusief alle materialen komen. In ruil daarvoor zou Hawa voor Asia een veranda regelen voor haar shop. Wij interpreteerden deze boodschap als volgt: Nu Hawa weet dat zij langs de 3 metalen containers grijpt, gaat ze op kiosk-jacht. Wij drukten Asia op het hart om nooit naar Hawa te luisteren, noch om iets te ondertekenen en altijd eerst haar oom of ons te raadplegen. Wij hebben onze interpretatie doorgegeven aan NorGhaVo Ghana, aan Paul en aan Ishmel (die de centen van de microkredieten ophaalt). Het is niet te geloven! Hawa blijft Hawa! Ben en ik vonden het al erg stil rondom Hawa en dat betekent meestal niet veel goeds. Zoals wij het kunnen beoordelen, zal zij alle meiden bezoeken in hun shop en hetzelfde verhaal ophangen als Asia te horen had gekregen.

En plotseling ontmoetten we de Nederlandse, oud NorGhaVo-vrijwilligster Joanne, die teruggekeerd was naar Tamale om o.a. haar vriend Musah (van NorGhaVo Ghana) te bezoeken. Wij voerden een leuk gesprek en natuurlijk kon de container-issue - inclusief de rol van NorGhaVo Ghana daarin - niet ontbreken.

De laatste dag van november kwam de waterleverancier onze polytank vullen. Nog steeds had het hele gebied geen water en de watercompany leverde niets. De mensen hier zagen we op de fiets met jerrycans water fietsen. We besloten om onze contactpersoon van de watercompany te bellen, maar van deze Mozes werden we ook niet veel wijzer. Dus gingen we zelf naar het kantoor van de watercompany en daar kregen we het volgende verhaal te horen: Men was op de hoogte van het feit dat er in ons gebied al gedurende zo'n 14 dagen geen water was. Het probleem was dat de werklieden 'a special tool' moesten hebben, aangezien ze door beton moesten boren. En voor dat stuk gereedschap moest men de toestemming hebben van de hoogste baas en tsja.....die was 'on travelling'! Dus....het kon nog wel even duren.........'Please have some patience'..... Wij waren dan ook extra blij dat we onze polytank hadden laten vullen. Hiervoor moest een bedrag betaald worden van 40 GHc (ongeveer 20 Euro). In het verleden was het regelmatig voorgekomen dat we de waterleverancier hadden laten komen om de polytank te vullen en op dezelfde dag kregen we dan ook weer water van de watercompany. Maar goed.....nu kon dit laatste dus nog wel even duren. The pipe is still locked! Compound-boy Hudu had zo zijn eigen gedachten over de hele water-affaire: Volgens hem wordt de watertoevoer bewust afgesloten door de watercompany. De watertankers zien hierdoor hun omzet stijgen. Een gedeelte van de winst wordt dan doorgesluisd naar de mensen van de watercompany, zodat zij een extraatje hebben bovenop hun salaris. Wij leren elke dag weer hier in Ghana.............maar met dit soort kwesties maakt men het toch wel erg bont! In Nederland zou men zeggen: Ons helpt ons. Het was voor iedereen 'struggelen'; we zagen de mensen (vrouwen en kinderen) met emmers water op hun hoofd lopen. Zij moesten kilometers sjouwen om bij een plek te komen waar zij water konden halen. Wat kun je je dan gelukkig prijzen met een polytank water van 2000 liter! Maar eindelijk nadat de watercompany zo'n 3 weken geen water had geleverd, werd op 12 december de 'pipe unlocked'. Aangezien Ben verscheidene keren namens velen in verschillende communities had geklaagd bij de watercompany en iedereen hem nu wel kende, stond op 12 december contactpersoon Mozes persoonlijk aan de poort - met een delegatie van 7 personen in een truck - om te vragen of de 'white man' water had en 'satisfied' was. Oh, Ghana is funny......!

Ook liet Dees de laatste dag van november weer prikken op malaria. Het was moeilijk in te schatten: Voelde ik me nou niet lekker door de Harmattan of was er toch sprake van malaria? En ja hoor.....Dees had weer malaria. Dit is al de tweede keer sinds onze terugkomst uit Nederland. Hopelijk zet deze tendens zich niet voort. Iedere maand malaria wordt toch wel een beetje te gek. Na 14 dagen wederom laten prikken en toen was de malaria weer voorbij.

Nog steeds zijn we doende om onze verblijfsvergunning te regelen, d.w.z. onze voormalige huisbaas, mister Jacob, regelt dit voor ons via zijn eigen NGO. Er moeten nog 2 formulieren toegevoegd worden: Een brief van zijn NGO CPYWD (Community Partnerschip for Youth and Women Development) en een brief van de Social Welfare. Dit lijkt eenvoudig, maar in Ghana is niets simpel. De meest normale dingen kosten een heleboel tijd, omdat er altijd wel 'a problem' is. In dit geval betekende dit dat de direkteur van het Department of Social Welfare de brief nog moest ondertekenen en hij was 'on travelling'. Wij hadden gehoopt dat de beide brieven klaar zouden zijn op 30 november. Op die dag ging namelijk niet mister Jacob, maar zijn collega Elisha naar Accra. Niet alleen om een nieuwe vrijwilliger op te halen, maar tevens om onze beide brieven af te geven op de Immigratiedienst in Accra. Wij belden die dag vaak met mister Jacob en met Elisha, maar ook mister Jacob was 'on travelling'(Bimbila) en voor Elisha was het onduidelijk wat de bedoeling was. Uiteindelijk bleek dat op 30 november de direkteur van de Social Welfare nog steeds 'on travelling' was, zodat Elisha zonder onze formulieren afreisde naar Accra. Wederom vertraging dus. Er zijn inmiddels 3 nieuwe opties om de betreffende brieven op de Immigratiedienst in Accra te krijgen, namelijk: De papieren worden via de STC -bus pakketdienst Tamale naar de STC in Accra vervoerd en daar kan Elisha dan de papieren ophalen (mocht hij nog in Accra zijn). Een andere mogelijkheid is om de brieven via EMS (een soort snelle postdienst) rechtstreeks op te sturen naar de Immigratiedienst in Accra. En als dat allemaal niet lukt, dan nemen wij de brieven wel mee als wij zelf half december afreizen naar Accra. Op een gegeven moment bespraken we bovenstaande issues op kantoor van mister Jacco en stelde hij voor om samen naar het kantoor te gaan van de Social Welfare. In persoon verschijnen mag nog wel eens helpen. Wellicht kon men van daaruit de direkteur bellen en kon misschien iemand anders tekenen. Ook bleek dat NorGhaVo Ghana verzuimd had de Social Welfare updates te geven over ons reilen en zeilen. Ja, we hadden ook niet anders verwacht. NorGhaVo Ghana doet in onze beleving niets. Konden we dat meteen uitleggen. Dus: We besloten om op 3 december naar de Department of Social Welfare te gaan. Maar...... we kregen te horen dat er niemand op kantoor was. O jongens, kom op, wanneer komt hier eens iets van de grond? Het is toch belachelijk: Wij zijn op tijd begonnen met de procedure om onze verblijfsvergunning te vernieuwen, maar er is enkel tegenwind. De regels zijn niet éénduidig, iedereen doet maar wat, er is geen afstemming noch coördinatie en de setting is corrupt. Mister Jacob had met eigen ogen gezien dat er Chinezen binnenkwamen op de Immigratiedienst in Accra, met stapeltjes bankbiljetten in de hand voor een bepaalde 'officer' en hij kon meegenieten met het gesprek....Welk mobieltje wilde de officer graag hebben?....En in die context moet men voor ons in Accra een workpermit realiseren!!! Als we die hebben, kunnen we in Tamale de residence permit verkrijgen, maar dat gaat nooit meer lukken voor 9 januari. De mensen van de Immigratiedienst in Accra wachten nu op het laatste formulier en dat is de brief van de Social Welfare. En wie mag straks de boete betalen als we de datum van 9 januari overschrijden? Natuurlijk....... de 'white men'. Wij hadden het helemaal gehad en belden zelf naar het kantoor van de Social Welfare.....Nee, de direkteur was nog steeds 'on travelling'. Toen we vroegen of er geen 'deputy' was die wellicht kon ondertekenen, kregen we te horen dat slechts de direkteur de bevoegdheid had om te tekenen. Uiteindelijk lukte het ons wel om het mobiele telefoonnummer van de direkteur los te peuteren. Hoewel de direkteur best wel geërgerd reageerde....Don't blame me......slaagden we er toch in om een afspraak te maken. Op donderdag 10 december om 11.00 uur werden we verwacht. Ook wilde hij dan met mister Jacob spreken. Die was namelijk de direkteur van de NGO. Toen we Jacco belden met de mededeling dat het ons gelukt was om een afspraak te maken met de direkteur, reageerde hij verrast: 'Congratulations'. Hij liet doorschemeren dat dit resultaat te danken was aan onze witte kleur. Oké....op 10 december stonden we dan op de stoep. Uiteraard waren 'de witten' op tijd; dat gold niet voor mister Jacco en ook de direkteur van de Social Welfare was er niet. Nee toch....?! Maar.....'he will come, so you wait'....We werden in een 'office' neergezet en waren in de veronderstelling dat dit het kantoor van de direkteur was. Toen het wel erg lang duurde, besloten we om hem te bellen en wat bleek? Zijn kantoor was naast de 'office' waar wij zaten te wachten. Dus we waren op elkaar aan het wachten, maar goed....na een half uurtje was iedereen dan toch ter plekke. Wij dachten nog even dat het een kwestie was van: Briefje schrijven, ondertekenen en klaar, maar blijkbaar mag het niet eenvoudig gaan in Ghana. De man hield een heel betoog dat hij op papier wilde zien wat wij al die jaren in Ghana hadden gedaan; verder wilde hij de projecten met eigen ogen zien en hij wilde dat we een brief door Assembly (Gemeente) lieten opstellen. Aangezien wij onze verblijfsvergunning zonder tussenkomst van NorGhaVo regelen en in plaats van NorGhaVo het project van mister Jacob 'gebruiken', zal laatstgenoemde zijn project CPYWD laten zien. Toen duidelijk was dat onze rapportage voornamelijk in het Nederlands was geschied, hoefden we gelukkig niet alles te vertalen in het Engels. Het was de taak geweest van NorGhaVo Ghana om updates over ons te verschaffen aan de Social Welfare, maar dat hadden zij nooit gedaan. Dus dat was niet onze schuld. Mister Jacob heeft in plaats daarvan enkele nieuwsbrieven van zijn project CPYWD afgegeven en dat werd accoord bevonden. Ook lukte het mister Jacob om de brief van Assembly te cancelen. Uit ervaring liet hij de direkteur van Social Welfare weten dat hij ieder jaar opnieuw zijn project ging promoten bij Assembly en ieder jaar weer kreeg hij te horen: 'We don't know you'. O, dat is typisch Ghanees.....interessant doen; vooral niet dienstverlenend bezig zijn; erg gevoelig zijn voor bewijsstukken, brieven, stempels, handtekeningen; er op kicken om de ander weg te sturen met een heleboel huiswerk; schermen met 'the office, the rules and regulations, the organization' enz. enz. Iets snel, efficiënt en praktisch oplossen blijft 'een brug te ver' voor de mensen hier. Voor ons heel erg storend. Ben was aangeslagen; Dees 'almost', maar mister Jacob bleef optimistisch. 'It will be okay, don't worry!' Tsja...maar dat is nou net het probleem....wij kunnen onderhand niet meer inschatten of we ons geen zorgen hoeven te maken. In ieder geval belden we naar onze contactpersoon op de Immigration Service in Accra (Charlot), om haar de stand van zaken te vertellen...... 'The Department of Social Welfare is still working on it; they will do some more investigations. Probably we bring you the letter ourselves when we travel to Accra at the end of next week'…….. Dat was oké. Maar een dag later liggen de zaken alweer anders. Het blijkt dat mister Jacob met zijn NGO CPYWD niet geregistreerd is bij de Department of Social Welfare. Hij liet ons weten dat hij dit weliswaar verschillende keren had geprobeerd, maar dat de Social Welfare niet had meegewerkt. Tsja....feit is dat het niet opschiet. Zolang de NGO van mister Jacob niet is geregistreerd, kan de Social Welfare geen brief voor ons regelen die wij nodig hebben voor onze verblijfsvergunning. Het laten registreren gaat anderhalve maand duren en onze verblijfsvergunning verloopt op 9 januari. Er werd gebeld met de Immigratiedienst in Accra en het probleem werd voorgelegd aan onze contactpersoon Charlot. Terstond ging zij het bespreken met haar baas. Uitslag: Wij zullen op 21 december als wij zelf in Accra zijn, onze paspoorten afgeven op de Immigratiedienst. Zij zullen ons dan een stempel geven die tot 3 maanden na 9 januari geldig zal blijven. In die tussentijd heeft Social Welfare in Tamale de tijd om de NGO van mister Jacob te laten registreren. Mocht de Immigratiedienst ons de stempel niet geven als we in december in Accra zijn, dan kunnen we de paspoorten achterlaten en mister Jacco zal deze dan weer ophalen als hij in januari naar Accra gaat. O, het is altijd wat hier in Ghana en Dees vindt het moeilijk om erin te blijven geloven. De ervaring heeft gewoon inmiddels geleerd dat iedereen je wil helpen en dat iedereen blijft zeggen: 'Don't worry', maar als puntje bij paaltje komt is er gewoon altijd 'a problem'......en dat gaat na bijna 3 en een half jaar opbreken.

Even een grappige tekst tussendoor, die we zagen op de Department of Social Welfare:

Money

Money is termed as the medium of exchange, but money itself has got its own meaning in its five alphabets:

M: Many will suffer because of me

O: Others will die because of me

N: Nothing can be done without me

E: Everything is done by me

Y: Yes, I am the evil of the world.

Dit vierde jaar zijn wij met veel dingen bezig: Lesgeven op Cambridge Garden Academy en lesgeven op NCCELP, maar ook nog steeds bezig met het monitoren van onze eigen oud NFD-meiden in hun shop en last but not least.....het regelen van de wederopbouw van onze 3 containers; ons trainingscentrum dat werd afgebroken op Kukuomarket en hopelijk binnenkort weer wordt opgebouwd bij het naai-atelier van mister Halilahi op Lamashegu.

Wanneer wordt de MOU nou ondertekend, zodat wij de containers kunnen transporteren naar Lamashegu? Je wordt er toch helemaal dol van? Zelfs na het versturen van 7 mails richting Musah van NorGhaVo Ghana komt er geen enkele reactie, want.....no internetconnection. Per telefoon laat hij dan eindelijk weten dat er hopelijk op 3 december door iedereen getekend kan worden, want op 7 december zijn sommige mensen van de school (op wiens grond onze containers komen te staan) 2 weken afwezig, i.v.m. het volgen van een workshop. Op 3 december wordt er ondertekend door mister Halilahi (later bleek dat Musah hem een copie had laten ondertekenen) en door enkele mensen van de school (nog niet door allemaal). Wij zouden op 7 of 8 december kunnen ondertekenen. Maar......eerst moet er toch weer een meeting komen met alle 'headmasters'. Op het terrein staan namelijk meerdere scholen en iedere school heeft een 'headmaster', die zijn of haar zegje mag doen. Daarnaast willen al deze 'headmasters' ook weer samenkomen met de chairman van de 'School Management Committee' (tevens Assembly-man) en met NorGhaVo. Het wordt enorm vertraagd; er wordt uiterst inefficiënt gewerkt en het wordt een zeer moeilijke bevalling. Tot overmaat van ramp heeft Musah ook nog een 'funeral' van 'one of his fathers', dus......wachten....wachten.....wachten. Als we Alex van NorGhaVo een keer treffen, laat hij weten: 'We have to follow the process; it's very important'. Wij laten duidelijk weten dat de containers een half jaar leeg liggen en dat het toch niet zo moeilijk is om mensen een overeenkomst te laten ondertekenen en een transport te regelen, maar het is tegen dovemansoren gezegd. NorGhaVo Ghana schept er behagen in om de zaak te traineren. Wij reiken allerlei ideeën aan: Waarom kan een chairman van een School Management Committee niet tekenen 'on behalf of' alle 'headmasters?' Waarom roept NorGhaVo niet alle betrokkenen op om op kantoor te komen ondertekenen? Waarom kan NorGhaVo niet met het papier onder de arm op de motorbike springen en naar de betreffende personen toegaan? En dat de headmasters en teachers van de school een workshop hadden, so what? Die workshop was in Tamale en niet in Takoradi (zuid Ghana en 16 uur verwijderd van Tamale)?!

Verder mogen de containers niet achter de shop van mister Halilahi komen te staan, maar moeten ze aan de rand van het terrein 'in line' worden geplaatst. Wij worden er in ieder geval helemaal tureluurs van en hebben Musah dan ook gemaild: Good luck with your case, called: 'Mission impossible!'

Zoals wellicht gemeld komen alle 3 de containers op Lamashegu te staan, maar mag mister Halilahi er slechts 2 gebruiken. De 3e container is nog steeds in principe voor madam Mariam (onze oud stagebegeleidster van het kappersvak). Wij zijn de enigen die haar zo af en toe eens bijpraten over de container-issue. NorGhaVo Ghana doet uiteraard weer helemaal niets. Wij hebben madam Mariam voorgesteld om eens te gaan kijken op Lamashegu en te brainstormen met mister Halilahi. En dan komt er op 15 december 's avonds om 18.15 uur een telefoontje van Musah......Wij worden verwacht op 16 december om 8.00 uur op Lamashegu op het kantoor van de headmaster om de MOU te ondertekenen. Zou het dan eindelijk gaan gebeuren? Aangezien ik (Dees) om 9.00 uur moest beginnen op school, liet ik Musah weten dat ik slechts een half uurtje de tijd had. Ik zou echt om 8.30 uur moeten vertrekken, aangezien het ruim 20 minuten rijden is van Lamashegu naar mijn school in Kanvilli North. Wij stonden de volgende ochtend dus keurig om 7.50 uur op de afgesproken plek en.......waren de enigen. Wij hebben gewacht tot 8.00 uur en begonnen toen de mensen te bellen (mister Halilahi, NorGhaVo, chairman of the School Management Committee enz. enz.). Reactie: 'Oh don't worry, we are on our way, we are coming'. Toen NorGhaVo om 8.15 uur ter plekke was, lieten we weten: 'You are too late'. Met een stalen gezicht liet Musah weten: 'We are not too late; this is Ghana'. Ik richtte me tot de chairman van de SMC, met het verzoek of we een beetje konden opschieten en bovendien....'I take my job serious and I don't want to be too late; there are children waiting for me'. Reactie: 'Oh relax, then you come later, no problem, now you have to serve these people'. En iedereen liet weer lachend weten: 'This is Ghana'. Wij konden dit echt niet waarderen en lieten dat duidelijk blijken. Eindelijk was iedereen aanwezig (dachten we) en werd er getekend. Toen Peter van NorGhaVo liet weten: 'Is it not necessary to study it before we sign?', vielen wij bijna van onze stoel. We hebben het allang bestudeerd. Dus binnen een minuut hadden wij getekend. Onze kordate actie zorgde er in ieder geval voor dat iedereen een pen ging zoeken. Wij stonden inmiddels op ontploffen; het was 8.30 uur en de laatste persoon om te tekenen ontbrak. Vijf van de zes betrokkenen hadden nu getekend. Het is niet te geloven, maar NorGhaVo heeft weken nodig om iets te laten ondertekenen en was er dus nog steeds niet in geslaagd om zes mensen bij elkaar te roepen. Wij vertrokken in ieder geval en arriveerden klokslag om 9.00 uur op school, ...........waar de headmistress languit op een bank lag te slapen........!!! Knap hoor, als je dan nog steeds rustig kunt blijven. Ons lukte dat in ieder geval niet.

Toen wij al snel hierna aan Musah vroegen of de zesde persoon had getekend, bleef het stil. Wij vroegen ons namelijk af wat er zou gebeuren als nummer 6 niet zou tekenen. Zou dan alles weer voor niets zijn geweest? En mocht nummer 6 wel getekend hebben, zouden wij dan a.u.b. een copie kunnnen krijgen? Inmiddels hoorden wij via via dat de zesde handtekening helemaal niet nodig zou hoeven te zijn. Als hier namelijk 5 van de 6 personen tekenen (meerderheid), dan is de overeenkomst een feit. We bleven bij Musah aan de bel trekken, hetgeen uiteindelijk resulteerde in de volgende, verrassende ontknoping: Nummer 6 is niet bereid om te ondertekenen. Op het land waar wij onze containers willen plaatsen, wil nummer 6 (vrouwelijk schoolhoofd van een middelbare school), een extra schoolgebouw neerzetten. Om dit te kunnen bekostigen, heeft zij een verzoek ingediend bij sponsoren. In haar beleving moet dit stuk grond hiervoor dus beschikbaar blijven. Gelukkig zal dit voor ons proces geen roet in het eten gooien. De Chairman van de 'School Management Committee' en alle andere 'headmasters' hebben namelijk hun goedkeuring gegeven. Onze containers kunnen definitief naar Lamashegu. Voorgesteld wordt om de laatste pagina van de MOU te veranderen. Dat wil zeggen dat de ruimte waar nummer 6 had moeten tekenen, wordt weggelaten. In Ghana is men nogal voorzichtig met dit soort dingen. Op deze manier worden eventuele toekomstige vragen voorkomen. Feit is dan wel dat we weer allemaal opnieuw moeten opdraven om te ondertekenen. Aangezien het 'paperwork' nu min of meer klaar is, wordt nu door Musah een eerste aanzet gegeven om het transport van de containers naar Lamashegu te regelen. Opmerkelijk is wel dat ze dit juist willen doen tijdens onze afwezigheid (bezoek Accra 18-29 december). Pesterijtje? NorGhaVo zal dus naar de Assembly (Gemeente) gaan en de Chairman van de 'School Management Committee' zal hier ook een rol in gaan spelen, aangezien hij zelf een 'Assembly-man' is. Aan de ene kant vinden wij het jammer dat wij niet aanwezig kunnen zijn bij deze klus. Ook toen het trainingscentrum werd afgebroken, waren wij er niet bij. Maar.....aan de andere kant is Ghana nu aan zet. Het is goed dat zij eens iets harder gaan lopen. Echter....toen wij terugkeerden uit Accra, was er - zoals gewoonlijk - niets gebeurd!!!

De volgende stap in de container-kwestie is dus het regelen van het transport. Assembly (Gemeente) had ons beloofd alle kosten van de 'relocation' te zullen betalen. But what is a promise in Ghana? Wij vroegen ons af of zij ook bereid zouden zijn om de hele wederopbouw voor hun rekening te nemen. De materialen die over waren (facing boarders, zinc roof, arch, signboard, metal poles etc.) liggen inmiddels in de community op Kukuomarket. Worden deze weer gebruikt voor de wederopbouw? Of betaalt Assembly voor nieuwe materialen? Of zullen zij slechts de transportkosten betalen? Of gaan ze helemaal niets vergoeden? Het blijft spannend!

Zoals reeds vermeld in de update van november, kunnen wij - dankzij een Nederlandse sponsor - een 10-jarige jongen naar school sturen. Deze knaap volgt lessen op het project NCCELP, waar Dees lesgeeft. Hij heeft nog nooit op een echte school gezeten en alles wat hij weet, heeft hij geleerd op NCCELP, het project voor kansarme kinderen.

Bovenstaand: Even gek doen voor de les begint.Bovenstaand: Mudasir, de jongen die wij dankzij een Nederlandse sponsor naar een echte school kunnen sturen.

Wij hebben samen met mister Ramzy (de oprichter van het project) deze jongen uitgekozen. De ouders werden bezocht en samen gingen we op zoek naar een passende school. Wij lieten ons voor wat betreft de schoolkeuze in eerste instantie leiden door mister Ramzy. Dat dit niet goed was, blijkt uit het volgende verhaal: Op 2 december bezochten we een school met de naam North Star. Aangezien het niet duidelijk is of de jongen kan instromen in JSS-1 (brugklas), of in P6, P5, P4 (groep 8, 7, 6), is het logisch dat de jongen eerst getest moet worden. Volgens de schoolleiding zou dit kunnen gebeuren in januari. Instromen was niet mogelijk halverwege het schooljaar. Hij zou moeten wachten tot september 2010. Allemaal heel begrijpelijk, maar......toen we de 'schoolfees'bespraken, werd ons verteld dat dit voor een P6 knaap ongeveer 261 Ghanese cedis zou zijn (voor 1 schooljaar) en voor een JSS jongen ongeveer 346 Ghanese cedis (voor 1 schooljaar). Het leken wel prijzen van een privéschool!!! Wij konden dit dan ook even niet plaatsen. Op deze manier zouden wij de jongen slechts 1 jaar kunnen 'supporten'. Wij vroegen ons dan ook hardop af of dit niet 'useless' zou zijn....... Hij mag naar school en na een jaar moet ie er weer van af.....Mister Ramzy was onduidelijk naar ons toe. Hij liet weten dat de kwaliteit op veel overheidsscholen slecht was. Ja, dat weten wij ook wel. Hij had ons ook verteld dat hij 18 kinderen in het verleden naar school had kunnen sturen (zowel privéscholen als overheidsscholen). Toen wij hier vol ongeloof op reageerden liet hij weten: 'They increase the prices', Verder vertelde hij dat sommige vrijwilligers hem financieel hadden geholpen en hij had ook veel zelf betaald, aangezien hij toen werkte. Op dit moment werkt hij niet en volgt hij een computer-opleiding. Toch wilden wij een second opionion horen en gingen hiervoor naar onze voormalige huisbaas mister Jacco en deze liet duidelijk weten dat North Star een privéschool was. Verder kon hij zich niet voorstellen dat een sponsor uit Nederland een privéschool in gedachten zou hebben. Hij juichde het plan toe om de jongen te sponsoren, maar raadde ons met klem aan om de knaap naar een overheidsschool te sturen. Volgens hem zou het een afgang betekenen voor zowel de jongen als de familie als het kind na een jaar weg zou moeten van school. Het zou zelfs kunnen gebeuren dat de familie de jongen zou verstoten. Wij waren het met hem eens: Kom op zeg, het is niet nodig om de sprong te maken van een project voor kansarme kinderen naar een privéschool. Een overheidsschool zit er tussen in en bovendien kunnen we hem dan wel alle schooljaren sponsoren. Hij kan dan gewoon de hele rit afmaken. Mister Jacco gaf ons de tip om naar de BagaBaga school te gaan; Weliswaar een governmental school, maar met een goede monitoring. Toen wij dit bespraken met mister Ramzy, reageerde hij in eerste instantie geschokt. Hij voelde onze kritische openheid als een aanval en ging zich meteen verdedigen. Het had hem blijkbaar zó geraakt, dat hij zich niet meer had kunnen concentreren op de computerschool en hij was eerder naar huis gegaan. Wij hebben hem uitgelegd dat wij na bijna 3 en een half jaar ervaring een beetje sceptischer zijn geworden. Tsja....dat gebeurt als je téveel teleurstellingen hebt moeten incasseren. Toen begreep hij het wel en we spraken af dat we op 8 december de privéschool North Star zouden cancelen en dat we naar de BagaBagaschool zouden gaan. Ook andere vrienden, zoals Paul, mister Halilahi en Taiba waren de mening toegedaan dat de Bagabaga school een goede keuze was. Aangezien mister Ramzy op 8 december te druk was met zijn computer-opleiding, moest hij verstek laten gaan. Wij (Ben en Dees) gingen dan ook alleen op pad. Het cancelen van de privéschool was zo gebeurd. We vertelden dat de sponsor in Nederland de voorkeur gaf aan een 'governmental school'. De 'private school was too costly and besides we have to obey our sponsors'. De man begreep het….surely…surely…..Hierna togen we naar de overheidsschool Bagabaga en voerden een goed gesprek met de schoolleiding. Afgesproken werd dat onze Mudasir al in januari mag beginnen. Hij hoeft niet te wachten tot het nieuwe schooljaar in september. En dit alles omdat wij gekozen hadden voor de Bagabaga-school. In januari zal hij eerst getest worden, om te kijken of hij in kan stromen in P4, P5 of P6. Aangezien de jongen nooit op school gezeten heeft, is het niet aannemelijk te veronderstellen dat hij zal kunnen beginnen in JSS 1 (brugklas). Als duidelijk is in welke klas hij moet starten, zullen we te horen krijgen welke boeken hij moet aanschaffen. Voor de PTA (Parents Teachers Association) hoeven we slechts een bedrag van 12 Ghanese cedis (ongeveer 6 Euro) te betalen voor een heel jaar. Dit is het enige bedrag dat we aan de school moeten betalen. De rest kunnen we zelf kopen: Boeken, schooltas, schoenen en een uniform in de kleuren oranje/bruin. Dit uniform kunnen wij natuurlijk prachtig laten maken door de meiden op het naai-atelier van mister Halilahi. Aangezien er 'lack of furniture' is, werd ons gevraagd om ook een schoolbankje voor Mudasir te laten maken door een timmerman en dan het liefst een schoolbank waar 2 of 3 kinderen in konden zitten. Oké, afgesproken! Wij hadden er in ieder geval een goed gevoel bij en zullen in januari samen met mister Ramzy en met Mudasir terugkeren naar de school. Ook zullen we dan de ouders gaan bezoeken. Wij vinden het fijn dat de jongen nu het hele traject kan afmaken. (Bij de privéschool hadden we hem slechts een jaar kunnen 'supporten'). Wij vragen ons alleen nog even af aan wie wij het boekengeld voor de komende jaren zullen geven. Aan de school? Je weet nooit of dit 'safe' is. Of toch maar aan onze beste vriend Paul? Hij zal zeker ieder jaar uit onze naam het boekengeld voor de jongen willen gaan betalen. Wij brachten verslag uit aan mister Ramzy en hij reageerde gelaten. Nog steeds is hij waarschijnlijk teleurgesteld dat het geen privéschool is geworden en lijkt hij nog altijd geraakt te zijn door onze woorden: 'It is difficult for us to believe that you have supported 18 children in the past'. Mudasir zelf werd door niemand geïnformeerd. Typisch Ghanees; er wordt niets uitgelegd. Wij vonden toch dat wij de knaap even moesten inlichten. Toen wij hem vroegen of mister Ramzy of zijn ouders iets tegen hem hadden gezegd, liet hij weten: 'Mister Ramzy didn't say anything, but my parents said that maybe there will be a surprise'. Toen wij hem op de hoogte brachten van het feit dat hij in januari naar een echte school mag, lachte hij verlegen. Je zag aan het hele gezicht dat hij ontzettend blij was.

Behalve het naar school kunnen sturen van deze jongen, konden we het project ook voorzien van extra lesmaterialen en konden we een timmerman opdracht geven om tafels, banken en een schoolbord te maken.

Bovenstaand: In een opslagruimte had mister Ramzy de banken, tafels en het schoolbord tijdelijk 'geparkeerd' in afwachting van een likje verf.

De laatste les voor mijn Kerstvakantie op NCCELP stond er o.a. een Frans liedje op de rol. Muziek zit de mensen hier in het bloed en de kinderen 'drumden mee' op de maat van de muziek op hun houten schoolbankjes. Na het liedje kwam er een Frans versje. Dit ging over een sinasappel. Ik bouwde er maar een spel-element in: Wie het versje foutloos op kan zeggen in het Frans, wint een......sinasappel! Het was midden in de roos! De kinderen genoten. Ik voerde de spanning nog maar een beetje op, door een finale in te lassen. Uiteindelijk was de winnaar een feit. Aangezien er buiten les wordt gegeven, kwamen er veel mensen kijken. Zij kwamen gewoon af op het enthousiasme van de kinderen. Na afloop kwam de winnaar naar me toe en zei: 'Thank you madam'. Ongelooflijk.....een knaap van een jaar of 12 die zó blij is met een sinasappel. Mijn gedachten gaan naar Nederland..............

Azara en Asia (2 oud NFD-meisjes) volgen nog steeds lessen op het NCCELP-project van mister Ramzy. (Engels, lezen, schrijven). Een voorbeeld van een cultuurverschil: Azara was ziek geweest en kon het niet waarderen dat we haar maar één keer hadden opgezocht. Als iemand ziek is hoor je alles te laten vallen en dien je naar de zieke te gaan. Een excuus als: 'We have to work and we are very busy' wordt niet geaccepteerd. Tsja…socializen is voor de mensen hier veel belangrijker dan werken, maar voor ons Nederlanders is dat toch nog steeds andersom. Ook telefoontjes in haar beste Engels in de trant van: 'My bike has spoilt, come with the car and bring me to NCCELP', schieten bij ons wel eens in het verkeerde keelgat. Als je dan slechts een boos gezicht te zien krijgt, dan denk je wel eens: 'Waar heb ik dat aan verdiend?'

Nog 3 weken en dan is het Kerstvakantie. De laatste lessen op Cambridge Garden Academy staan in het teken van zingen, voorlezen, versjes en een examen geven. Op 9 december is er 'French exam'. De uitslag? Tussen 2,8 en een 10......Ik had van alle originelen ook copieen gemaakt. Het is namelijk de bedoeling dat er één exemplaar op school blijft en dat de kinderen één exemplaar mee naar huis mogen nemen 'to show it to their parents....and they will be happy'. Oké, maar.......al snel bleek dat niemand mijn puntentelling begreep....... 'Sorry, it's the European way.....Men is op school gewend om het cijfer in procenten aan te geven. Dus in plaats van een 10, zegt men hier: 100%. Een correct antwoord wordt weergegeven door een 'vinkje' (en niet door een krul); een foutief antwoord wordt gevolgd door een x (en niet door een streep). Men vond het echter 'very interesting' dat niet iedereen corrigeerde zoals de teachers in Tamale. Als ik een verhaaltje vertel met als titel: 'Fati et l'arbre à miel', blijkt dat deze kinderen het verhaaltje 'Fati and the honeytree' niet kennen. Dit had ik ook niet verwacht. Het verhaal gaat namelijk over een moslim-meisje uit de 'village/bush' en dat kader past niet bij een privéschool. Op het project NCCELP daarentegen was het verhaaltje bij alle kansarme kinderen bekend. De laatste les voor de Kerstvakantie stond net als bij NCCELP ook in het teken van een liedje en een versje. Op het moment dat de kinderen muziek horen, beginnen ze te dansen. Het rijmpje over de sinasappel sloeg ook hier in als een bom. Stel je voor: Als je het Franse versje foutloos kunt opzeggen, dan win je een sinasappel! Deze kinderen zijn gewend dat ze slechts gestraft worden; belonen is nooit aan de orde. Het was dan ook een complete 'eye-opener' voor het kroost en ze keken me allemaal aan met grote ogen. Sommigen keken naar boven en zeiden: 'Oh please God, help me'.Voor P1 (groep 3) was het echter te moeilijk. Dus ik besloot om er een andere keer op terug te komen. Toen ik liet weten dat ik de sinasappel wel zou bewaren tot na de vakantie, reageerde een kleintje met de woorden:'But madam Dies, then the orange will be spoilt'....Toen ik vertelde dat ik in dat geval wel een nieuwe sinasappel zou kopen, was het goed. In P2 (groep 4) lukte het wel. Op een gegeven moment liet Charbel weten: 'If I win the orange, I will share it with the whole class'. Toen ik dit hoorde haakte ik hier natuurlijk op in en liet weten dat het veel belangrijker was om een sinasappel te kunnen delen met anderen, dan een sinasappel te winnen en deze voor jezelf te houden. Al snel werd duidelijk dat Wumpini als winnaar uit de bus zou komen. Dit was al voorspeld door alle leerlingen (van zowel P1 als P2) en dat was terecht, want Wumpini is een heel slim manneke.

Er is veel verloop onder de collega's. Ik heb al veel personen zien gaan en zien komen. Collega Peter (begonnen in september 2009) was in december plotseling weg. Het enige dat je dan te horen krijgt is: 'He is on travelling', maar de ervaring heeft inmiddels geleerd dat die persoon dan nooit meer terug komt. Als je dóórvraagt, vindt men dat ongemakkelijk. Aangezien ik het erg goed kan vinden met mijn collega's, lieten zij mij weten dat Peter in Accra was om een paspoort cq visum te regelen. Hij wilde namelijk naar een congres in Canada gaan. Zou hij dan toch nog terugkeren? Ook collega Ezekel heeft het plan om het voor gezien te houden. Ook hij is er pas 3 maanden. Dat hij weg wil op Cambridge heeft andere oorzaken: Hij woont ver weg van de school. Hij heeft geen motorbike noch een fiets. Geld voor een taxi heeft hij niet. Hoewel hij mee kan rijden met de schoolbus, doet hij dat niet. Dit betekent namelijk dat hij dan om 6.30 uur paraat moet staan. En dat zou niet mogelijk zijn, aangezien hij er 's morgens eerst voor moet zorgen dat zijn broer en zus richting hun school vertrekkken. Tsja......zo heeft iedereen zijn redenen, maar feit is wel dat voornamelijk de mannelijke leerkrachten niet overlopen van enthousiasme en energie. Ook Aziz heeft er een handje van om weg te blijven van school..... 'I have a funeral, a wedding, an adoration'.....Op een overheidsschool maakt men hier geen punt van, maar op een privéschool wordt dit niet getolerereerd. En terecht! Voor de duidelijkheid: Het zou op alle scholen niet geaccepteerd moeten worden, om zomaar weg te blijven. In de pauze zie je ook heel duidelijk dat de mannelijke leerkrachten er tussen uitknijpen en dat het de vrouwen zijn die de kleine kinderen helpen met eten geven. Toen Aziz het een keer te bont maakte met het bezoeken van 'funerals', werden het aantal dagen dat hij afwezig was geweest, ingehouden op zijn salaris. Dat bleek de enige manier te zijn om het probleem op te lossen.