De maand waarin Ben 62 wordt

De maand waarin Ben 62 wordt Juni 2014

Alvorens met de maand juni te beginnen, laat ik nog enkele zaken van eind mei de revue passeren.

25 mei: African Union Day. Aangezien dit op een zondag viel, werd de public holiday verschoven naar maandag 26 mei en dat betekende dus een vrije dag en dat betekende een extra keertje naar de beach. Toen we met de taxichauffeur in onderhandeling waren over de prijs, wilde hij in eerste instantie geen water bij de wijn doen. Hij liet ons weten: ‘My pocket is empty’. Echter: De combinatie African Union Day en het feit dat wij al bijna 7 jaar gratis werken voor Ghana, deed hem van gedachten veranderen.

27 mei was iedereen weer paraat op school. De leerlingen van KG1 moesten twee nieuwe subjects als homework inleveren, te weten: Learning to write English + Spelling practice. In de klas van Gladys werd ik onderworpen aan ‘the register of attendance’: Alle namen van de leerlingen oplezen en bij het antwoord ‘present madam’ dit registreren. Men vond het natuurlijk erg grappig dat ik moeite had met het uitspreken van al die moeilijke lokale namen.

Op de nieuwe school in Sekondi is nog geen elektriciteit, maar sinds eind mei hangen er wel fannen in alle klassen. Het wachten is dus nog op stroom……

De Tessark-school heeft een uitnodiging gekregen om op vrijdag 30 mei deel te nemen aan ‘ lectures’ met als thema: Indiscipline. Dit vond plaats op de nieuwe school in Sekondi.

Het verstoten 12-jarige kind Efua, dat nog steeds in P2 zit en in huis fungeeert als sloofje voor oma, plast ’s nachts nog altijd in haar bed. In plaats van het probleem structureel aan te pakken (voor zover dat hier mogelijk zou zijn), wordt het op een hele andere wijze onder de aandacht gebracht: Veel personeelsleden stonden in een kring - met Efua als huilend middelpunt - te dansen en te zingen. Hoewel we geen Fanti verstaan, hoorden we duidelijk constant het woord wiwi (plassen).

Als Ben in P4 lesgeeft, is hij er getuige van dat leerkracht Aboitie zich ontfermt over een meisje dat hoofdpijn heeft. Echter: De manier waarop hij dat doet is nogal vreemd: Samen met alle andere leerlingen wordt God aangeroepen. Zelf heeft hij het hoofd van de leerling stevig onder zijn arm geklemd. Het lijkt wel een healing bijeenkomst. Iedereen bidt hardop, joelt en schreeuwt en het alleluja-gehalte mocht er weer zijn. Ben had het hele tafereel rustig gadegeslagen. Toen Aboitie klaar was, vroeg hij aan Ben: ‘ Mister Ben, did you also pray?’ Toen Ben hier ontkennend op antwoordde, liep Aboitie weg…….

Religie is zeer belangrijk in Ghana. Het hele dagelijkse leven is hiervan doorspekt. Dat zijn we dus wel gewend. Toch blijf je gek opkijken als je personeelslid Maggie (die ook op kamers woont op Tessark) naar het TV-toestel ziet rennen als daar een healing bijeenkomst plaatsvindt met een hoog ‘alleluja praise the Lord’-gehalte, terwijl de mensen op TV zowel als Maggie blijven uitroepen: ‘The blood of Jesus; the blood of Jesus’…

Veel regen op 29 mei. Menig leerkracht had een vuilniszak/rubber bag op het hoofd gezet die dienst deed als paraplu.

Juf Tio van KG 2a vertelde mij dat zij in haar huis geen elektriciteit had. Ook uit oogpunt van brand veiligheid was elektriciteit uit den boze volgens deze leerkracht. Het betrof namelijk een heel oud huis en zij was bang dat er brand zou uitbreken als zij aangesloten zou zijn op het elektriciteitsnet. Zij heeft geen enkel elektrisch apparaat in huis. Strijken doet zij bijvoorbeeld met behulp van houtskool. (Door middel van brandend houtskool wordt het strijkijzer verhit).

Een leerling van Sekondi had als huiswerk enkele zinnen moeten opschrijven. Deze zinnen moesten aan bepaalde criteria voldoen. Het betreffende meisje had o.a. de zin genoteerd: Mr. and Mrs. Ben are hapy. Welnu, dat laatste klopt absoluut!!

De laatste 3 dagen van mei schitterde Nanaama door afwezigheid. Strange….Noch op de lokatie Takoradi, noch op lokatie Sekondi zag men haar….. Het was onduidelijk waarom zij er niet was.

Even een paar plastic mapjes/snelhechters kopen in de stad. In de ‘stationery’ probeerde men deze aan ons te verkopen voor 42 GHc. Toen wij tegensputterden bond men in en meldde de daadwerkelijke prijs, namelijk 12 GHc. Men probeert het gewoon altijd weer om witten te bedonderen.

In een taxi op het dashboard zagen wij een sticker met de tekst: ‘Your seat belt is your safe belt; wear it today’. Nou, dat is geen overbodige vermelding, want bijna niemand heeft hier een veiligheidsgordel om in de auto.

31 mei: Voetbalwedstrijd Nederland-Ghana, ter voorbereiding op het WK in Braziliё. Het moge duidelijk zijn dat dit erg leefde op onze school, want de 2 Obruni’s komen uit Nederland. Iedereen was van mening dat wij Ghana moesten supporten. Of om met de woorden van Richard te spreken: ‘ If you don’t support the Black Stars, I will send you back to your home country!’Ben liet de leerlingen van P3-P4-P5 ‘poulen’. Iedereen was er heilig van overtuigd dat Ghana zou winnen. Als Nederlanders in Ghana, kregen wij zelfs een uitnodiging van de Ambassadeur (Hans Doctor) van de Nederlandse Ambassade om de wedstrijd - op een groot beeldscherm - in Accra te komen volgen. Nou, dat ging wel erg ver. Op de bewuste avond van 31 mei volgden wij de wedstrijd via een live blog op de computer. Onze medebewoners hadden weliswaar de eerste helft op de tv gevolgd, maar gaven na de eerste helft de voorkeur aan een lokale tv-zender. Was dit vanwege het feit dat het 1-0 voor Nederland was in de rust? (en ook 1-0 voor Nederland bleef). Hoe het ook zij: De tweede helft zouden we niet eens op de tv hebben kunnen volgen, aangezien de elektriciteit uitviel (in de rust). Dus toen konden we de wedstrijd zelfs niet meer volgen op de computer. Dan maar op het mobieltje……..Kortom: Het hield de gemoederen bezig en begin juni op school werd er nog over nagepraat en moest Ben constateren dat geen enkele leerling de juiste uitslag had voorspeld.

En nu de maand juni dan……Hadden wij onlangs van contactpersoon Nelson van de elektriciteitsmaatschappij een schema gekregen waarop wij konden zien wanneer en hoe lang er geen stroom zou zijn, op 1 juni werd een nieuw exemplaar bij ons afgegeven, aangezien de oude versie - volgens Nelson - niet klopte.
Echter: Ook van de nieuwe variant klopt helemaal niets!!!! Het komt geregeld voor dat - volgens de lijst - er geen elektriciteit zal zijn en dan blijkt dat we gewoon 24 uur stroom hebben. Andersom komt ook voor: Als we er van uitgaan dat we wel elektriciteit hebben, worden we onaangenaam verrast met zo’n 12 uur stroomuitval. Er is echt geen peil op te trekken, maar lastig is het zeker, want je kunt je werkzaamheden dus niet plannen.

Ik (Dees) besteed mening uurtje aan ‘ marking and setting the homework’. Aan de stapels schriften lijkt geen einde te komen! In dit derde trimester worden andere ‘subjects’ toegevoegd en dit resulteert in nieuwe schriften/werkboeken, bijvoorbeeld: ‘ Ideal Comprehensive Reader and workbook’. KG 1a heeft nog meer versterking gekregen om het werk af te krijgen. Deze versterking geschiedt in de persoon van een jong Ghanees meisje, zijnde Adjoa. Maar zoals altijd was dit van korte duur en was Adjoa weer even snel weg als dat zij gekomen was.

De vissers in Axim in de Western Region in Ghana hebben het financieel erg moeilijk. Om de visvangst te vergroten gebruiken zij dan ook middelen die eigenlijk niet zijn toegestaan: ’s Nachts vissen met licht en het gebruiken van dynamiet. Zeer onsportief! Bovendien wordt ook het gif DDT gebruikt en dat is vanzelfsprekend gevaarlijk voor de volksgezondheid.

Tegenwoordig laat oma Theresa haar gezicht geregeld zien gedurende de ochtendparade (Assembly). Zij drilt de kinderen behoorlijk en als de kleintjes niet aan haar verwachtingen voldoen, dan dreigt zij met: ‘I will beat you’. Dat iedereen haar beschouwt als ‘la grande dame’, werd weer eens heel duidelijk, toen een leerkracht liet weten: ‘Mother Ghana is coming’……hahaha!!!

3 juni: Geen water, geen elektriciteit, geen telefonisch bereik (hele Vodafone netwerk lag er uit), geen…..blablabla, maar wel….malaria bij mij (Dees) geconstateerd. Al dagen weer last van daverende hoofdpijn gehad; niet geslapen en uiteindelijk maar weer laten checken en ja hoor….malaria (26e keer?). En dit keer was er geen sprake van 1 plusje, maar zelfs van 2 plusjes….so a more serious one, volgens de mensen van Citilab waar ik liet prikken. Dus weer een malariakuur (Lumerax in plaats van Coartem), aangevuld met hele sterke hoofdpijntabletten. In de apotheek lazen we een tekst in de trant van: We hope that you are satisfied. If not, tell it us. Wij lieten de medewerker van de apotheek weten: ‘You can add: If yes, tell it others’. Hoe het ook zij: Weer malaria dus…….It’s not easy, maar…...de mensen hier blijven zeggen: ‘ It shall be well’.

Ben heeft iets moois bereikt op de school in Sekondi: Alle cane-stokken zijn ingenomen door de man van Nanaama. Het resultaat van heel veel praten…..Nu de school in Takoradi nog. Nu weten wij natuurlijk ook wel dat de leerkrachten in een mum van tijd een andere cane kunnen pakken, maar goed…..

Als ik op 4 juni bedolven ben onder de stapels schriften en me buiten heb geinstalleerd, ben ik er getuige van dat een paar kinderen worden afgerost. Het huilen ging me door merg en been. Ik besloot dus een kijkje te gaan nemen en stopte een snoepje toe aan één van de kleine slachtoffertjes, maar helaas……juf Gladys beet mij toe: ‘Don’t do that; you don’t know what they did’. Later liet leerkracht Francis weten dat de betreffende leerlingen hadden gestolen.

Voor wat betreft het meppen en het slaan vertelde ik aan verschillende leerkrachten dat veel landen in de wereld een verdrag hebben getekend inzake de ‘human rights’. Ghana ook. En een onderdeel van deze ‘ human rights’ zijn de rechten van het kind; een kind heeft recht om in een veilige omgeving te leren en daar past ‘caning’ dus niet in. Meteen werd het geloof erbij gehaald……in de bijbel staat dat slaan geoorloofd is………

Het is jammer dat veel leerkrachten niet openstaan voor andere meningen. Echter: Teacher Ebenezer vormt hierop de uitzondering. Met hem voer ik (Dees) dan ook geregeld interessante gesprekken. Natuurlijk verschuilt ook hij zich vaak achter de religie, maar in ieder geval kun je bij hem wel je gedachten ventileren en zelf vraagt hij mij ook dikwijls het hemd van het lijf over Europa en dan met name over Nederland. Zo vroeg hij bijvoorbeeld of homosexualiteit toegestaan is in Nederland. Toen ik daar bevestigend op antwoordde, schrok hij hevig. Volgens hem is het een zonde, want….God created Adam and Eve to make children…..blablabla…..Zijn betoog kwam steeds op hetzelfde neer: ‘The church doesn’t allow gay people’…..Ook toen het onderwerp ‘slaan’ ter sprake kwam, werd de bijbel erbij gehaald: ’The bible says that caning is not forbidden…….’ Toen ik hem liet weten dat er veel schandalen aan het licht zijn gekomen over sexueel misbruik door geestelijken, schrok hij wederom, maar liet toch weten: ‘I have heard about it’……

Alles is hier dus doorspekt met religie. Het kan voorkomen dat oma Theresa een of ander godsdienstig liedje aan de leerkrachten en de leerlingen leert en dit schalt dan de hele dag over de schoolcompound. In dit geval hoorden we voortdurend: ‘Touch my body, touch my soul, touch my spirit and make me whole’. (Of de variant: Bless my body, bless my soul, bless my spirit and make me whole’…..oh Lord).

Ook kijk je even vreemd op als je kleuterjuf Maggie tegen de kleintjes hoort zeggen: ‘Jesus wants you to be like a lamb’. Gelukkig maakte zij daarna ook nog tijd voor een gezellig kinderversje over ‘mister frog’.

Zingen doe ik graag met de kinderen en soms valt een gekozen liedje extra in de smaak. Dit was het geval bij een song, waarbij spelenderwijs de muzieknoten werden geleerd.

Nanaama en Stephen hebben een jongen in huis die alle huishoudelijke taken op zich neemt. Deze knaap heet Kojo en wij hebben hem in mei 2013 ontmoet toen wij een maand in het huis van Nanaama en Stephen hebben gewoond in afwachting van onze nieuwe baan in Tamale destijds. Deze Kojo bleek zijn schoolexamens te hebben afgerond en had dus tijd over. Nanaama en Stephen hadden dan ook besloten om hem in te zetten op de nieuwe school in Sekondi voor…..cleaning and weeding. En aangezien Ben op lokatie Sekondi werkt, zag hij Kojo na een jaar dus weer terug. Een leuk weerzien!

Goed nieuws: Wij hebben weer een nieuwe huurder voor ons appartement in Vlissingen! (Iemand van Boskalis die gaat werken voor het project Sluiskiltunnel bij Terneuzen).

Nog steeds hebben wij telefonisch contact met onze vrienden in Tamale en ook zij bellen ons regelmatig. Zo ook Aziz (oud collega van de Cambridge Garden Academy school).
Hij liet mij weten: ‘Madam Dies, I thought you were back in Tamale, because I saw a white lady driving in a car and I really thought it was you’……hahaha! Ik liet hem weten dat zowel autorijden als Tamale voor mij niet meer aan de orde zijn.

Had ik (Dees) begin juni dus malaria en was ik nog doende om de kuur af te maken, tegelijkertijd werd ik geplaagd door een groot abces onder mijn rechter oksel. Dat was ook een minder leuke ervaring. Aangezien ik niet tegen antibiotica kan, verkoos ik maar een ‘antifungal, antibacterial and anti-inflammatory’ crème en werd er twee maal daags een zalfje gesmeerd.

Rijst, indo mie (noodels), indo mie, rijst, rijst, indo mie………Al bijna 3 weken eten we dit…..wij zijn echt bijna een rijstkorrel of een indo mie-sliertje!!!! Hoezo éénzijdige voeding?

De hele dag zit ik (Dees) tussen de kleintjes en dat betekent ook dat er de hele dag een indringende pies-en poeplucht hangt.

En dan zien we plotseling Wilson (Liberiaan) op 4 juni; onze voormalige watchman die in 2010-2011 op onze compound in Takoradi woonde ten tijde van onze periode bij Rosamond. Het weerzien was leuk tussen beachman Ben, bushboy Wilson en Dees. Nog steeds was Wilson dus in Ghana en nog niet teruggekeerd naar zijn moederland Liberia. Uiteraard moest hij nog dagelijks zien te overleven en dit deed hij nog altijd met ‘farming activities’ en ‘writing activities for church’.

Op verzoek van teacher Aboitie heeft Ben zijn lessen in P5 afgerond ten faveure van Aboitie. Leerkracht Aboitie werd namelijk geacht om enkele nieuwe ‘subjects’ in P5 te onderwijzen. Voor Ben geen punt. Zijn focus ligt nu dus op P1 t/m. P4.

De school in Sekondi kreeg bezoek van enkele mensen van een uitgeverij in Accra. Zij wilden uiteraard lesmateriaal verkopen. Ben raakte in gesprek met één van hen. Deze persoon vroeg aan Ben wat hij zoal onderwees aan de leerlingen. Natuurlijk kun je dan van alles op gaan sommen, zoals: spelling, fabels, learning how to learn, creative arts, Social studies, English, Maths e.d., maar Ben gaf het voorbeeld dat hij o.a. een debat had georganiseerd over emancipatie. Blijkbaar vond de beste man dat wel interessant, want hij liet weten: ‘How did you organize this and how did you prepare yourself ? Ben vertelde over zijn manier van aanpak (o.a. creating awareness) en aan het einde van het gesprek meldde de man uit Accra: ‘I want to know more about this issue, so I hope to meet you again very soon, so that we will be able to continue our talk’. Dat zijn uiteraard leuke momenten.

Absoluut record: Van woensdag 4 juni 18.00 uur tot vrijdag 6 juni 17.30 uur….geen stroom!!! Drie dagen lang geen elektriciteit en dat gebeurde precies op het moment dat wij veel moesten mailen met het verhuurbedrijf in Nederland vanwege onze nieuwe huurder. Dus togen we op 4 juni weer naar een internetcafé en wel het internetcafé van Vodafone, dat meestal een goede keuze is. Echter: Deze keer helaas niet. Men was verhuisd naar een nieuwe lokatie en blijkbaar was men nog niet echt service-gericht bezig. Wat was het geval? Wij arriveerden weliswaar 20 minuten voor de sluitingstijd van 17.00 uur, maar toch weigerde men ons een ‘timesheet’ te geven. Je moet daar namelijk minimaal een uur tijd kopen.
Maar uh…..nood breekt wet…..we lieten weten dat we al dagen zonder elektriciteit zaten en dat het toch wel belangrijk voor ons was om op dat moment met Nederland te kunnen mailen. Wij probeerden dus om 20 minuten te mogen kopen. Nee dus......Nou ja zeg….behoorlijk irritant…..Wij vertrokken, maar niet voordat we het personeel lieten weten: ‘It’s a shame; we work already almost 7 years for free for Ghana and you don’t give us the possibility to browse at a moment that we have lights off in the house and at a moment that we have to contact our home country; it’s a shame……’ En uiteraard volgde de typisch Ghanese lachende reactie: ‘Sorry’. Tsja…als een Ghanees zich geen houding weet te geven, dan begint hij te lachen… Wij stonden dus met lege handen en besloten naar IT Guardian te gaan. Deze mensen hadden ons recentelijk geholpen met allerhande computerklussen en de baas is een vriend van Stephen, zijnde de echtgenoot van Nanaama, de direktrice van de Tessark-school. De baas van IT Guardian trommelde een personeelslid op en deze vrouw bracht ons naar een internetcafé in de buurt. Hé hé….eindelijk….Voordeel was wel dat dit internetcafé vlakbij een apotheek was gelegen en op die manier konden wij het even combineren om iets te kopen vanwege het abces onder de rechter oksel van Dees. Toen weer met de taxi terug naar ‘ huis’, waar de regen plotseling met bakken uit de lucht viel. Het was werkelijk niet meer normaal. De taxichauffeur zette ons weliswaar af voor de poort van Tessark, maar aangezien de ‘gate’ op slot zat en we dus moesten aanbellen en dus moesten wachten totdat iemand opendeed, waren we inmiddels drijfnat geworden. Er was die dag maar liefst 67 mm. hemelwater gevallen!!! Het regenseizoen is in volle gang en dat is dus ook te merken…….

Aangezien het verhuurbedrijf de huurovereenkomst had opgestuurd per mail, wilden wij deze uitprinten. Op 5 juni ging Ben naar een ander internetcafé in town, omdat er bij ons thuis nog steeds geen elektriciteit was. Het kostte Ben maar liefst 3 uur om een mail naar Nederland te versturen en een print te maken van de huurovereenkomst. In internetcafé nummer 1 was de printer kapot; in internetcafé 2 was de server zeer traag. Het duurde een half uur voordat je een mail kon ophalen.

Planning ontbreekt altijd in Ghana! Een voorbeeld: Vanwege de vele ‘lights off’ heeft men hier in huis veel oplaadbare zeer grote zaklampen. Als er geen elektriciteit is, worden deze dan ook altijd gebruikt. Maar ja…..zo’n oplaadbare zaklamp moet je natuurlijk wel opladen als je deze hebt gebruikt. En je moet uiteraard opladen als je stroom hebt, maar dat is nou net het stukje planning dat niet in het bloed zit van de gemiddelde Ghanees. Dus: Er was geen stroom en er waren geen zaklampen meer die functioneerden. Toen was er dus nog slechts één oplossing voor de mensen: Kaarsen laten branden. Ben die dit tafereel gadesloeg zweeg maar over de brandveiligheid, men zou het toch niet begrijpen en er slechts om lachen, want….als God heeft gewild dat het huis zou afbranden, dan brandt het gewoon af. Overigens: Wij als echte Nederlanders hadden vanzelfsprekend onze zaklamp (afmeting kleine lantaarnpaal) wel opgeladen.

De leerkrachten van de Nursery’s 2 hadden besloten om de kleintjes op een speelse manier vertrouwd te maken met de getallen. Op de schoolcompound werd met verschillende kleuren krijt op de grond een raamwerk getekend met daarin de getallen kris kras door elkaar. Het was de bedoeling dat de kleintjes al hinkelend van het ene getal naar het andere getal sprongen.
Ook liet de juf op bevel een bepaald getal horen en dan moest de leerling over het raamwerk lopen. Op het moment dat hij of zij bij het bewuste getal was aangekomen, moest het kind omhoog springen. Sommige kleintjes hadden echter meer oog voor hun klasgenootjes die allemaal langs de zijlijn op verhogingen zaten toe te kijken. En nauwelijks had iedereen de opdracht begrepen, of de regen verstoorde dit samenzijn en spoelde de krijt-getallen weg.

Als ik (Dees) een liedje leer uit de musical ‘The sound of music’ (do a deer) dan is iedereen erg enthousiast. In alle klassen wil men het lied horen. In KG 2b liet juf Fausti weten: ‘ Grandpa taught us this song long time ago, but I forgot the words, so it is nice to hear it again’. Daarop stelde ik voor om het lied dan nogmaals te zingen ‘in the spirit’ van opa Eric, die in januari j.l. was overleden. Aldus geschiedde.

Over opa Eric gesproken (de echtgenoot van oma Theresa, zijnde de oprichtster van de school): Gedurende de ‘funeral’ periode hadden er immens grote posters van opa aan de buitenkant van het schoolgebouw gehangen. En ja….wat moet je daar nou mee doen als de uitvaart achter de rug is? Men had het creatief opgelost. De posters werden omgedraaid en als een soort tafelkleed/bureaulegger over de bureau’s gedrapeerd die op kantoor staan. Grandpa Eric kennende zou er vast en zeker om hebben moeten glimlachen..……

Dees zit behoorlijk in de lappenmand: Van daverende hoofdpijn naar een flinke malaria en van malaria naar een bacteriёle infectie (groot abces onder de oksel) en van het abces naar een virusinfectie (keelpijn, verkouden, hoesten) enz. enz. En dat alles binnen 1 week tijd.

En kort daarna belandt Ben in de lappenmand….…een stevige verkoudheid die gepaard gaat met moeheid. Voor de zekerheid wordt er even geprikt op malaria, maar Ben heeft meer geluk dan ik (Dees). In zijn geval dus geen malaria; alleen een ‘cold’. Veel kinderen zijn aan het snotteren, dus een verkoudheid kan natuurlijk niet uitblijven. Ook de weersverandering (regenseizoen) kan een oorzaak zijn. Ben was weer heel snel opgeknapt.

In de week van 9 juni had de primary section op de school in Sekondi ‘exams’. Voor Ben betekende dit surveilleren. Zoals altijd was de voorbereiding een chaos, omdat een planning ontbreekt en men alles uitstelt tot het laatste moment. En ja….dan gaat het fout….3 dagen geen elektriciteit betekende dat de opgaven niet gemaakt konden worden op de computer, maar…..no problem…then we will write…..Ook dat was niet gelukt en dat betekende weer dat er dus op maandag 9 juni helemaal geen ‘exams’ waren en Ben dus niet hoefde te surveilleren. Aangezien teacher Philip van P3 afwezig was, vroeg Nanaama of Ben deze klas wilde overnemen. Prima! Ben is nauwelijks 10 minuten bezig, of mister Georges (de leraar Frans) komt binnen en laat Ben weten dat hij (Georges) les moet geven. Oké, Ben maakt dan ook plaats voor Georges. Deze Georges die altijd ‘ monsieur’ wordt genoemd is nauwelijks een kwartier aan de gang met zijn les, of hij vertrekt weer. Ben neemt het dus weer over, wederom niet voor lang, want daar stond plotseling een nieuw gezicht voor zijn neus. Wat bleek? Dit nieuwe gezicht hoorde bij een nieuwe docent Frans. Niemand die iets uitlegt of zich voorstelt. Het is ook erg lastig dat er nog steeds geen rooster in de klas hangt. Het is constant raden, gissen, bijstellen en improviseren. Na anderhalf uur het vak Frans aanhoord te hebben, kon Ben dan eindelijk met zijn eigen les beginnen. En die nieuwe docent Frans? Welnu, dit bleek een neef van oma Theresa te zijn. Oorspronkelijk woont hij in Kumasi.
Wel vreemd dat hij slechts voor 2 maanden op de Tessark-school kwam werken, maar goed…….probeer nooit logica te ontdekken in Ghana, want dat lukt je echt niet!

Op 10 juni krijgt Ben de eervolle taak om de ‘exams’ (toch gelukt om dit min of meer uit te typen en uit te printen) mee te nemen naar de school in Sekondi. Als hij arriveert, laat een collega weten dat er wellicht weer geen ‘exams’ zijn. Ben begrijpt er niets meer van en meldt: ‘ But the exams are with me; they are here in my bag’. Nu was het de beurt van de collega om vreemd op te kijken, maar goed…..wat in ieder geval niet duidelijk was, was het feit of er 1 of 2 ‘ exams’ zouden zijn. Ja en zo blijft alles erg onduidelijk.

Er wordt volop geoefend voor de graduation van de leerlingen van KG 2b; de kinderen die in het volgend schooljaar naar P1 gaan (groep 3). Er is zelfs een ‘graduation teacher’ ingehuurd om de kleintjes alles te leren. 9 juni was ik er o.a. getuige van dat er vele verschillende danspasjes moesten worden ingestudeerd. En dit geschiedde op leuke muziek. Dansen zit een Afrikaan natuurlijk in het bloed, dus ook de kleintjes swingen erop los. Ze zijn als elastiek…..Echter: Er is een uitzondering. Het oudste zoontje van Nanaama en Stephen, Naneejo genaamd, zou wat dat betreft een houterige Nederlandse sinterklaas kunnen zijn. Hij vindt het ook helemaal niet leuk om te dansen en straalt echt iets uit van: ‘ Moet dit nou?’

Het kleine grut van de Nursery’s 1 worden ondergedompeld in het vak ‘drawing’ en moeten 1 of 2 keer per week tekeningen inkleuren die door de leerkrachten zijn gemaakt. (Ik teken even hard mee, hoewel mijn tekenkunsten ‘ terrible’ zijn, maar goed……). Momenteel nog steeds doende met het alfabet. Concreet: A: Colour the apple; B: Colour the ball; C: Colour the cup; D: Colour the dog; E: Colour the egg; F: Colour the fish; G: Colour the girl (or the goat); H: Colour the house; I: Colour the icecream; J: Colour the jug (or the jam); K: Colour the kettle (or the kite); L: Colour the light; M: Colour the mango (or the man); N: Colour the nurse; O: Colour the orange; P: Colour the pineapple; Q: Colour the queen; R: Colour the rat; S: Colour the snake; T: Colour the table; U: Colour the umbrella; V: Colour the vulture; W: Colour the watch; X: Colour the Xylophone; Y: Colour the yam; Z: Colour the zebra.

Blijkbaar had een leerling van Ben de les ‘creative arts’ wel leuk gevonden, want zij vroeg hem: ‘ Mister Ben when do you teach us drawing again?’ En als Ben een keer buiten op straat loopt, wordt hij aangesproken door een klein meisje dat blijkbaar in één van de klassen bij Dees zit, want zij liet hem weten: ‘Mister Ben, I enjoyed the story from madam Desirée of the ‘magic porridge pot’ so much!!!! Ben advisseeerde de kleine meid om Dees te vragen het verhaal nogmaals voor te lezen. Het kind straalde en de moeder keek lachend toe.

De haven in Takoradi wordt uitgebreid. Grote stenen worden op vrachtwagens aangeleverd. Dit transport geschiedt dus over de weg en dat is echt levensgevaarlijk! Er zijn zelfs al ‘ announcements’ via de radio geweest om mensen te waarschuwen voor eventueel vallende stenen. Dit laatste gebeurt namelijk regelmatig en leidt uiteraard tot zeer gevaarlijke verkeerssituaties. En Ben passeert met de schoolbus 2 maal daags de route die de vrachtwagen rijdt en houdt telkens zijn hart vast als hij weer grote stukken steen/beton langs de kant van de weg ziet liggen die van de vrachtwagens zijn afgevallen.

De school in Sekondi is weliswaar in september al een jaar operationeel, maar is nog lang niet klaar. Als het heeft geregend (en dat gebeurt nu zeer vaak, aangezien we in de ‘rainy season’zitten), is de weg naar de schoolcompound een grote modderpoel. Het kon dan ook niet uitblijven dat een schoolbusje vast kwam te zitten in de modder. Met 20 man sterk werd de bus uit de modder getrokken; van een sleepkabel heeft men hier blijkbaar nog nooit gehoord.

Al een tijdje zie ik Abigil niet meer; de rechterhand van juf Gladys uit KG 1b. Als ik aan Gladys vraag waar Abigil is (een veel te direkte vraag in een Ghanese setting), zie ik duidelijk dat zij na moet denken over het antwoord dat zij mij zal geven. Ik vraag haar eerlijk of mijn vraag te direkt is en krijg slechts een lachje als antwoord. Uiteindelijk laat Gladys weten: ‘ Abigil is resting’. Nu was het mijn beurt om te glimlachen en ik vertelde haar waarom. Jaren geleden was plotseling de schoolbus inclusief chauffeur verdwenen van de school in Tamale, waar ik (Dees) destijds lesgaf. Ook toen vroeg ik heel direkt waar de ‘ schoolbusdriver’ was gebleven en toen luidde het antwoord: He is on travelling. Later bleek dat hij ontslagen was. Niemand durft echter op een normale open manier de waarheid te vertellen en dus verschuilt men zich eerst altijd een poosje achter altijd dezelfde excuses, waarvan ‘on travelling’ er één van is. Terug naar Tessark Takoradi: In dit geval luidde het antwoord van Gladys dus: Madam Abigil is resting. (Is gewoon een andere variant van ‘on travelling’). Toen Gladys in de gaten had dat ik goed op de hoogte ben van de bekende Ghanese excuses, begon ze te lachen. Ik ging nog een stapje verder en liet haar weten: ‘I think that I will not see Abigil anymore’, waarop Gladys liet weten: ‘She will come this coming Friday!’ Ik ben benieuwd! Na een week is er nog steeds geen Abigil te vinden in de klas van Gladys. Als ik juf Gladys wederom vraag waar Abigil is, krijg ik het antwoord: ‘ I can’t tell; it is all God’…….Typisch Ghanees! Ik weet wel beter……ook weer ontslagen dus!

Over Gladys en over haar Ghanese manier van lesgeven gesproken……..Het zou in ieder geval leuk zijn als Nederlandse leerkrachten het tafereel eens zouden kunnen aanschouwen……Alvorens met de les begonnen kan worden, moet zij eerst haar dochtertje van 1 jaar nog te eten geven en tevens wordt er nog pap gemaakt voor haar zoontje van 3 jaar. Beide kinderen zitten dus ook op de Tessark-school. Het dochtertje van 1 jaar wordt toevertrouwd aan een leerling uit de klas van Gladys; een kind van amper 5 jaar. Een andere leerling uit de klas moet de pap geven aan het zoontje van 3 jaar. Moeder Gladys heeft duizend andere dingen te doen en zet een leerling voor het bord die met een aanwijsstok aan de slag moet. Het schoolbord staat vol met taal en rekenen en de hele klas dreunt braaf op wat hun medeleerling van 5 jaar voorleest.

Als ik weer eens zing in de klas van Rose, Francis en Daniel (Nursery 2b) blijkt dit goed in de smaak te vallen. Het betreft Dutch children’s songs with English translation. Aan het einde laten de leerkrachten weten: Clap for grandma (dat ben ik dus). Ik heb al heel vaak gevraagd of zij mij geen grandma noch obruni (blanke) willen noemen, maar blijkbaar is dat te veel gevraagd. Als ik zeg dat het in onze cultuur een belediging zou zijn als je een vrouw van mijn leeftijd (53) aanspreekt met oma, schrikt men. En ik begrijp waarom. In Ghana is de aanspreekvorm van grandma namelijk een vorm en uiting van respect. Precies het tegenovergestelde dus!

Zouden we op 10 juni de oplevering hebben van ons appartement in Vlissingen, dit werd uitgesteld tot 1 juli.

Al vaker melding gemaakt van het feit dat oma Theresa een vreselijk moeilijk mens is. In het begin heeft Ben de sleutel van haar P.O. Box gekregen met het verzoek om wekelijks voor haar de post te checken. Ben doet dit altijd op zaterdag en vaak nog een keer extra tussendoor. Wij vinden het fijn om die sleutel te hebben, vanwege onze post uit Nederland die nagestuurd wordt en wel naar hetzelfde postbusnummer als dat van de school. Sinds januari heeft oma nu 1x post gehad (en dat was ook nog voor haar overleden echtgenoot). Er komt dus eigenlijk nooit post, maar oma doet altijd erg interessant en zegt geregeld dat zij belangrijke post verwacht. Dat is dus al bijna een half jaar niet gebeurd, maar goed…..oma is oma….en dat betekende dat zij op 10 juni plotseling liet weten dat zij de sleutel onmiddellijk terug wilde hebben. De manier waarop zij dat deed was in ieder geval niet beschaafd. Zij leek wel iemand uit de bush of van de ‘market’, zo ging zij tekeer en zij schreeuwde tegen iedereen die het maar wilde horen. En dat alles in het pikdonker, omdat er weer eens geen stroom was. Voor ons werd het hierdoor eigenlijk alleen maar prettiger. Nu waren wij verlost van de taak om postbode te spelen voor oma en hoefden slechts 1x per maand voor onszelf te checken, maar zelfs dát hoefde niet meer, aangezien Richard van kantoor leerkracht Bright de opdracht had gegeven om post op te halen.

Wij merken duidelijk dat er een machtstrijd gaande is tussen moeder en dochter. In plaats van het stokje over te dragen aan dochter Nanaama, is oma Theresa een type dat tot de laatste snik door zal gaan. Nanaama en haar man Stephen begrijpen heel erg goed dat wij niets kunnen met hun moeder cq schoonmoeder, (want zelf kunnen zij er ook niets mee), maar zij weten ook dat oma de baas zal blijven spelen.

Oma Theresa kan het niet goed hebben dat wij - samen met Nanaama - erg veel dingen onderling regelen. Bovendien vindt zij het niet fijn dat Ben en Dees niet voor haar opvliegen. Iedereen laat alles vallen als grandma roept; het feit dat wij dit niet doen steekt haar enorm. Verder is zij niet gewend om tegengesproken te worden. Daarom heeft zij haar eigen strategie bedacht om ‘the Whites’ een hak te zetten. Hierin betrekt zij het personeel en aangezien het personeel doodsbang is voor oma, merken Nanaama en haar man Stephen en wij dat ook het personeel het dus leuk gaat vinden om het spel te spelen, genaamd: ‘Teasing the Whites’. Nanaama doet haar uiterste best om het leed voor ons te verzachten, maar die plaagstootjes gaan ver. Enkele voorbeelden: Als wij ons brood willen roosteren (het vieze witte kleffe brood is niet te eten), is plotseling de broodrooster weg. Niemand weet waar deze is gebleven. Hetzelfde geldt voor het koken van water, de waterkoker is plotseling weg. Je moet bijna een knieval doen om een bord, een schaaltje, een kopje of bestek te krijgen. Overal in alle ruimtes ligt de vloer bezaaid met fruit voor de kinderen van school. Je struikelt over de ananas, watermeloen en sinasappels. Nanaama laat ons geregeld weten dat wij ook fruit mogen pakken. Als wij dit dan eindelijk een keer willen gaan doen, is plotseling het fruit weg. Als ik (Dees) met de kinderen aan het zingen ben tot groot plezier van zowel leerlingen als leerkrachten, krijgt iemand de opdracht om te komen vertellen dat we moeten stoppen, omdat er teveel kabaal is.
Als ik bezig ben met een after school program en de kinderen genieten volop (en ik ook), krijgen we te horen: ‘Grandma wants you to stop; the noise is disturbing her too much’. (Blijkbaar is het volume bij de ochtendparade inclusief trommels wel normaal). Als oma ons ziet sjouwen met emmers water, dan heeft zij er plezier in dat dit lastig voor ons kan zijn. Zij zal dan ook nooit iemand vragen om ons eventjes te helpen. Als Nanaama ons echter ziet sjouwen met emmers water, roept zij meteen Efua (het verstoten 12-jarige kind dat als huishoudelijke hulp fungeert) en geeft zij opdracht om water te halen voor Ben en Dees. Efua luistert dan naar Nanaama.. Kortom: Als oma Theresa niet aanwezig is, luistert het personeel prima naar Nanaama, maar als oma aanwezig is, luistert er niemand meer naar Nanaama.

Nanaama weet dat wij het heel fijn vinden om op haar school te werken, maar zij weet ook dat het heel zwaar voor ons is om op school te wonen, zonder enige privacy, met een heleboel mensen ‘in je nek’ (met oma voorop), met dagelijks stroomuitval, op een kamer van 12 vierkante meter, leven uit de koffer enz. enz.

Leuke opmerking van een leerling uit een klas van Ben: ‘ Mister Ben, does a white person bath/wash himself?’

En dan……the Ghana Immigration Service….wat een ergernissen!!! Een paar maanden geleden troffen wij officer Stephen, die overgeplaatst was van Tamale naar Takoradi. Hij kent dus ons hele immigratie-verleden en weet dat wij destijds een werkvergunning en verblijfsvergunning hadden (2x voor 1 jaar), maar door de min of meer gedwongen terugkeer naar Nederland in 2011, waren deze vergunningen verlopen op het moment dat we ruim anderhalf jaar later terugkeerden naar Ghana. Sinds die tijd hebben we dan ook steeds een normale verlenging van 3 maanden moeten regelen. Deze officer vond dat wij - gelet op bovenstaande, alsmede gelet op het feit dat wij ‘good records in our file’ hadden en al bijna 7 jaar gratis voor Ghana werken - wederom recht zouden moeten hebben op een verblijfsvergunning voor een jaar. Een werkvergunning zou dan niet meer nodig zijn. Wij vonden dit moeilijk te geloven. Uit het verleden herinnerden wij ons nog het lange en moeizame proces om een werkvergunning te verkrijgen. (Gaat via Binnenlandse Zaken). Toen we die werkvergunning destijds op zak hadden, was het niet meer moeilijk om die verblijfsvergunning te krijgen. Waarom zouden wij dan nu zo gemakkelijk een verblijfsvergunning kunnen krijgen zonder in het bezit te zijn van een werkvergunning? Een paar maanden geleden waren wij dus behoorlijk sceptisch, maar officer Stephen bleef maar benadrukken dat het geen enkel probleem was om een verblijfsvergunning te regelen zonder werkvergunning. Hij liet ons weten welke papieren wij moesten overleggen en dan zou het een fluitje van een cent zijn. Ja, ja……niets is een fluitje van een cent in Ghana en dat bleek maar weer eens.

Op 11 juni ging Ben richting Immigratiedienst en deze Immigration Service bevindt zich in Sekondi, waar ook de school van Ben is. Hij kon dit dus even goed combineren. En wat bleek? Nadat hij al het ‘paperwork’ had ingeleverd en onze paspoorten en het geld wilde geven, zei de medewerkster dat zij eerst nog moest overleggen met collega Stephen die er op dat moment nog niet was. Dag erop terugkomen dus……echt Ghana…..you come and go……En een dag later kregen we dus te horen dat we wel degelijk een werkvergunning moesten regelen als we in aanmerking wilden komen voor een verblijfsvergunning van een jaar.
Enne……graag 2000 USD (1400 euro) betalen voor 2 personen. Dat bedrag is verdubbeld als we het vergelijken met een aantal jaren geleden. Even ter vergelijking: Een verblijfsvergunning zonder werkvergunning kost slechts 600 GHc (150 euro) voor 2 personen en a ‘normal extension’ van 3 maanden (een normale verlenging dus zonder werkvergunning noch verblijfsvergunning) kost slechts 300 GHc (75 euro) voor 2 personen. Deze Stephen had ons dus blij gemaakt met een dode mus. Toen wij hem confronteerden met zijn beloftes van een paar maanden geleden, deed hij het af met: ‘I didn’t say it and sorry if I have said it then it was not correct’. Wel gemakkelijk, nietwaar? En voor de zoveelste keer gold: Altijd beloftes en excuses en mooie blabla-verhalen, maar als puntje bij paaltje komt geen resultaat!

Wij werden hier beiden zo ontzettend moe van, dat we meteen besloten om slechts een normale verlenging van 3 maanden te realiseren en het daar verder bij te laten. Nanaama had nog het idee voor een second opinion. De moeder van een leerling van Tessark die werkzaam is bij de Ghana Immigration Service zou kunnen worden benaderd. Wij hebben hier echter geen energie meer voor. Dus: Wij hebben een ‘ normal extension’ voor 3 maanden geregeld. Toen we bezig waren om de papieren hiervoor in orde te maken, moesten we een brief van de school toevoegen. Dat was uiteraard geen probleem. Echter: De brief moest nog voorzien worden van een briefhoof van Tessark en dat briefhoofd ligt bij oma in een kast!!!! Richard van kantoor liet weten dat slechts oma hier ‘the green light’ voor mag geven. Dit laat weer duidelijk zien dat oma precies wil weten welke brieven eruit gaan. Zij kan absoluut niet delegeren. Zij wil alles zelf controleren en beheersen. Op die manier geeft zij geen verantwoordelijkheden aan het personeel. Zou zij dit wel doen, dan zou dit ten goede komen aan de motivatie van het personeel en bovendien aan de ontwikkeling. Uiteraard vormt dochter Nanaama hierop de uitzondering. Oma zal toch een keertje het stokje moeten overdragen..?! Nanaama liet ons dan ook lachtend weten: ‘Of course you will get it’.

Op 17 juni de papieren ingeleverd bij de Ghana Immigration Service voor een normale verlenging van 3 maanden en op 24 juni dachten we de paspoorten weer te kunnen ophalen met daarin de stempel voor de visitor’s permit, maar……eerst wilde men de direkteur nog zien van de Tessark-school, die moest opdraven met een legitimatiebewijs. Typisch Ghanees: Zo interessant doen om niets! Aanvankelijk dacht men dat Ben de direkteur van de school was en deze gedachte werd bij de mensen van de immigratiedienst nog versterkt door het feit dat de echte direkeur (Nanaama) en Dees er niet bij waren. Het kostte Ben de nodige overredingskracht om de situatie uit te leggen: ‘ I am not the director of the school; I and also my wife, we are volunteers’. Ben moest uitleggen waarom de direkteur niet was meegekomen en ook moest hij vertellen waarom ik (Dees) niet van de partij was geweest. Ben liet weten dat wij (Nanaama en Dees) niet zomaar à la minute konden opdraven, omdat er ‘exams’ op school waren. Toen was het accoord. Uiteindelijk togen Ben en Nanaama op 25 juni naar de immigratiedienst en nadat men de direkteur van de Tessark-school had gezien, was het in orde en kon Ben onze paspoorten met daarin de stempel met de verlenging tot 3 oktober in ontvangst nemen. Saillant detail: Vele werknemers van de Ghana Immigration Service hebben nog recht op achterstallig salaris over een periode van 10 maanden.

Ben zag op de weg tussen Sekondi en Takoradi een man langs de kant van de weg staan, omringd door fotografen. Wat bleek?
De man had een slang op z’n armen liggen en dat was niet bepaald een kleintje. De slang had een doorsnee van zeker 30 cm. en was ongeveer een meter lang en 20 kg. zwaar.

Een tijdje daarna zag Ben een oude man op straat liggen, Een klein ventje stond erbij. Wat bleek? Het betrof opa en kleinzoon. Ben vroeg: ‘What is happening?’ en het kind liet weten: ‘Grandpa has drunk too much and he is ill; can you give me money for the taxi to Sekondi?’ Ben reageerde door te zeggen: ‘Sorry I can’t help you’…..tsja….het is natuurlijk niet de bedoeling om de alcohol-consumptie van opa te sponseren. Desalniettemin een lastige afweging voor Ben.

De mensen hier in Ghana en dus ook op de Tessark-school in Takoradi hebben geen idee over het leven in Nederland en dus ook niet over de kosten levensonderhoud aldaar. Voorbeeld: Teacher Ebenezer vroeg aan mij (Dees): ‘What is the price for a room in your country; is it about 200 Cedis? (50 Euro). Toen ik hem liet weten dat hij er maar een nul achter moest zetten (2000 Cedis), keek hij mij vol ongeloof aan. Echter: Het is uiteraard bijna onmogelijk om de prijzen in Ghana en in Nederland met elkaar te vergelijken.

Mid-term break voor de lokatie Sekondi: Vrijdag 13 juni en maandag 16 juni waren er geen lessen op de ‘Primary section’. Ben had dus vrij. De lessen bij de kleintjes op de oude lokatie gingen gewoon door. Dees moest dus werken.

En natuurlijk leeft het WK voetbal ook hier, maar eigenlijk voornamelijk als Ghana of Nederland moet spelen. De wedstrijd Nederland-Spanje volgden wij via een live blog op de computer. Dat sport verbroedert, bleek wel uit het feit dat buurland Ivoorkust elektriciteit aan Ghana verschafte op het moment dat de wedstijd Ghana-USA gespeeld ging worden. Veel Ghanezen die wij van te voren spraken waren namelijk bang dat er tijdens die voetbalwedstrijd wellicht weer eens geen stroom zou zijn, maar dankzij Ivoorkust was dit probleem dus opgelost. De wedstrijd Nederland-Australiё volgden wij in een ‘spot’; een plaatselijke ‘ kroeg’. Erg leuk om tussen de Ghanezen te zitten die massaal de ‘Orange boys’ steunden. Onze vriend Paul uit Tamale belt iedere keer als Nederland heeft gespeeld. Natuurlijk bellen wij hem ook als de Ghanese ‘Black Stars’ aan de beurt zijn. De wedstrijd Ghana-Duitsland volgden wij via het live blog op de computer. De wedstrijd Nederland-Chili werd net als Nederland-Australiё in de ‘spot’ gevolgd. Toen Nederland dus alle 3 de wedstrijden had gewonnen (tegen Spanje, Australiё en Chili), maakte ik op school een geintje tegen de leerkrachten, door te zeggen: ‘The Orange Boys will teach the Black Stars how to play football’……Oeps…..deze ietwat cynische humor kon men niet waarderen. De wedstrijd Ghana-Portugal bekeken we in het ziekenhuis, (bij ons om de hoek), waar we de bloeddruk van Ben lieten opmeten. Dat wordt nog steeds maandelijks gedaan. Leerkracht Bright vond het erg spannend of Ghana door zou kunnen gaan naar de volgende ronde en liet weten: ‘We are very hot’……Wij bekeken de wedstrijd samen met het enthousiaste ziekenhuis-personeel. Helaas voor Ghana werd de wedstrijd verloren en konden de Black Stars de koffers pakken.

Als Ben op straat loopt en een taxichauffeur aan hem vraagt: ‘ Where are you going to?’, maakt Ben een geintje en antwoordt: ‘I am going to Brasil’. Even lijkt de taxichauffeur van zijn stuk gebracht, maar dan reageert hij laconiek: ‘Then I will fly you’.

Tijdens het after school program zijn de kinderen razend enthousiast als ik (Dees) ‘schoolyard-songs’ introduceer. Te vergelijken met de spelletjes die we vroeger op het schoolplein deden: Schipper mag ik overvaren? Witte zwanen zwarte zwanen; Twee emmertjes water halen; Zakdoekje leggen e.d. De kinderen straalden; alles wat nieuw is vinden zij geweldig.

Verder veel Nederlandse kinderliedjes vertaald in het Engels. Varierend van: Alle eendjes zwemmen in het water tot opa bakkebaard; helikopter; Ik zag twee beren; rijen rijen rijen in een wagentje; Poesje mauw; Chauffeurtje mag ik mee?; Varen varen over de baren; Slaap kindje slaap; Zagen, zagen; Advocaatje ging op reis; Mieke hou je vast; Een twee drie vier hoedje van papier; Papegaaitje leef je nog; Ik stond laatst voor een poppenkraam; Onder moeder’s paraplu; We maken een kringetje; We gaan nog niet naar huis; Alles in de wind; Verjaardagsliedjes enz. enz. Teveel om op te noemen, maar feit is dat de kleintjes het prachtig vonden!

Als ik (Dees) een liedje leer waarin het woord bakkebaard voorkomt en de Engelse vertaling aan de kinderen vertel, laat leerkracht Ebenezer weten: ‘In our local language we say: 5/5’.

Tijdens de les ‘creative arts’ stelt Ben voor dat de leerlingen hem mogen tekenen. Welnu, dat is dikke pret en zeker als 1 jongen uit P1 niet alleen Ben tekent, maar ook Dees en wel samen in bed.

Als er iemand jarig is op de school in Sekondi en de jarige trakteert, dan wordt leerkracht Ben nooit vergeten!

Er is niet alleen een energiecrisis op het gebied van elektriciteit en water, ook de benzine wordt schaars. Binnenkort zal er geen druppel benzine meer te krijgen zijn. Als Ben zijn zorgen hierover uitspreekt richting Nanaama - de schoolbussen moeten namelijk blijven rijden - krijgt hij een lachende reactie te horen: ‘Oh then we can not come to our work and we enjoy a holiday!’ Nou ja zeg…..als er zó gemakkelijk over wordt gedacht…..waar maken wij ons dan druk om?

Ook is er sprake van een economische crisis: Sinds januari 2014 is de Ghanese Cedi gedaald met 28% en is er een inflatie van 14%.

Hoera! Op 18 juni krijgen we te horen dat de Tessark-school een generator heeft aangeschaft! (Hij moet alleen nog worden aangesloten; zit dus nog gewoon in de doos). Laten we hopen dat de brandstof voor de generator regelmatig wordt bijgevuld, want planning en onderhoud zijn nu eenmaal woorden die niet in het Ghanese woordenboek voorkomen.

Twee keer per week (woensdag en donderdag van 8.00-tot 12.00 uur) ben ik met mijn stapels correctiewerk verhuisd naar de veranda. Daar zit ik hoog en droog. Lawaai ontvluchten is nergens mogelijk, zelfs niet op de veranda. Daar heb ik namelijk gezelschap gekregen van de graduation-juf die druk doende is om met alle KG 2- leerlingen (die naar P1 gaan) de vele danspasjes in te studeren voor augustus. De muziek schalt om je oren, maar het is wel heel leuk om het hele tafereel te aanschouwen. De graduation-juf oefent niet alleen met de kinderen van KG 2, maar ook met andere leerlingen uit KG 1 of Nursery 2.
Deze kleintjes krijgen een bijrolletje. Voor die bijrol had de graduation-juf rijmpjes nodig en de Tessark-mensen verwezen haar dan ook naar mij (Dees), want….the white lady has a lot of rhymes and songs. Dat klopt inderdaad en dus kon ik de graduation-juf blij maken. Iedere dag galmt de muziek over de schoolcompound. De deuntjes blijven in je hoofd hangen. Aangezien ik (Dees) de muziek erg leuk vond, vroeg ik aan de graduation-juf of zij mij kon voorzien van een copie. Dienst wederdienst dus. Zij liet weten: ‘You can get it’. En inderdaad……..zeer on-Ghanees, maar binnen 2 dagen had ik al een exemplaar!

Zijn er weer exams?? Ja, dit keer (in de week van 16 juni en in de week van 23 juni en 30 juni) zijn de kleintjes van Nursery 1 en 2 en Kindergarten 1 en 2 de pineut. Een voorbeeld van het examen ‘environmental studies’ voor de leerlingen van KG1a (4 en 5 jaar oud): Circle the right answer: 1.There are 3 types of soil yes or no; 2.We use water to fry or to cook; 3.Water is colourless yes or no; 4.We chew food with our hands yes or no; 5.Which one do we walk with, hands or legs; 6.Boys must cut their hair short or long; 7.It is good to bath in the morning yes or no; 8.I must cover my mouth or hand when coughing; 9.Plant have sand or leaves; 10.We comb our hair with a comb or a fork. Ook de kleintjes van de crèche moesten er aan geloven. Juf Lilian had o.a. de volgende opdracht voor het kleine grut: ‘Show me your nose; show me your eyes; show me your ears; show me your legs; show me your hands’ etc.

De leerkrachten van de kleintjes werken tegenwoordig met codes op de schriften. Writing wordt aangegeven met A1-A2-A3; rekenen bijvoorbeeld met D1 en tekenen met G.

Op woensdag vindt er in Sekondi ‘worshipping’ plaats. Mister Georges (leraar Frans) vroeg aan Ben of hij een keer iets wilde vertellen en reikte hem de bijbel aan….Mister Ben you can choose…Ben bedankte echter voor de eer. Hij wilde best iets vertellen, maar niet op deze manier.

Papegaaien gedrag is altijd weer aan de orde…..Een voorbeeld: Al vanaf het begin gaat Ben iedere ochtend in Sekondi alle klassen af om de collega’s te begroeten. De nieuwe leraar Frans doet dit nu dus ook.

Met juf Tio voer ik af en toe fijne gesprekken. Zij begrijpt als één van de weinigen dat het voor ons best moeilijk is om op school te wonen bij de autoritaire oma Theresa. Dat zij ons begrijpt, komt - volgens haar - omdat zij in het verleden op een andere school ook met andere ‘Whites’ te maken heeft gehad. Hier had zij echter geen contact meer mee, want….I lost their contact-number……..en zo ging juf Tio verder: ‘We blacks we always say that we are fine, although we are maybe not fine, but the whites they say we are not fine if they are not fine…so the whites are more honest, they tell the truth.’

De oude leraar Frans (die wij nog uit het verleden kennen), zijnde mister Georges (die altijd ‘ monsieur’ wordt genoemd) werd door mij (Dees) verblijd met een kleine verrassing. Vanuit Nederland had ik Franse posters meegenomen met de bedoeling om een lokaal ‘aan te kleden’ en in te richten in de Franse stijl, maar …omdat ik dit jaar geen Frans geef, lagen die posters nog steeds onaangeroerd.
Aangezien ik slechte ervaringen heb met spullen afgeven aan de Tessark-school (spullen zijn óf verdwenen óf versleten/kapot gemaakt), besloot ik om de posters rechtstreeks aan ‘monsieur’ te geven. Hij kon de geste erg waarderen. Helaas zag ik een week later dat enkele van zijn leerlingen de posters hadden ‘gespoilt’.

Op 20 juni beiden weer laten prikken op malaria: Ben pijn in de botten, Dees hoofdpijn; dit zijn meestal in ons geval de signalen voor malaria. Echter: Beiden geen malaria.

Teacher Ebenezer uit KG 1a is ‘a born teacher’. In mijn beleving is hij de beste leerkracht van de lokatie Chapel Hill. Zijn grapjes, zijn mimiek e.d. laten mij iedere keer weer glimlachen. Ook de leerlingen vinden hem leuk. Een ‘funny’opmerking van zijn kant: ‘ I will go with you (65 leerlingen van ongeveer 5 jaar oud) to Brasil and then they will dance for us; but I don’t take you to Iran, because there we have to sit on a bomb and then we explode’……….

Juf Gladys van KG 1b mept er weer behoorlijk op los. Als leerlingen het antwoord op een vraag schuldig moeten blijven, dan volgt steevast een pak rammel. Zelfs tijdens de ‘exams’ werd er gewoon door geslagen. Het lijkt wel of zij er behagen in schept dat niet alleen het kind in elkaar krimpt, maar ook ik (Dees). Plotseling kreeg ik te horen: ‘The Whites they don’t respect; in our culture we cane’…..Als een kleintje een gum mee naar huis heeft genomen en dus beschuldigd wordt van diefstal, buldert Gladys: ‘You go to the fire hell’……

De ‘tailor’ op de hoek wordt regelmatig bezocht, als er iets kapot is dat weer hersteld moet worden. Inmiddels zijn het hele gezellige sessies geworden, waarbij veel wordt ‘gesocialized’.

Eén van de juffen die ook haar eigen kinderen op de Tessark-school heeft zitten, blijkt ook brood te verkopen. Handig voor ons, aangezien wij dan verzekerd zijn van brood en dit niet meer telkens zelf hoeven te regelen.

Vlakbij ‘onze’ school is een andere ‘international school’, Ridge genaamd. De leerlingen zijn te herkennen aan hun uniformen: De Tessark-kinderen hebben een bordeaux rood/geel uniform en de leerlingen van de Ridge ‘international school’ dragen een blauw/wit uniform. Soms zitten kinderen uit één gezin zowel op de ene als op de andere school. Het kan dan ook voorkomen dat een ouder kind van Ridge hun jongere broertje of zusje van Tessark komt ophalen. Leuke opmerking toen een Ridge-kind mij (Dees) zag: ‘Oh, you have blue eyes……’

Een klein kereltje uit KG 1a kwam stralend naar me toe en liet me weten: ‘Yesterday I saw mister Ben’. Toen ik vroeg: ‘Where did you see him?’, luidde het antwoord: ‘In my house’. (Wat dus absoluut niet klopte).

De graduation-juf die een paar keer per week op Chapel Hill is te vinden om de kleintjes de danspasjes te leren voor de graduation in augustus, heeft meer in de mars. Zij heeft het plan om in de toekomst ook andere vakken te onderwijzen, die niet standaard zijn in Ghana. Zo wil zij bijvoorbeeld de kinderen leren zwemmen. Als introduktie daarop liet zij op de lokatie Sekondi een video zien en al snel daarna togen de kinderen van de ‘Primary section’ als ook de kleintjes van Chapel Hill naar het zwembad.

Het wordt er niet gemakkelijker op voor ons om onder 1 dak te leven met ‘ the iron lady’ en haar personeel dat nooit durft tegen te sputteren. Als wij een paar schaaltjes uit de keuken pakken, krijgt het personeel de opdracht om ons andere bakjes te geven, want: ‘I (grandma) don’t want to eat from the same bowl’. Als we ons brood willen roosteren, krijgen we te horen dat we zelf maar een broodrooster moeten aanschaffen. Als we onze was binnen moeten drogen, omdat het buiten staat te gieten en we dus een droogrekje pakken, reageert zij als door een wesp gestoken. Soms maakt oma Theresa het helemaal spannend: Dan staat zij in alle vroegte al onder ons raam of voor onze deur te schreeuwen. Zij denkt zeer kort-door-de-bocht en zeer ongenuanceerd. De strekking komt steeds op hetzelfde neer: Tessark geeft ons een kamer en eten en daar heeft zij -oma- voor betaald. Uh….hallo….Dat wij met 2 personen fulltime en gratis voor de school werken, is blijkbaar heel normaal. Bovendien staat in het contract dat de school moet zorgen voor alle faciliteiten die de vrijwilliger nodig heeft. Dochter Nanaama adviseert ons constant om alles wat haar moeder roept, naast ons neer te leggen…...ene oor in andere oor uit.…’We also do that, so please don’t mind her and don’t take her serious’, aldus Nanaama. Dat klopt natuurlijk wel, maar Nanaama gaat ‘s avonds terug naar haar eigen huis, maar wij zitten opgescheept met haar moeder en vele anderen.

In de Ghanese pers lezen we dat het nationale voetbalteam ‘The Black Stars’ is betrokken bij ‘match fixing’: Het vooraf - tegen betaling - afspreken van een voetbaluitslag. Men reageert hier nogal laconiek op: ‘It’s normal; it’s all over the world’.

Verder worden de Black Stars op dit moment (juni 2014) geconfronteerd met financiёle problemen: De beloofde 75.000 dollar per wedstrijd is nog steeds niet ontvangen door de spelers en deze spelers verklaarden dan ook heel duidelijk: ‘No pay, no play’. Zelfs president Mahama ging zich er mee bemoeien. Hij beloofde dat het geld zo spoedig mogelijk zou worden betaald. Als we de berichten mogen geloven, is er op 25 juni een vliegtuig vanuit Accra naar Braziliё vertrokken met daarin 3x75.000 dollar aan boord. Nadien vernamen we uit de pers dat er 3 miljoen dollar aan boord was. En het meest bizarre was………- zoals eerder gemeld - een dag later verloor Ghana van Portugal en kon huiswaarts keren. Het moge duidelijk zijn dat dit negatieve publiciteit is voor Ghana.

Op 25 juni vestigde ik (Dees) - volgens de juffen Getty en Sarah van Nursery 2a - een absoluut record: In 1 ochtend (van 8.00 tot 12.00 uur) had ik 300 schriften nagekeken inclusief huiswerk klaar gemaakt. Ik kreeg dan ook te horen: ‘You have done well’……

Juf Fausti van KG 2b (oude lokatie) werd plotseling ingezet op de nieuwe school in Sekondi, althans dat dachten wij. Later bleek dat zij stage moest lopen op de ‘Primary section’. Zij is één van de vele leerkrachten die nog de opleiding voor teacher volgen en daar hoort dus een stage bij.

De kleintjes houden mij (Dees) bezig…….Ik hoef m’n neus maar buiten de deur te steken of ik hoor de vele kinderstemmetjes roepen: ‘Madam Desirée when do you come to our class?’ of: ‘ When do you teach us the rhymes, like: Eenie meenie minie mo; My elephant thinks; Give me a clue; Pussycat; One two buckle my shoe; Teddybear; Mrs. White; Cobbler; Rain rain go away; Punctuality; Coffee and tea; Lucy Locket; Two little dickie birds; I see the moon; 1-2-3-4-5; Pat a cake; I scream; I’m a little teapot; The man in the moon; An elephant walks; Little Jack Jingle; Catch it if you can; Red sky at night; Little Tommy Tucker; Mary had a little lamb; Hickety Pickety; Marking time; It’s raining it’s pouring; Bed in summer; One for sorrow; See a pin; Go to bed late; Balance the ball; Lorry driver en vele andere versjes. Het is onvoorstelbaar wat zij zich nog allemaal kunnen herinneren.

Dat geldt tevens voor de liedjes: Deze vuist; Row row row your boat; Five little monkeys; Family fingers; Finger family; The animal fair; Twinkle twinkle little star; How is the weather?; Bingo; Are you sleeping?; Thank you; Incy Wincy spider; Baa Baa black sheep; Ten in the bed; The wheels on the bus; Who made the moon and sun?; He loves me I do not so why; Where is thomb king?; When I stand up; I am counting one; Oh little frog; The alphabet song; It’s a lily; Prayer is the key; Good morning Jesus; The school Anthem; Write your name; Bless my body/soul/spirit; My bonny etc. Het is slechts een greep uit het repertoire. De voorraad is onuitputtelijk!

Sinds 27 juni heeft Ben de vrijdagochtend vrij. ’s Middags moet hij nog wel lesgeven. Aangezien er dan uiteraard geen schoolbus meer is, rijdt hij ‘s middags mee met het busje waarin kokkin Alice zit die het eten naar de school in Sekondi moet brengen.

28 juni: De Ramadan begint.

29 juni: De verjaardag van Ben (62 jaar) wordt gevierd. Uiteraard geschiedt dit aan zee. Een extra cadeautje was het feit dat Nederland op de valreep won van Mexico.

Tot volgende maand!!!
Hartelijke groet, Ben en Dees