September 2006

2 September

We zijn in ons nieuwe huis, waar een nieuw leven start!

Hoewel alle verscheepte spullen waren aangekomen en er 12 dozen in ons huis stonden, was er veel beschadigd, nat geworden, of besmeurd met verf/teer. Gelukkig hadden we slechts oude spullen verscheept! Meteen aan het werk dus maar! Het installeren kostte tijd. Ons huis staat op een sharing compound. Op deze compound staat ook het huis van de landlord (huisbaas) met zijn gezin. De huisbaas heet Jacco; zijn vrouw Susan; de zoon Eddy (9 jaar) en de dochter Evelyne (4 jaar). In het huis van Jacco en Susan wonen nog meer mensen: Job (de broer van Jacco); Elisha (een jongen van 9 jaar, die tijdens schoolvakanties/in weekenden wordt opgevangen door Jacco en Susan, aangezien de moeder van Elisha 3 weken na zijn geboorte is overleden en de vader niet altijd voor hem kan zorgen); Batchisu (de maid; van origine een straatkind. Dit meisje verricht huishoudelijk werk) en voor enkele maanden ook nog William uit Nederland, die werkt op het LDP-project: Literacy Development Project (of DLP: Development Literacy Partnership). Wij hebben gelukkig onze privacy in ons eigen huis, hoewel…….Privacy begrijpt men hier niet en heb je dus ook niet. Als men ons een dag niet zou zien, dan komen ze wel naar ons toe. Geregeld wordt er dan ook geroepen: Mr. Ben of Uncle Ben; Aunty Dees enz. Behalve al deze mensen scharrelt er ook nog behoorlijk wat vee over de binnenplaats. Variërend van: een hond, een paar katten, vele kalkoenen, kippen, kuikens. Ook worden er bijen gehouden.

Aan (fruit)bomen is tevens geen gebrek: Bananen, plantain (een soort gebakken banaan), pawpaw (papaya), mango, gauva (een soort sinasappel), palmbomen e.d.

Verder: Moringa, bitter leaves, cocoyam, ayoyo, bra, okro, alefu, maïs e.d.

Ons huis is nieuw en voor Ghanese begrippen ook mooi. We voelen ons er veilig. We hebben water (koud), elektriciteit; er is echter nog geen meter voor water en elektra, we leven op betonnen vloeren, leven vanuit de koffer, aangezien er geen enkele kast aanwezig is. Alles staat dus op de grond of op tafels. Als we de huur hebben betaald, krijgen we een kast en een bank. Het water uit de kraan kunnen wij niet drinken, hoewel……Als we het langzaam opbouwen (eerst water koken), zal het volgens Jacco over een tijdje wel moeten lukken. Wij prefereren echter gekochte waterzakjes, die we dan overhevelen in flessen. Het hele huis is voorzien van muskietengaas aan de buitenkant en aan de voorkant van de compound is een poort. Als je ons huis binnenkomt is er eerst een veranda, dan kom je in de 'study' kamer en vervolgens in een slaapkamer. Door een klein gangetje ga je naar het keukentje en de beide douches/toiletten. Dan kom je in de huiskamer, waar een lange eettafel staat met krukjes. Helemaal achteraan is onze slaapkamer. In vier vertrekken hangen fans aan het plafond. Dat is ook wel hard nodig, want het is nu al behoorlijk warm. En dan te bedenken dat de echte hitte nog moet komen. Vanaf oktober ongeveer start het droge seizoen en wordt het steeds warmer. We zitten nu op het einde van het regenseizoen en af en toe kan het behoorlijk regenen. In het regenseizoen zijn er meer muskieten dan in het droge seizoen; ook heeft de ervaring geleerd dat bijvoorbeeld internetten in het regenseizoen iets moeilijker gaat. Voor wat betreft vieze, enge beesten: Dat valt mee! Op een paar lizards (hagedissen), grote mieren en een paar spinnen na, zijn we nog niets tegengekomen. Volgens Job zijn sommige spinnen echter wel gevaarlijk. Slangen komen hier slechts af en toe voor; in ieder geval niet in de huizen!

Susan vond het leuk om ons een rondleiding door de tuin te geven. Nooit geweten dat plantainbomen hoger waren dan bananenbomen! Twee 'carpenters' waren bezig om voor ons vier houten stokken te maken. Dit is nodig voor de bevestiging van ons muskietennet. (Een box-model dat meer binnenruimte biedt).

Samen raakten we aan de praat over het individualisme in Nederland ten opzichte van de saamhorigheid in Ghana.

Of om met Susan's woorden te spreken: 'The nearest are the dearest!'

Op 2 september werden we 's middags verwacht op het kantoor van NorGhaVo, waar we een ID-card kochten en kennismaakten met de andere vrijwilligers: Guus en Astrid, Marjolein, Angelique, Jet, 2 Nederlandse stagiaires Carina en Sandrijn. Verder was William aanwezig, die via NorGhaVo een gastgezin heeft gevonden bij Jacco en Susan, maar wel voor een andere organisatie werkt en tenslotte Jan en Marre, die tijdens het maken van hun wereldreis enkele weken voor NorGhaVo gaan werken. De andere mensen blijven tussen de 2½ maand en de 10 maanden en wonen allemaal in een gastgezin. Wij zijn dus de enigen die 2 jaar blijven en zelfstandige huisvesting hebben gehuurd. Voor ons waren alle gezichten nieuw, maar sommigen hadden elkaar reeds ontmoet tijdens een 3-daagse introduktie. Voor ons had dit weinig meerwaarde, aangezien we eind 2004 heel Ghana reeds hadden bezocht. Natuurlijk spraken we ook met de Ghanese staf van NorGhaVo: Peter, Musah en Charlot en met iemand van de Nederlandse staf van NorGhaVo: Jojanneke. Laatstgenoemde zal in de 3 weken dat ze hier is, o.a. onze werkplekken komen bezoeken. Overigens……..een Ghanees knaapje uit Tamale (Mutah), dat wij 2 jaar geleden hadden ontmoet, zagen we weer terug. We herkenden elkaar direkt! Na het welkomswoord en de spelregels van NorGhaVo werd de kennismaking voortgezet in een meer informele setting. Samen eten bij Sparkels: Eén van de twee 'stamkroegen 'van NorGhaVo.

Natuurlijk moest ook de tweede 'stamkroeg' van NorGhaVo worden bezocht en deze heet: Giddipass.

Aangezien de meesten in Tamale wonen, zullen zij hier geregeld te vinden zijn. Voor ons ligt dat anders. Wij wonen nogal afgelegen in een klein dorpje, dat Gurugu heet. We hebben fietsen gekocht. Het is ruim een half uur fietsen van Gurugu naar het centrum van Tamale. Aangezien we ook zo'n beetje in Gurugu werken (Filling Point is ongeveer 10 minuten fietsen van ons huis) en we rekening moeten houden met het feit dat het 's avonds omstreeks 18.15 uur donker is, is het na ons werk ook niet echt handig om nog richting Tamale te gaan.

Die behoefte is er trouwens ook totaal niet. Bovendien ontbreekt de tijd. Je hebt constant het idee dat je de hele dag in touw bent, maar dat er concreet weinig gebeurt. Wachten, wachten, socializen en nog eens socializen maken deel uit van de dagelijkse setting. Hoewel we dit natuurlijk reeds wisten door onze reiservaringen in west-Afrika, blijft dat best lastig en toch weer erg wennen!

Behalve van de fiets, maken we gebruik van een 'shared taxi'. (Een taxi die op een vaste route meerdere mensen meeneemt, tegen een vaste prijs).

Aangezien Jacco en Susan vaker NorGhaVo- mensen over de vloer hebben gekregen, zijn hun kinderen wel gewend aan blanken. We zijn snel dikke maatjes geworden en er wordt dan ook geregeld door Dees lesgegeven. De kinderen spreken Engels en hun lokale taal Dagbani, maar willen ook wel heel graag Frans leren. En dan willen ze ook nog wel Nederlands leren! Over leergierig gesproken! Maar spelletjes doen of zingen vinden ze ook leuk en verwend worden nog leuker!

Op 4 september werden alle vrijwilligers door de Ghanese staf van NorGhaVo (Musah en Peter), naar hun werkplekken begeleid, waar een eerste kennismaking met een ieders projekt plaatsvond. Voordat wij naar ons project gingen (Northern Friends for Development NFD), namen we eerst een kijkje bij een project dat er een 'broertje' van is: Girls Growth and Development (GIGDEV). Bij GIGDEV werken ook een paar mensen van NorGhaVo. GIGDEV is groter dan NFD en draait al een tiental jaren. De doelgroep is hetzelfde: Kayayoo-girls (Straatmeiden). We maakten kennis met direktrice Stella en met enkele personeelsleden: Selina, Thomas en Joshua.

Onze eerste werkdag was 5 september. Bij ons project (Northern Friends for Development) zagen we direktrice Hawalatu (Hawa); leerkracht Paul en natuurlijk de straat/weeskinderen; veelal moslim-meisjes; sommigen analfabeet.

Het project komt binnenkort op de Ghanese TV. Het is ongeveer een jaar operationeel (september 2005). De groep bestaat per begin september 2006 uit ongeveer 10 meisjes tussen 12 en 15 jaar. Aangezien de geboortedata meestal niet bekend zijn, worden de leeftijden geschat.

Scholing, stage en een werkplek zijn de sleutelwoorden (skills/education, attachment, own business).

Het traject bestaat uit:

Fase 1: Scholing/Educatie:12 maanden.'s Ochtends: Praktische vaardigheden. Er zijn 2 opties: Naaien batik/tie [e-38] dye of weven batik/tie [e-38] dye.'s Middags: Theorie. Voornamelijk 2 vakken: Engels en rekenen.

Fase 2: Stage: 8 maanden (in of rond de stad Tamale). Eigen kruk meebrengen naar de stageplek is een vereiste!

Fase 3: Werkplek: Gedurende deze startersperiode is er nog een begeleiding van 6 maanden door NFD.

Voor het opstarten van het eigen bedrijfje is een container nodig, die dienst moet doen als opslagruimte. Bedoelde container is niet aanwezig. Te duur! (500 euro).

Naast direktrice Hawa (werkt fulltime als vrijwilligster en wordt onderhouden door haar familie) en leerkracht Paul (die naast zijn normale baan als teacher op een primary school, iedere middag als vrijwilliger aktief is voor NFD), had NFD ook twee vakdocenten voor fase 1: Robijna voor 'sewing' en Vivian voor 'weaving'. Deze vakdocenten zijn echter vertrokken, omdat NFD hen niet meer kon betalen. (Erger nog…….beiden wachten nog op hun laatste salaris).

Op het terrein is een winkeltje aanwezig, waar de gemaakte spullen worden verkocht (tafelkleden, tassen, kleding, haarbanden, placemats e.d.). Op dit moment maken de meiden slechts placemats en haarbanden. Het maken van de meer gecompliceerde artikelen wordt nog niet aan hen toevertrouwd, omdat de kans op verspilling van materialen dan te groot is. De materialen zijn namelijk schaars en duur. De meer exclusieve spullen zijn vervaardigd door de vakdocenten. De afgelopen 2 maanden (juli en augustus 2006) had de shop een omzet van ongeveer 50 euro. De verkoop wordt bijgehouden via een schrift.

Op het terrein van NFD is in principe de mogelijkheid om de meiden te laten overnachten, maar aangezien er geen geld is worden de kamers door derden gehuurd. De Kayayoo-girls (headportage) zijn veelal wees. (Kaya in Haussa betekent: Luggage). In Accra heten deze meiden Kaya-girls, maar hier in het noorden worden zij Kayayoo-girls genoemd. Gelukkig zijn velen nu ondergebracht bij een oom of tante. NFD is gelegen langs een drukke invalsweg naar Tamale.

5 meiden hebben onderdeel 1 (scholing/educatie) bijna afgerond (1 jaar) en staan op het punt om te beginnen aan hun attachment sewing (stage van 8 maanden). Sommige meiden hebben nooit eerder op school gezeten en spreken slechts Dagbani (de lokale taal). Enkelen hebben een paar klassen lagere school doorlopen en verstaan een beetje Engels. Engels praten is echter voor iedereen een probleem.

Bij de organisatie Nadrag 'Life and living care centre' is een aanvraag ingediend om per 18-09-2006 een nieuwe groep meiden 'te leveren', die dan ook door Nadrag bekostigd zal worden. Begin augustus is een formulier voor 50.000 cedis gekocht, ingevuld en opgestuurd naar de organisatie die ook in Tamale een kantoor zou hebben. Nadien is echter niets meer vernomen van Nadrag. Vinger aan de pols houden dus!

Op ons project hebben vorig jaar ook andere Nederlandse NorGhaVo-vrijwilligers gewerkt. Eén van hen had tijdens een evaluatiegesprek te kennen gegeven dat het wel handig zou zijn als er een toilet aanwezig was bij NFD.

Deze tip had men opgevolgd, hoewel……………………….

Vol trots liet Hawa ons het toilet zien. De vloer was afgesmeerd, een toilet was niet te bekennen, alleen een heel klein gaatje (zo groot als een hole bij golf) werd aanschouwd.

Natuurlijk werden ook de stageplekken bezocht (the attachments). De 2 weaving-departments werden ons uitgelegd.

We wisselden van gedachten met de eerste docent weven cq. stage-werkgever Abdella. Het grootste probleem is volgens Abdella het gebrek aan geld voor de inkoop van materialen.

De 3 meiden die we spraken waren rond de 20 jaar, hadden nooit een opleiding gehad en spraken geen Engels.

De tweede stageplek weven wordt gerund door de docent weven cq stage-werkgever Julie, die i.v.m. ziekte afwezig was.

3 van de 4 meiden (tussen 13 en 18 jaar) hadden nooit op school gezeten.

Wij moeten gas terugnemen; te hard van stapel lopen werkt niet. We have to learn to relax! De steekwoorden blijken hier te zijn: Small, small en slow, slow!!!!

Onze eerste begroeting in het Dagbani wordt geleerd en veelvuldig toegepast. Als iemand ons 's middags begroet, luidt ons antwoord inmiddels steevast:…………Naa.

Af en toe moeten we ook eens naar NorGhaVo-office om de post op te halen. Is een beetje lastig, aangezien dit veel tijd kost. Wij wonen in Gurugu en daarvoor moeten we steeds naar Tamale. Na ons werk zit het kantoor dicht. Gelukkig denkt men hier niet 'in hokjes', dus als je onder werktijd even weg bent, is dat geen probleem.

Iedere dag worden we geconfronteerd met het feit dat er nergens geld voor is. Er is een computer, maar die is kapot. De reparatie kost omgerekend 92 euro. Dit kan men niet betalen, zodat de kapotte computer dus gewoon blijft staan. Om de punt van je potlood aan te slijpen, gebruiken de kinderen een scheermesje. Je wordt wel inventief als je geen puntenslijper hebt! Alle spullen meegebracht uit Nederland waren dan ook van harte welkom! Men kan echt alles gebruiken. Of het nou kappersspullen zijn, naaipatronen, schriften of kleurpotloden……Er is gewoon helemaal niets!

Op 8 september 2006 werd duidelijk dat er in principe 3 fikse prioriteiten zijn:

Materialen: Er zijn namelijk geen materialen aanwezig voor de nieuw te starten groep per 18 september.

Zowel in fase 1 (educatie) als in fase 2 (stage) is er een gebrek aan materialen.

Het gebrek aan materiaal in fase 2 is een knelpunt, dat middels micro-financiering op maat (voor-financiering) wellicht opgelost zou kunnen worden.

Deze methodiek heeft de volgende voordelen:

In fase 2 is fase 1 doorlopen, zodat er reeds een natuurlijke selectie heeft plaatsgevonden.

Geld wordt aan NFD verstrekt, i.p.v. aan de girl: Is veiliger.

Proces fase 2 blijft in beweging.

De girls worden meer gemotiveerd door de financiering op maat.

Naaimachines (10 stuks): Prijs per stuk: 500.000 cedis. (Ongeveer 50 euro). De op Filling Point (lokatie project) aanwezige naaimachines moeten namelijk meegenomen worden naar de attachments (stageplekken) .Er is dus in fase 1 (educatie) een gebrek aan naaimachines.

Salaris docenten: 250.000 cedis per maand per teacher. (Ongeveer 25 euro). Volgens Hawa moeten de teachers - conform haar eigen werkwijze - streng en hard optreden.

Ben onderzoekt in zijn businessplan alle 'ins and outs', variërend van: Hoeveel produkten kan een meisje maken in 8 maanden? tot: Hoeveel materialen zijn nodig om deze hoeveelheid te kunnen produceren? Er moet een persoonlijk budget gemaakt worden en de vraag naar de produkten moet onderzocht worden. Verkenning van de markt is noodzakelijk. Wie zijn de afnemers? Prijsberekeningen moeten worden gemaakt. Per persoon dient een registratie gemaakt te worden van materiaal-produktie-verkoop-winst-verdeling en opbouw starterskapitaal.

Enkele gedachtenspinsels: Voor wat betreft de prijsberekening: De kostprijs is de materiaalprijs. De verkoopprijs is de kostprijs vermeerderd met 100%. Natuurlijk moeten er kosten worden gemaakt om te produceren. Verdeling van de netto-winst op 50-50 basis, tussen NFD-project en de girl.

NFD kan de lening terugbetalen van de girl in kwestie en het bedrag dient gereserveerd te worden als startkapitaal bij de startfase van het eigen kleine bedrijfje. Voordeel: Er behoeft geen lening te worden afgelost, hetgeen meer financiele stabiliteit oplevert. De lening wordt verstrekt aan NFD t.b.v. de girl. NFD betaalt de lening inclusief bijvoorbeeld 10% rente aan Ben terug na een periode van 8 maanden, middels de brutowinst van 50%. Hiermee kunnen dan weer nieuwe zaakjes gefinancierd worden.

Doel: Income-generating en self-supporting.

Taken NFD:

Zorgen voor werving van nieuwe kandidaten opleiding (incl. aan-afwezigheidsregistratie); stagebegeleiding en begeleiding

tijdens de startersfase. Aankoop, opslag en distributie van alle materialen. Preventief optreden; uitval voorkomen; contact houden met de familie/verzorgers van de kinderen. Per deelnemer administreren. Overzicht van alle gemaakte direkte kosten. Afnemers zoeken voor de produkten. Board of Directors van NFD hierbij inschakelen. De meiden dienen eventueel zelf ook te worden ingeschakeld als leermoment in de opleiding (marktverkenning). Verkoop op de attachment-place. Kwaliteitscontrole. Fundraising.

Voor wat betreft prijsstelling cq opbrengst e.d.:

Tot heden wordt de prijs vastgesteld aan de hand van de gevraagde prijzen in de stad Tamale. Ben heeft gevraagd de kostprijs per produkt globaal te berekenen, teneinde te bezien of de prijsstelling correct is. Uit de gesprekken blijkt dat alleen de materiaalkosten worden geteld (geen arbeidsloon, geen transportkosten, geen meerkosten). De opbrengst van de attachment komt ten goede aan het NFD-project, aangezien het project de materialen levert en betaalt.

Ons nieuwe leven begint al een beetje te wennen. Een mens is toch erg flexibel! Of zegt dat iets van ons?

In ieder geval……De Ghanese kost 'valt' goed; er zijn nog geen buikklachten.

De fufu, de banku, de TZ (Tuo Zaafi in Haussa; Sam fufu in Dagbani), de fried yam, de plain rice, de jollof rice, de fried rice e.d. Ach………het is allemaal goed te doen. Onze favorieten zijn: fried yam, jollof rice en fried rice. En soms maakt Susan zelfs een soort spaghetti! Natuurlijk hebben we wel eens zin in een appelflap of een broodje ham (om maar eens wat te noemen), maar Dees is al helemaal blij dat ze bruin brood heeft gevonden en zelfs kaas!

De drop uit Nederland begint al aardig te slinken!

Dat men hier respect heeft voor de oudere man, ondervindt Ben dagelijks en hij geniet er mateloos van!!!!!!!!!!!!!!

Als we terugkomen van ons werk, wordt zijn fiets aangenomen, wordt zijn tas gedragen e.d.

Voor wat Dees betreft:…..Zolang zij dit niet op haar hoofd draagt, mag ze het zelf vervoeren!

De Ghanese cultuur leert dus dat je oudere mannen moet respecteren en helpen. De vrouw van de huisbaas kookt dus voor ons (Ghanees) en de broer van de huisbaas verzorgt onze was, maakt ons huis schoon en doet de boodschappen. (Uiteraard alles tegen betaling!) Men begrijpt niet als je iets zelf wilt doen. Dat is voor hun een belediging.

Ben wordt dus in de watten gelegd en wil voor altijd hier blijven! (Grapje!)

Een ander leuk voorbeeld van cultuurverschillen:

In Nederland is het netjes om 'je bord leeg te eten'; hier in Ghana kan dat overkomen als een belediging. Het is namelijk een teken voor de gastvrouw dat ze niet genoeg heeft gekookt. Iets op je bord laten liggen is dus wel zo aardig voor haar!

De tijd gaat snel. We worden zó in beslag genomen door ons nieuwe leven, dat Nederland ver weg lijkt.

Door een mailtje of een belletje komen de twee werelden dan weer even samen.

Bellen van Ghana naar Nederland is goedkoper dan andersom; een brief sturen van Ghana naar Nederland duurt ongeveer 1 week; andersom is dat ongeveer 3 weken.

Tijdens een eerste kerkdienst hier, werden we naar voren geroepen om ons doel en onze motivatie uit te leggen. Dat was voor ons vertrouwd. Gedurende onze expedities van de afgelopen 2 jaar hebben we dat veelvuldig moeten doen.

De normale dingen kosten hier heel veel tijd: Even de mails checken; even foto's versturen; even naar de bank; even post ophalen; even naar de markt; even dit of even dat……..Dat werkt hier dus niet! Een pakje uit Nederland ophalen op het postkantoor kost je een ochtend. Na drie loketten, een wachttijd van jewelste, een inspectie van de inhoud (snoep!), een ondertekening en een betaling, was het pakketje dan eindelijk voor ons.Voor de meest simpele dingen moeten we naar de stad. Daar is het altijd één grote heksenketel! Druk verkeer en veel lawaai! Na ons werk komen we er bijna nooit. We zijn dan blij dat we naar ons rustige dorpje Gurugu kunnen gaan. Als we zeggen dat we wonen bij de Palou-junction, dan is dat voor iedereen hier bekend. Op deze kruising zitten namelijk altijd mensen te weven. (In het Dagbani betekent palou namelijk weven). De avonden worden gevuld met: lezen, naar muziek luisteren, naar de radio luisteren (wereldontvanger), werken aan de nieuwsbrieven voor de site, lessen voorbereiden, spelletjes doen met de kinderen van de compound, zingen, puzzelen, Franse of Nederlandse les geven. Kortom: De avonden zijn te kort! Bovendien zijn we behoorlijk moe. We ligggen om 22.00 uur in bed en staan 's morgens om 6.30 uur op.

Op 14 september buigen we ons met z'n allen over de begroting (Hawa, Paul, Ben en Dees).

Vanwege de hoge totale startkosten besluiten we om voorlopig te stoppen met de 'sewing-afdeling'. Er zijn namelijk 10 naaimachines nodig ad 50 euro per stuk. Nu kunnen wij via een adresje in Nederland best aan 10 naaimachines komen, maar aangezien de transportkosten erg hoog zijn, zien we hier van af. We stellen voor om de volgende 'departments' aan te bieden: De bestaande richtingen: weaving en batik tie [e-38] dye en de nieuwe richting: hairdressing.

Hawa zelf kan de batiklessen geven. De batik-richting duurt slechts 6 maanden, i.p.v. 12 maanden.

Voor wat betreft hairdressing: Hawa had al langer het idee een hairshop te openen tegenover de huidige locatie.

Zij is in onderhandeling met de eigenaar om te huren. Twistpunt is de hoogte van de huur. Zolang dit nog niet is opgelost, starten we gewoon op ons eigen terrein. Toevallig hebben wij kappersattributen vanuit Nederland meegenomen. Die komen dus goed van pas!

Begroting: (Prijzen in cedis en in euro's):

Batik tie [e-38] dye department:

Calico 30 yards ad 11.000 is 330.000

Shader 20 yards ad 10.000 is 200.000

Chemicals 100.000

_______

630.000 (63 euro)

Weaving department:

Materialen 4.000.000

Vakdocent (voor 1 jaar) 3.000.000

_________

7.000.000 (700 euro)

Hairdressing department:

Vakdocent (voor 1 jaar) 3.000.000 (300 euro)

Totaal: 10.630.000 cedis (1.063 euro's).

Hoe laten we hier nu microfinanciering op los? Per leerling een budget maken (kosten salaris, materiaalkosten) en dit budget als lening aan NFD verstrekken en na afloop van fase 1 laten terugbetalen uit de verkoop van de gemaakte produkten?

Zijn er dan al produkten die gemaakt kunnen worden tijdens fase 1? Dus toch macrofinanciering en geen microfinanciering?

Vanaf begin september (net voor onze komst), zijn er 4 meiden op stage 'weven'. (Attachment weaving).

Vanaf 18 september moeten er 4 meiden op stage 'naaien'.(Attachment sewing). Deze meiden hebben dus hun jaar educatie erop zitten en krijgen nu 8 maanden stage (fase 2). Om de voortgang te bewaken, is het dus zaak dat er op 18 september een nieuwe lesgroep start. Zij moeten beginnen aan hun jaar educatie (fase 1). Naast Engels en rekenen, zal ook gezondheidsvoorlichting worden gegeven (Een soort combinatie van: Environmental studies/social studies/science). Verder stellen we voor om interviews te gaan houden met de meiden en om presentielijsten bij te houden.

Echter…………….er is nog geen enkele leerling bekend! Behalve bij Nadrag 'Life and living care centre', is ook een aanvraag voor nieuwe leerlingen ingediend bij Mr. Inusah van het Ministerie. Helaas hebben beide akties niets opgeleverd. Musah (Ghanese staf NorGhaVo), gaf ons de tip om een oproep te doen via de radio of om de communities (de dorpjes in de omgeving) te gaan bezoeken en ter plekke te werven. Maar……dit idee werd van tafel geveegd door Hawa en Paul van NFD. De radio is 'geldverspilling' en 2 witten op pad sturen naar de community zou vreemd overkomen. Beiden besloten daarop zelf om de dorpjes in te gaan om leerlingen te werven. Ja, we zijn in Afrika en daar moeten we nou eenmaal constant onze plannen bijstellen. Alles loopt altijd anders dan gepland. Sterker nog: Een planning werkt hier averechts! Als wij onze zorg uitspreken over het feit dat er maandag wellicht sprake is van een lege klas (het is namelijk al donderdag en concreet is er nog niets gebeurd), krijgen we te horen dat we ons niet druk moeten maken. Het is allemaal 'no problem'! Mr. Ben and his wife (Dees is slechts Mr. Ben's wife) zijn waarschijnlijk nog 'too programmed'!

In zijn 'businessplan' heeft Ben ook een 'duik genomen' in de financiële administratie van Hawa en in haar fundraising-aktiviteiten. Inkomsten uit de verkoop van artikelen bij het Marian Hotel zijn niet te traceren. Navraag leert dat dit gebruikt wordt om benzine, elektriciteit en/of de watertank te kunnen betalen. Volgens Hawa heeft het geen zin om de Board of Directors van NFD te benaderen voor sponsoring. Hetzelfde geldt voor Mr. Inusah van het Ministerie, alsmede het plaatselijke bedrijfsleven. Alle facetten worden bekeken en voorzichtig worden lijnen uitgezet richting micro-kredieten. Ben heeft echter enorm moeten bijstellen. In Nederland was hij ervan uitgegaan dat hij meteen aan de slag kon in fase 3 van het project, namelijk: het opstarten van een eigen klein bedrijfje middels micro-financiering. De realiteit echter is dat we pas in fase 1 (educatie) en fase 2 (stage) zitten. Nu is het belangrijk om een groot netwerk op te bouwen.

Via via wordt contact opgenomen met de 'Board of Directors' van NFD. Deze board of directors bestaat uit de volgende personen:

" Hawalatu Inusah; director NFD

" Mister Mills (Bank of Ghana); chairman

" Madame Fati Issaka (Anfaani Children's Home); vice-chairman

" Mister Peter (NorGhaVo); coordinator

" Pastor Tanku (Rural Women and Deprived Children's programme)

" Mister Winfred (Rural Women and Deprived Children's programme); co-opted.

Behalve met de 'Board of Directors' van NFD, zal ook contact worden opgenomen met: WSF (Women Service Foundation). Het leesvoer hierover wordt alvast bestudeerd.

Background:

Women Service Foundation (WSF) has its main activities spread in the districts of the Northern Region of Ghana.

The capital of the region is Tamale and WSF main office is located in State Construction, Co-operation a suburb of Tamale.

Challenges:

The idea of WSF came about as a result of the fact that the Northern Region, where it is located is categorised as one of the poorest regions of Ghana, together with the Upper East and Upper West of Ghana which are contiguous to each other. The Ghana Standard of Living Index has categorised the three northern regions of Ghana as the poorest and least developed in terms of infrastructure for local initiatives for welfare and economic gains. The water table of the region is very low and as a result a cycle of water shortages has made food production for an all year round consumption very low indeed. The regions are characterised by low levels of natural resources for exportable exploitation. However the region is endowed with very hardy, determined and hardworking women who care about family life and its progress.

Natural resources: Secondly, the vegetation, which served as a natural protection of the land resources and water resources of the region has over the years been ravaged by incessant exploitation by the people for economic gains as fuel wood; for shelter as rafters to buildings and in recent times for domestic use as a result of the rise in charcoal production for household use by the increasing population of Tamale peri-Urban and Urban dwellers and people of other regions in the Upper East and Upper West, Ghana.

Social threats: Thirdly, human deliberate activities of conflict and wars, HIV/AIDS pandemic have served to introduce a new dimension of suffering and poverty in the region with the dawn of the twenty-first century. The collective impact of these causes of poverty in land resources, water resources and human resources has been on the women, children and the persons with disabilities. This has produced a cycle of disoriented children who have generally aware of traditional practices that have served as threats to progress and opportunities to modernisation in the region.

Mobilization of women groups: Be mobilised into solid and concrete solidarity groups, it would be the beginning step of overcoming the poverty realities of the region by the people themselves in a participatory mode. The nucleus of WSF was formed from these mobilised women.

Goal: Reduce the poverty condition of women in the Northern Region and its neighbours in Ghana for better care and management of their household members and the environmental resources in their communities.

Vision: To provide opportunities to women to access internal and external financial support to develop income generation activities into micro-enterprises to obtain the resource for controlling the development of their lives, those of their families for a healthy and wealthy succession of generations in their communities.

Mission: Working in a participatory manner with grassroots community women to improve their lives and those of their household members, especially children and the girl child through efficient use of and management of the natural resources to reduce poverty in their respective communities.

Ook staat er nog een 'lijntje' open met: Pastor Tanko van 'Rural Women and Deprived Children'. Dit project is gelegen vlakbij ons project NFD.

Inmiddels hebben we al een bezoek gebracht aan TICCS (Tamale Institute of Cross-Cultural Studies). This is a research and teaching institute of the catholic church in Tamale, which fosters a deeper understanding of African culture for more holistic human development and more appropriate Christian ministry.

Hawa had ons naar TICCS verwezen, om kennis te maken met de direkteur: Father John.

Hawa heeft namelijk het idee om haar aspirant-vrijwilligers bij TICCS een introduktiecursus te laten volgen. Dit is natuurlijk niet de bedoeling, aangezien NorGhaVo het alleenrecht heeft om vrijwilligers te plaatsen.

Bovendien is het prijskaartje te hoog. Kortom: Niet realistisch en niet haalbaar.

Wij doen dus niet mee aan dit Hawa-spelletje! Een typisch Hawa-proefballonnetje!

Hoewel Hawa ontzettend bevlogen is en alles doet om haar project te laten slagen, is ze niet altijd even realistisch als het gaat om het inzetten van de juiste middelen. Omdat wij 'samenwerken op basis van gelijkwaardigheid' hoog in het vaandel hebben staan, lukt het ons altijd weer om haar terug in het gareel te krijgen. Ze is zeker iemand met gebruiksaanwijzing, maar blijkbaar zijn wij in staat om die gebruiksaanwijzing te lezen en daarnaar te handelen, want met ons vieren (Hawa, teacher Paul, Ben en Dees) klikt het heel erg goed en gaan we helemaal voor ons 'kindje' NFD!!!!

Hawa gaf ons een opsteker, door te zeggen dat wij de eerste vrijwilligers zijn die niet zeggen hoe zij de dingen moet doen.

Er gebeurt van alles: de ene dag is er geen elektriciteit en zitten we gezellig met de kindjes van de compound rondom kaarslicht; de andere dag moet je toch zeker op kraamvisite bij een totaal onbekende vrouw, maar die toevallig wel achter NFD woont; of sta je helemaal paf als tijdens de rekenles twenty-two wordt geschreven als: siwlsdp(of zoiets dergelijks); of je wordt verwacht op een meeting van NorGhaVo. De Ghanese staf had voor een verrassing gezorgd: Nederlandse pannenkoeken!!!!!!!

Teacher Paul werkt vaak op onze lachspieren. Wij maken alles bespreekbaar en merken dat hij dat niet gewend is, doch wel erg waardeert. Alles wat de 2 witten zeggen is 'true; is really true'. Als er iets tegenzit, begint hij de zin steevast met:

'The problem is'……….

Wat wij al vreesden, gebeurde. Op 18 september kon de eerste NFD-groep die hun jaar educatie hadden afgerond, niet starten op hun stageplek (Attachment sewing). Oorzaak: Geldgebrek. Voor 4 meiden moet namelijk in totaal 800.000 cedis betaald worden (80 euro) voor 8 maanden stage. Aangezien wij de voortgang erg belangrijk vinden, hebben wij met de eigenaar/leraar attachment sewing (Mr. Alilahi), afgesproken dat dit volgende maand betaald zal worden van sponsorgeld uit Nederland.

Deze toezegging door 2 witten was voldoende om de meiden te kunnen laten starten. Op 20 september zullen zij de schoolplek vlakbij Gurugu (lokatie Filling Point) verlaten, om in Tamale-town het geleerde in de praktijk te kunnen brengen. De 4 meiden begrepen heel goed dat de onderhandelingen moeizaam waren verlopen, maar dat door toedoen van Ben en Dees, zij verzekerd waren van een stageplek. Die 4 stralende gezichten zullen we niet snel vergeten!

18 september zou ook een nieuwe lesgroep starten voor fase 1: Educatie 1 jaar. Er werd gestart met 3 meiden. Eén girl had 6 jaar lagere school en werkte in de 'rice business'; een ander meisje had 4 klassen van de primary school doorlopen en hielp haar zus met het verkopen van banku en rijst. Nummer 3 behoorde eigenlijk niet tot de doelgroep, omdat ze een kind had van anderhalf jaar. Op basis van haar motivatie wilden we haar toch een kans geven.

Deze jonge vrouw was analfabeet en had geen idee hoe oud ze was.

Echter…..één dag later was er nog maar 1 kandidaat overgebleven van de 3. Het jonge moedertje (compleet in tranen), moest afhaken vanwege haar kind; een ander meisje wilde persé naar het 'sewing department'. Voor haar waren er geen alternatieven: noch weaving, noch batik tie [e-38] dye, noch hairdressing.

19 september hebben we Hawa behoorlijk aangespoord om opnieuw de community in te gaan om 'zieltjes te winnen'.

We adviseerden haar een overtuigende peptalk te houden. Toen ze terugkwam, had ze een resultaat van 6 nieuwe personen geboekt!

De begroting wordt gaande de tijd verfijnd:

Sewing Weaving Batik tie [e-38] dye Hairdressing

Education ------ 4.000.000 cedis 704.000 cedis

(Opleiding) (400 euro) (70 euro)

Materialen Materialen

3.000.000 cedis 3.000.000 cedis

(300 euro) (300 euro)

Vakdocent (1 jaar) Vakdocent (1 jaar)

(250.000 cedis; (250.000 cedis;

25 euro per maand) 25 euro per maand)

Attachment 1.000.000 cedis 800.000 cedis ------ ------

(Stage) (100 euro) (80 euro)

(200.000 cedis; (200.000 cedis;

20 euro per leerling) 20 euro per leerling)

Van de 6 nieuwe meiden die zouden komen, kwam er op 20 september slechts 1.(Analfabeet, leeftijd onbekend, woont vlakbij, heeft nooit op school gezeten, heeft nooit gewerkt). Heeft gekozen voor hairdressing.

Wij stellen voor om opnieuw de community in te gaan om nieuwe meiden te werven. Dit keer gaan de 2 witten wel mee!

Het echte veldwerk is gestart! Allemaal mensen in en om hun hutjes, die ons ietwat lacherig en verwachtingsvol aankijken!

Men weet zich geen houding te geven.

We proberen de meiden te overtuigen om naar NFD te komen. (Wij in het Engels; Hawa en een leerling in het Dagbani).

Het traject wordt uitgelegd (practical skills/education, attachment, own business). Resultaat: 7 gegadigden!

We zijn benieuwd wie er morgen concreet verschijnen!

Toch was 20 september ook een mooie dag. Onze eerste NFD-lesgroep startte op hun stageplek in de town. (Attachment sewing). Van het trainingscentrum tot aan de stageplek is per taxi ongeveer 10 minuten. De taxi werd volgeladen met girls, hun naaimachines en hun krukjes. Op het moment dat ze vertrokken, keken ze erg blij. Ze waren zich bewust van het feit dat ze een klein stapje voorwaarts hadden geboekt. Dit zijn de momenten waarop wij weer weten waarom we hier zijn. Ik weet dus niet wie er blijer waren: Die meiden of wij……………………….

Natuurlijk zullen we deze 4 meiden van de eerste lichting geregeld bezoeken op hun attachment place. Ze komen te werken in een setting van 45 meiden. Ze zullen 6 dagen per week aanwezig moeten zijn. Van hun dorpje (vlakbij het trainingscentrum van NFD) naar hun stageplek in de stad Tamale zullen zij dagelijks lopen. Minimaal 1 uur heen en 1 uur terug. Over motivatie gesproken!

In de nabije toekomst is het de bedoeling dat de attachment-girls de nieuwe groepen in de educatiefase, gaan onderwijzen in de kneepjes van het vak. Dit uit het oogpunt van kostenbesparing. Er hoeven dan geen vakdocenten meer te worden betaald (25 euro per maand).

Op 21 september start dan toch een nieuwe lesgroep: 8 nieuwe meiden hebben zich uiteindelijk aangemeld. Voor het leren weven kiezen 6 meiden; 2 meiden gaven de voorkeur aan hairdressing. Allen zullen ook onderwezen worden in batik tie[e-38] dye. 6 van de 8 meiden komen op intake-gesprek. Nou ja, ze schuifelen verlegen en onderdanig naar binnen en durven geen woord te zeggen. Dat laatste kunnen ze bovendien ook niet, omdat ze slechts Dagbani praten. 2 girls weten niet hoe oud ze zijn. De anderen zijn tussen de 10 en de 20 jaar. Eén meisje heeft 6 klassen lagere school; één meisje heeft 2 klassen van de lagere school doorlopen en de rest is analfabeet. 1 meisje woont bij de ouders; de rest woont bij de moeder; een tante of een zus.

Het valt ons op dat 1 girl ontzettend blijft hoesten. Als we dit kortsluiten met Hawa, krijgen we te horen dat het kind op de grond slaapt en vanwege het regenseizoen een kou heeft opgelopen. Hopelijk is dit zo……………

Opmerkelijk is dat wij zelf snel gewend zijn geraakt aan het feit dat we op alle fronten 'back to basic' moeten.

De NFD-meiden hebben ons hart gestolen en wij gaan er voor!!!!!!!

Deze 'kinderen van de straat' zijn soms bijna dierlijk te noemen: reageren heel basaal; laten ongegeneerd een boer; het struikgewas is hun toilet; als ze moe zijn gaan ze languit liggen en vaak kijken ze uitdrukkingsloos.

Je moet echt uitleggen dat ze gedag moeten zeggen als ze weer naar huis gaan.

Soms droom ik even weg richting Nederland……………..Men moest ons hier eens zien zitten…………..Het trainingscentrum waar we werken is net een tv-beeld van Beiroet; een granaat die op het dak van het gebouwtje is terechtgekomen. Maar ja, we werken nu eenmaal in the Northern Region of Ghana en dat betekent dat een kleine 70% van de mensen nog geen 70 euro per jaar verdient!

Een nieuwe intake op 22 september levert weer 4 nieuwe kandidaten op. We hebben nu dus 12 meiden in fase 1.

En….Hoera…..Maar 1 analfabeet dit keer! Er is een meisje met 3 klassen lagere school, een meisje met 6 klassen lagere school en zelfs een meisje met 3 jaar junior secondary school (onderbouw middelbare school).

1 girl is nog herstellende van malaria. 3 van de 4 kiezen voor hairdressing; nummer 4 kiest weven.

Eindstand: 12 meiden, waarvan er 7 kiezen voor weven en 5 voor hairdressing. Allen leren tevens batik tie[e-38]dye.

De materialen voor batik tie[e-38]dye zijn aangeschaft en dus kan daar vandaag mee begonnen worden!

De eerste beginselen van de 'practical skills' worden 's morgens bijgebracht; 's middags wordt Engels, rekenen en gezondheidsvoorlichting onderwezen. Van de 12 meiden zijn er 4 aanspreekbaar in het Engels. Hier maak ik een apart groepje van. (Sterke groep). De andere 8 meiden hebben een erg 'low level'. Het is echt 0,0!!!!!!!!!!! (Zwakke groep).

Met een engelengeduld dus maar lettertje voor lettertje van het alfabet aanbieden. Sommige meiden zijn 18 jaar en kennen alleen hun hutje in de community. Ongelofelijk!

Natuurlijk moeten we ons gezicht ook regelmatig laten zien op de stageplekken. Op de attachment weaving was geen enkele NFD-girl aanwezig. Heet dit in gewoon Nederlands niet: Spijbelen? Op het matje roepen dus!

Op de attachment sewing zagen we blije NFD-girls en een tevreden docent/eigenaar van de shop.

Deze laatste wil graag dat de NFD-girls ook zijn uniformen gaan dragen. Op deze stageplek zitten namelijk 45 meiden, waarvan er 40 'van hem zijn'. We hebben 'm dit uit z'n hoofd gepraat. Een uniform kost 120.000 cedis per meisje (12 euro). Dit heeft absoluut geen prioriteit. Bovendien hebben de NFD-girls hun eigen NFD-uniform.

Toen wij op 5 september op NFD begonnen, waren er 4 meiden doende in de sewing-afdeling. Regelmatig hoorden we dat er nog een 5e meisje was, maar als we naar haar vroegen, kregen we altijd te horen: She is travelling…………

Nu zo'n 3 weken later blijkt, dat het meisje afwezig was, i.v.m. een begrafenis (die hier 40 dagen in beslag kan nemen). We hadden haar dus al 'geschrapt', maar toen we de ware reden hoorden, gaven we haar natuurlijk een second chance om ook op stage te kunnen gaan. We moeten daarvoor een formulier betalen (20.000 cedis) en de stageplek moet betaald worden (200.000 cedis). Concreet betekent het betalen van deze 22 euro voor dit meisje het verschil tussen wel of geen toekomst.

Voor ons zijn het luttele bedragen, maar die dus een wereld van verschil kunnen maken. Met weinig geld kunnen we hier al zo ontzettend veel doen!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Op 25 september vernemen we dat 1 leerling (uit de zwakke groep) is gestopt. Reden: Zij wilde graag 'sewing' leren, doch dit bieden we voorlopig niet meer aan. In haar plaats komt gelukkig een nieuwe kandidaat. Dit nieuwe meisje heeft 2 jaar middelbare school. Gelet op haar niveau, komt ze dus in de sterke groep. Op 29 september stond plotseling het meisje weer voor onze neus, dat 4 dagen eerder was gestopt. Nu horen we de echte reden: Problemen met haar vader. Hoe het ook zij…..Nu staat het min of meer op de rails:

In totaal hebben we nu 22 meiden die geplaatst zijn in het NFD-traject:

4 meiden op stage weven (Fatima, Hadijatu, Salamatw, Rohana); 5 meiden op stage naaien(Suhayini, Fosia, Farosha, Hawa, Susan); 13 meiden in de educatiefase (Assia, Azara, Safoura, Ifau, Rama, Menamatu, Satia, Raffia, Mariam, Zenab, Azara 2, Adam Rafia , Hamishouw). Van deze 13 meiden kiezen er 8 voor weven en 5 voor hairdressing. ('s Morgens is er les in weven, batik tie[e-38]dye en/of hairdressing; 's middags les in Engels, rekenen en/of gezondheidsvoorlichting). Dat de zwakke groep (8 van de 13 leerlingen) ook echt zwak is, blijkt wel uit het feit dat het voor 1 girl zelfs te moeilijk was om de letter x te schrijven. Dit werd: †

Bij een plaatje van een krokodil, werd luidkeels 'snake' geroepen. Dit deed Dees opspringen. Toen er geen slang te bekennen viel, was duidelijk dat hier sprake was van een vergissing. Voor het betreffende kind was een krokodil nu eenmaal een slang.

Hilariteit alom!

Hoewel de stageplekken nog betaald moeten worden, (100 euro voor 5 meiden stageplek naailes voor 8 maanden en 80 euro voor 4 meiden stageplek weven voor 8 maanden), zijn we dan toch gestart en op de goede weg. Ook de docent weven en hairdressing moeten nog maar even op hun 'salaris' wachten (ongeveer 25 euro per maand).

We gaan natuurlijk niet meteen met geld smijten!

Inmiddels is de Ramadan een feit. Voor de jongste moslim-meiskes is dit zwaar. 's Middags klagen de kinderen dat ze honger hebben. Je merkt dat ze moeite hebben met hun concentratie en soms vallen ze gewoon in slaap.

Verder hebben we contact gelegd met Elisha, die al jaren ervaring heeft met micro-kredieten. Dat wordt dus een belangrijke partner!

Leesvoer wordt bestudeerd. Zijn organisatie (SAT: Sinapi Aba Trust), bestaat al heel lang.

Sneller dan verwacht, worden TV-opnames gemaakt van ons NFD-project. Ben wordt geïnterviewd door de Ghanese TV-3 en Dees wordt gefilmd tijdens haar lesgeven. Wanneer het wordt uitgezonden is nog niet bekend.

Eind september hebben we dan eindelijk een docent voor hairdressing(Abena) en een docent voor weven (Abiba). (Fase 1 educatie).

Beiden worden enkele maanden op proef aangenomen. Loonkosten per maand voor 5 ochtenden werken per week: 200.000 cedis (20 euro). Bij gebleken geschiktheid zullen we het verhogen naar 250.000 cedis (25 euro) per maand.

Het aannemen van personeel is bijna komisch. Iemand kent een teacher hairdressing of weaving, gaat op pad, komt met de betreffende persoon terug, wij voeren een gesprek en dan wordt er gewoon gestart! Simple like that!

Voor wat betreft batik tie [e-38] dye zijn nu alle materialen aangeschaft. De eerste doek die door de meiden was gefabriceerd (educatiefase) werd natuurlijk door Dees gekocht. En de meiden van de attachment sewing (stageplek) voelden zich vereerd om daarvan een rok te mogen maken. De meiden van de hairdressing (educatiefase) oefenen ijverig om de kneepjes van het vak onder de knie te krijgen. Zelfs de haren van Dees werden onderworpen aan een rasta-experiment!

Tussen de bedrijven door hebben er nog leuke NorGhaVo-uitwisselingen plaatsgevonden. Even fijn om in het Nederlands met de vrijwilligers van gedachten te wisselen.

De paar laatste dagen van september moest Hawa naar Accra. De NFD-toko wordt nu dus even gerund door Paul en door ons. Ook Musah (Ghanese staf NorGhaVo) vertrok richting Accra. Hij ging nieuwe vrijwilligers verwelkomen.

Sinds kort hebben we een bank in ons huis (eindelijk een rugleuning!) en een kast. Het begint al echt ons stekkie te worden.

Op weg van huis naar werk worden we dagelijks getrakteerd op enthousiaste kinderen die maar blijven roepen:……………Hello, hello, hello!.................

Kortom: Allemaal goede geluiden uit Ghana! Maar wat belangrijker is:…………………….

Het is fantastisch om te zien dat je echt iets kunt betekenen op een heel fundamenteel vlak!

Hier eindigt de nieuwsbrief van september. Tot de volgende maand!

Lieve groet van Dees en Ben