December 2007

1 december: World Aids Day.

De maand december begon met een bezoekje van Hamishawu. In alle vroegte stond ze al bij ons op de stoep. Zij is degene die op de stageplek weven hoort te zitten bij madam Juliet. Echter….Hamishawu schittert constant door afwezigheid. We hadden dan ook al besloten om haar te 'cancelen'. Zij zal niet verder mogen gaan in het traject. Wij dachten dat de reden van haar bezoekje hier mee te maken had. Ongetwijfeld zou ze weer legio excuses aandragen. Maar Hamishawu is onvoorspelbaar en het bleek dat ze weer terug was gegaan naar school. (JSS: Junior Secondary School: Onderbouw middelbare school). Op zich is het natuurlijk beter om naar school te gaan dan een traject op NFD te moeten volgen, maar toch……….Vorig jaar was ze gestopt op de middelbare school, omdat het schoolgeld niet betaald zou kunnen worden. Blijkbaar kan dit nu weer wel…. Afmelden bij NFD, bij ons of op de stageplek weven…..dát was niet opgekomen in het hoofd van Hamishawu!!! Maar de echte reden van haar bezoekje was om ons uit te nodigen voor een 'adoration'. Haar vroegere NFD-weefmaatje Sadia, was bevallen van een baby-boy en een week na de geboorte vindt de 'adoration' plaats. Tijdens dit gebeuren wordt de naam van het kind bekend gemaakt….. Of we dus maar meteen op wilden draven. Nou ja zeg…..Zelf is ze maanden afwezig; laat iedereen in het ongewisse en nu dit. We zijn natuurlijk niet op afroep beschikbaar! Uiteraard zullen wij Sadia en haar baby gaan bezoeken, maar dan op een moment dat het ons uitkomt en tevens willen we dan de meiden van stap 2 meenemen. Dit is de groep van Sadia. Wellicht willen Hawa, Paul en/of enkele teachers ons dan ook vergezellen. Het jonge moedertje zelf zal niet meer terugkeren in het NFD-traject. Op het moment dat duidelijk werd dat ze zwanger was geraakt, is ze uit de community verstoten en heeft ze bij de verwekker van haar kind gewoond. Ongeveer 6 weken na de geboorte, zal ze met haar baby (zonder de vader) weer terugkeren naar haar eigen community, waar ze bij een tante woont. Onze kraamvisite zal dan ook waarschijnlijk pas begin januari kunnen plaatsvinden.

Taiba (de supervisor sewing van Kukuomarket) kreeg malaria. Toen Dees haar belde om te vragen hoe het met haar ging, reageerde ze met: 'Oh grandmother, I missed your voice; please say hello to grandfather!!!' Ook supervisor Ayisha is nog steeds ziek. Laatstgenoemde is opgenomen in het Tamale Teaching Hospital. Ze is vel over been! Ze weigert te eten en medicatie te gebruiken. Geruchten doen de ronde dat ze zwanger is. Dan vernemen we dat ze een miskraam heeft gekregen. Samen met Taiba en enkele girls bezochten we haar. Als je geen 'Health Insurance Card' hebt, dan kan de ziekenhuisrekening hoog oplopen. Zaak was dan ook om er achter te komen of Ayisha in het bezit was van deze kaart. We kregen vele tegenstrijdige berichten te horen…...Uh…. Help!....Men zal de 'white men' toch niet laten dokken? Uiteindelijk werd gelukkig duidelijk dat er een kaart aanwezig was. Dit betekende dat de meeste kosten werden vergoed. Reactie van velen: 'We thank God!' Na een paar weken ziekenhuisopname werd Ayisha dan eindelijk ontslagen. Nog steeds was ze vel over been! Ze moet nog veel aansterken, maar ze is weer terug op Kukuomarket en kan af en toe weer eens naar de meiden wandelen. Ze woont namelijk op Kukuomarket zelf. Ook thuis bezochten we haar regelmatig. Tijdens één van deze bezoekjes werden we vergezeld door Abena (de juf hairdressing van stap 1), die had laten weten graag Ayisha te willen bezoeken 'just to say hello'. Ze vond het fijn dat ze met ons mee kon rijden. Transport is hier altijd het probleem. Van Kumbungoroad (hoodlokatie NFD) naar Kukuomarket is toch zeker enkel 10 km.

'Onze' Hadidja (weaving girl Kukuomarket) liet ons weten dat ze in de weekenden ananas wilde gaan verkopen. 'Pineapple-business' zou een goed handeltje zijn. Aangezien zij (met een schaal op haar hoofd) op de Bolga road zou lopen , besloten wij om de eerste zaterdag haar eerste afnemer te zijn. Verse ananas is niet te versmaden! Echter…..ons business-vrouwtje was in geen velden of wegen te zien! Ja, het is weer de tijd van de verse ananas. Heerlijk! Ook mango is onze favoriet. Deze zijn echter het lekkerste omstreeks april; het begin van het regenseizoen.

Voor wat betreft het regelen van onze werkvergunning: Peter (staflid NorGhaVo Ghana) heeft een brief geschreven naar het Ministerie van Binnenlandse Zaken in Accra. Musah (staflid NorGhaVo Ghana) heeft deze brief daar persoonlijk afgegeven. (Busrit Tamale-Accra: ongeveer 14 uur!) Ook heeft Musah contact opgenomen met de Nederlandse Ambassade in Accra. Inmiddels is duidelijk geworden dat de Nederlandse Ambassade ons niet kan helpen, omdat de Ambassade zich niet kan inmengen met de regelgeving van de Ghana Immigration Services. Tevens heeft Musah de Immigratiedienst in Accra bezocht. Verder onderhoudt hij contacten met de Commander van de Immigration Office in Tamale. Onze landlord Jacco heeft in Tamale zijn gezicht ook al laten zien bij de Immigratiedienst. Eventueel kan hij ook nog de 'Judiciary Service' raadplegen. Bij de 'Regional Coordinating Council' (een soort afsplitsing/dependance van het Ministerie van Binnenlandse Zaken), kwam hij te vroeg. Eerst moet de procedure op het Ministerie in Accra opgestart worden. Zelf gaan we ook regelmatig naar de Immigratiedienst in Tamale en hebben we een juridische hulpvraag ingediend bij onze internationale rechtsbijstandverzekering/expatriate-services in Nederland. Inmiddels bericht gekregen dat een geschil met de buitenlandse overheid niet onder de dekking valt. Ook NorGhaVo Nederland helpt ons goed. Een staflid van NorGhaVo Nederland heeft contact opgenomen met de Ghanese Ambassade in Den Haag. NorGhaVo Ghana doet er alles aan om voor ons die werkvergunning te regelen. Men is hierover optimistisch gestemd. Ook vele andere Ghanese 'friends' blijven tegen ons zeggen dat het wel goed komt. Of om met de woorden van Jacco en Suzy te spreken (onze huisbaas): 'Relax; don't worry; be happy!'Maar ja….wij Nederlanders…..'first see; than believe!'

Ben steekt menig uurtje in het jaarverslag 2007, maar ook het 3-maandelijks terugkerend evaluatieverslag moest gemaakt worden. Dit is bestemd voor NorGhaVo, NFD, de Board, de sponsoren e.d.

Normaal gesproken gaat het gezin van onze huisbaas iedere zondag opgeprikt en wel naar de kerk. Daarom waren we ook hoogst verbaasd dat dit op 2 december niet het geval was. Toen we hiernaar informeerden, kregen we te horen dat men geen benzine had voor de motorbike. Op dit moment heeft Jacco tijdelijk eveneens de beschikking over een auto. Maar ook deze stond 'droog'. Toen Ben dan ook aanbood om de hele familie met onze auto naar de 'church' te brengen, luidde het antwoord: 'Our mind is not prepared to go to church today'; so we have a real holiday today!' Het is dan komisch om te zien dat de auto in alle vroegte wel werd gepoetst, terwijl nadien bleek dat deze helemaal niet gebruikt kon worden! Ook Suzy heeft sinds kort ook een eigen motorbike.

Maliek, de man die de containers heeft gemaakt op Kukuomarket, liet ons weten verhuisd te zijn van werkplaats. Want…..mister Ben and the wife moesten toch echt een keer naar de nieuwe plek komen kijken 'just to say hello'…..

Zoals eerder gemeld, zijn de meiden in de containers op Kukuomarket nog te onbekwaam, te ongemotiveerd en nog niet kredietwaardig om hun eigen shop te hebben. Toen we Suhayini wederom een keer aanspraken op haar slechte werkhouding, zei ze: 'I will start my work Monday'. Toen we haar vroegen of ze wel wist wat motivatie betekende, luidde het antwoord: 'I don't know, but…..I will start tomorrow!!!!!' Aangezien de sewing-dames slechts de basisbeginselen van het vak beheersen, werd het idee geopperd dat Taiba (de sewing-supervisor) zal starten met het leren maken van herenbroeken. Ook stelden we voor dat de sewing-meiden niet alleen kleding voor zichzelf maken, maar ook eens de weaving-girls mee laten profiteren van de gekochte materialen. Zoals iedere moeder hier, draagt Taiba haar dochtertje Nana ook altijd op de rug. Het was lachen, gieren, brullen toen Dees zich aanbood om Nana ook eens 'vast te knopen'.

We leren hier nog elke dag. We vernamen van Job dat muskieten niet zo zeer op het licht afkomen, maar op de kleur zwart!!!

Alles slijt hier…..Hoeveel horlogebandjes Ben heeft versleten in 16 maanden is niet bij te houden….Maar ook een autoportier dat niet meer functioneert of een kentekenplaat die afbreekt….Alles gaat eraan!

Natuurlijk kijken we niet meer op van lezards (hagedisachtigen, die 'harmless' zijn en zelfs nuttig, aangezien zij muskieten eten). Maar op 4 december kregen we toch de schrik van ons leven. Op de compound zag Dees dat Job (met enkele andere mannen) bezig was om iets te vangen. Men schreeuwde, men holde en er werd met messen en bijlen op de grond geslagen. Eerste reactie van Dees: Een slang. Toch maar even naar binnen gaan, waar Ben al zat te eten. Even later vroeg Job ons of we belangstelling hadden voor de buit. Een dode reuze bush-lezard werd ons getoond. Het leek net een mini krokodil. De eetlust van Ben was op slag voorbij!

Op 4 december woonden we weer eens de maandelijkse 'pannekoeken-meeting' bij van NorGhaVo. Meestal laten we verstek gaan vanwege andere prioriteiten, maar nu wilden we wel weer eens 'Dutch pancakes' proeven (en natuurlijk gezellig socializen met andere vrijwilligers).

Akiti (attachment hairdressing) moest nog een paar keer terugkomen in het ziekenhuis voor haar eczeem. De eerste keer zijn we met haar meegegaan, nadien was het niet meer nodig om met z'n allen daar uren te zitten wachten.We brachten haar weg met de auto en gaven haar geld voor de taxi terug. Deze Shekinah-kliniek is bestemd voor de allerarmsten en is 'free of charge'.

Ook Dees ging weer naar het ziekenhuis. (Gelukkig niet de Shekinah-kliniek!!!!) Koers werd gezet naar de privé kliniek Tania Hospital. Reden: Een gezwollen voet. Bovendien is er al bijna 2 maanden sprake van malaria. 4x laten testen (iedere 2 weken) en 4x was er één plusje te zien. 4x werd een behandeling gegeven, maar nog steeds zijn er malariaparasieten aanwezig. De gezwollen voet bleek het gevolg te zijn van een insektenbeet. Het werd afdoende behandeld (medicatie/intapen). Voor de malaria werden nóg sterkere medicijnen voorgeschreven. Dit keer Quinine; het is de 5e behandeling! Het voordeel van het Tania Hospital is dat er geen lange wachttijden zijn en dat het er rustig is. Het nadeel is een verwaande arts, die het echt niet kan waarderen als je kritische vragen stelt. Hij liet ons weten niet gecharmeerd te zijn van de Europese inbreng. Dat het voor ons ook moeilijk kan zijn (verschillen in taal en cultuur), is waarschijnlijk niet relevant. Toen Dees terug moest komen (review), kregen we wederom geen antwoord op onze vragen. Alles werd afgedaan met: 'You go; I am sick!'

Het houdt maar niet op……………Nu heeft Dees wéér een bacteriële infectie. Ik (Dees) raak bijna de tel kwijt! Ook begint de voet opnieuw op te zwellen (insektenbeet) en is er nog steeds sprake van malaria. Het is niet leuk meer!!! Aangezien iedereen weet dat 'madam Dies' aardig aan het sukkelen is, krijgen we allerhande tips. Eén daarvan was zeker de moeite waard. Een gloednieuw ziekenhuis (privé kliniek) werd geadviseerd: Kabsad Scientific Hospital (vlakbij Kukuomarket). Dat komt mooi uit, want we hebben weinig zin om terug te gaan naar de arrogante arts in het Tania Hospital. Was dokter Callistus van het Tania Hospital gespecialiseerd in botbreuken; dokter Kabir van het Kabsad Scientific Hospital blijkt tevens gynaecoloog te zijn. Toch willen we ook wel eens een second opinion horen uit een Nederlands circuit. We mailen dan ook naar het Havenziekenhuis in Rotterdam/Travelclinic. Mails komen echter terug als zijnde onbestelbaar. Foutief e-mailadres op hun website? Dat zou toch eigenlijk niet mogen kunnen. Expatriate-Services AON in Rotterdam geeft ons het e-mailadres van International SOS in Londen. Aangezien het natuurlijk geen kwestie is van leven of dood, houden we het vooralsnog maar op het Kabsad Scientific Hospital. Onze eerste kennismaking met deze kliniek was erg positief: Geen wachttijden, rustige en aardige artsen. Voor de gezwollen voet werden pijnstillers en antibiotica voorgeschreven. Toch moest ik (Dees) nog enkele keren terugkomen. Weer werden nieuwe medicijnen voorgeschreven voor de bacteriële infecties. Op 21 december werd wederom geprikt op malaria. En niet alleen op malaria, maar ook op Hepatitis B C. Tot voor kort lieten we altijd op malaria testen in het New Life Laboratory. Nu blijkt dat niet meer nodig te zijn. In het Kabsad Hospital is ook een laboratorium aanwezig. Dat er ook geprikt werd op Hepatitis heeft te maken met het feit dat de klachten te vergelijken zijn met malaria-klachten. Door het extreem lange regenseizoen zijn er veel mensen die langdurig malaria hebben. Hoera! Goed nieuws! We kregen een goede uitslag: Dees heeft geen malaria (meer), noch hepatitis. Ruim 2 maanden sukkelen….. eindelijk voorbij! Nu wij ons 'stekkie' gevonden hebben in deze privé kliniek, besloot Ben om ook maar te switchen van ziekenhuis. Zijn maandelijkse bloeddrukmeting zal dan ook niet meer plaatsvinden in het Military Hospital, maar ook in het Kabsad Hospital. Alles onder één dak en bijkomend voordeel….vlakbij Kukuomarket!

We besloten om de meiden van stap 1 eens een keertje mee te nemen naar stap 2 en stap 3. Op deze manier kunnen de dames vast zien op welke stageplek ze terechtkomen als het jaar educatie erop zit. Ook het laatste stukje in het traject werd getoond: Na de stageperiode is het Kukukomarket! Het is wellicht goed voor de motivatie om de lokaties reeds te weten. In stap 1 (educatie) zitten 13 meiden (6 sewing; 3 weaving; 4 hairdressing). Per 'department' gingen we op stap. Het was in feite een kleine excursie. Voor de meiden was het vooral een uitje! We begonnen met de 6 sewing-dames. Van de stageplek van het naai-atelier bij mister Halilahi gingen we naar de sewing-container op Kukuomarket, waar de meiden kennis maakten met madam Taiba. Op beide plaatsen probeerden we de dames te stimuleren om vragen te stellen e.d. Maar dat is te hoog gegrepen. Deze meisjes zitten slechts gelaten te kijken, knikken ja-nee-en amen en laten zich volgzaam meevoeren. Eénmaal gearriveerd op Kukuomarket kwamen zij echter los. Eén meisje viel ons op: Asana; de enige die Engels sprak. Ze toonde betrokkenheid en motivatie. Later vernamen we van teacher Paul dat zij al een baby heeft. (Ze is 15 jaar). Dit meisje liet ons weten dat er een naaimachine op Kumbungo Road kapot was. Deze moest gerepareerd worden. Of mister Ben dit wilde betalen? Dit is nu een typisch voorbeeld van de geslepenheid van Hawa. Ze laat het één van de kinderen vragen in de wetenschap dat wij moeilijker 'nee' kunnen zeggen.tegen de meiden dan tegen Hawa. Nu echter hielden we voet bij stuk. Hawa is verantwoordelijk voor stap 1 en dat betekent dat ze ook op mag draaien voor de reparatie van de bewuste naaimachine. Na de sewing-meiden waren de 3 weaving-meiden aan de beurt. Eerst werd koers gezet naar de stageplek weven bij madam Juliet. Dit gaf echter een enigszins vertekend beeld, aangezien madam Juliet geen nieuwe NFD-meisjes meer wil hebben. Ze vindt het te zwaar worden om steeds maar weer te moeten werken met meiden die ongemotiveerd, lui en/of niet serieus zijn. Hawa zal er dus voor moeten zorgen dat deze 3 meisjes in september 2008 een nieuwe stageplek weven krijgen. In augustus zit namelijk onze NFD-periode van 2 jaar erop. Toen we dit uitspraken richting de girls, keken ze wel een beetje sip. Het is niet anders………Op naar Kukuomarket……Voor deze meisjes was het ook de eerste keer dat ze deze lokatie zagen. Er werd meteen contact gelegd met de meiden van stap 3. Als laatste waren de 4 hairdressing-meiden aan de beurt. Aangezien er 2 absent waren ('on travelling' e.d.), gingen we met 2 dames op stap. Van de stageplek bij madam Mariam gingen we naar Kukuomarket. Kortom: Van de 13 meiden uit stap 1 hebben we er 11 hun toekomstige stageplek en Kukuomarket-plek kunnen laten zien. Voor Ghanese begrippen een uitstekende score!

5 december: Sinterklaas: We hebben onszelf maar eens getrakteerd op echte Nederlandse Edammer kaas!!! Heerlijk! (250 gram voor omgerekend 7 euro!)

Dat weven het duurste 'department' is, hebben we waarschijnlijk al vaker gemeld, maar de weefuitrusting laat vaak te wensen over. Hoewel alles compleet is, blijft het natuurlijk Ghanese kwaliteit. Dat betekent dat dingen snel kapot gaan. Ook 'onze' meiden krijgen het klaar om van alles te 'spoilen'. Meestal is het Job, die de hout-klussen voor zijn rekening neemt en is het Maliek, die de ijzeren constructies repareert. Maliek is de lasser die alle containers op Kukuomarket heeft gemaakt.

Onze auto hebben wij sinds februari j.l. Vanaf die tijd rijden we dus al door Tamale. We keken dan ook vreemd op dat we op 6 december werden aangehouden. We moesten het rijbewijs laten zien en overhandigden zowel het internationale als het Nederlandse rijbewijs. Men was echter slechts geinteresseerd in een Ghanees rijbewijs. Toen we vertelden dat een internationaal rijbewijs toch echt ook voor Ghana gold, was de reactie: 'Is that so?' We moesten vertellen waar we vandaan kwamen en waar we werkten. Gaande het gesprek werd het echter steeds luchtiger en leuker: 'You have to wash your car; it's very dirty!' Uiteindelijk werden we nog gewaarschuwd voor het gevaarlijke verkeer in Ghana en met name rond Kerstmis.

Plotseling kregen we bericht dat de moeder van onze huisbaas Jacco was overleden. Jacco en Job hebben dezelfde vader, maar niet dezelfde moeder. De overledene was een moslim. Zoals gebruikelijk bij de moslims word je op de dag van overlijden meteen begraven. Het overlijdensbericht wordt vaak niet rechtstreeks medegedeeld. Het bericht is meestal in de trant van: 'He or she is sick; come home immediately!' Bij aankomst is de betreffende persoon dan allang dood. De ontvanger van het bericht weet echter drommels goed 'hoe laat het is'. Er wordt om de waarheid heen gedraaid. Vreselijk! Maar ja……dat is de Ghanese cultuur! Een paar dagen na dit incident gingen we naar de ceremonie van de 'funeral'. In de community waar de betreffende vrouw had gewoond, was iedereen samengekomen. Mannen en vrouwen zaten gescheiden. D.w.z. de mannen zaten onder een boom, de vrouwen waren aan het koken. Moslims, christenen, chiefs, ouderlingen; een bonte verzameling van mensen. Jacco stelde ons voor aan enkele familieleden. Sommige mensen lagen op de grond te bidden. Hij nam ons mee naar de hut waar zijn moeder had geleefd. De echtgenoot van deze overleden vrouw bleek in een andere community te wonen. Daar zal ook nog een gedeelte van de ceremonie plaatsvinden. Het is heel waardevol om zo'n'funeral' mee te maken. Je aanwezigheid wordt erg op prijs gesteld. 'Er-zijn' is voor deze mensen genoeg! Je voelde de 'sharing and caring'! Toen we weggingen, gaven we 4 vrouwen uit de community een lift. Hoewel ze alleen maar Dagbani spraken, hadden we veel plezier onderweg naar huis. Al met al heeft de hele 'funeral' 3 weken in beslag genomen!

7 december: Farmers Day. We lazen in de krant dat de beste boer van de regio wordt beloond met een certificaat en een fiets! Hawa benutte deze dag om een grote schoonmaak te houden op de 'office' (hoofdlokatie/educatiefase/stap 1). Via een gehouden 'Kerstaktie' werd verf aangeschaft om het kantoortje en het klaslokaal te voorzien van een likje verf. Voor de duidelijkheid: Dit komt uit de koker van Hawa. Zoals altijd vindt zij de vorm belangrijker dan de inhoud. Het opknappen van een ruimte gaat bij haar dus boven het volgen van haar managementcursus. Wij vinden dat ze haar school een beetje laat 'versloffen'…. Als je haar hier op aanspreekt is het antwoord: 'It's too much for me; I don't know nothing!' Tsja…………..dát is wel gemakkelijk!!!

Maar er is ook goed nieuws: Toen Ben weer eens ging informeren naar de studieresultaten van Hawa, liet de 'principal' van het Business College International weten, dat er schot in de zaak zat. Er is vooruitgang geboekt. Dat neemt echter niet weg dat Hawa voldoende tijd moet blijven investeren in deze managementcursus. Bovendien liet hij weten wellicht een persoon te hebben gevonden voor NFD, die als een 'financial manager' cq een 'microfinance professional' kan gaan fungeren. Hij was blij om van ons te horen dat we inmiddels een nieuw NFD-bestuur hadden gerealiseerd.

Job vindt het geweldig om onze auto te wassen. Hij poetst en boent dat het een lieve lust is! Toen Ben hem een keer een spons gaf, keek hij zijn ogen uit! Hij had nog nooit een spons gezien en dacht dat het een stuk oud brood was……Dat was toch veel te hard om een auto mee te wassen?!....Dat een spons zacht wordt als je deze in water legt, was compleet nieuw voor hem. Ook de 'maid' Batischu kwam kijken naar dit vreemde voorwerp! Aangezien we de spons niet meer terugzagen, informeerden we even bij Job. Wat bleek? Reactie Job: 'Oh mister Ben, the dogs have spoilt it'.

Onze huisbaas Jacco liet ons weten dat er waarschijnlijk in maart 2008 een Nederlandse NorGhaVo-vrijwilligster wordt geplaatst op zijn project CPYWD: Community Partnership for Youth [e-38] Women Development. Deze vrijwilligster zal dan niet in het gastgezin van Jacco en Suzy verblijven, aangezien zij dan 24 uur per dag bezig is met haar werk. Het CPYWD-kantoor van Jacco bevindt zich namelijk op de compound, naast ons huis.

Eén van de stage-hairdressing-meiden was een paar dagen haar stem kwijt, ten gevolge van de luchtvervuiling. Even dachten we dat Akiti ons voor de gek hield, maar niets was minder waar. Iedere keer als Azara 1 (stage hairdressing) bij ons in de auto zit en een andere blanke ziet, roept ze: 'Madam Dies, look, your colour!!!'

Aangezien de meiden van stap 2 (stage) in februari gaan starten in stap 3 (containers Kukuomarket), moet de pre-graduation voorbereid worden. Dit betekent dat zowel de stageplek als NFD moet zorgen voor een certificaat. Verder moeten er pasfoto's gemaakt worden en komt het hoofdstuk transport weer om de hoek kijken. Ook voor deze 6 meiden (5 hairdressing; 1 weaving) zullen we fietsen regelen, maar eerst zullen zij een eigen bijdrage moeten betalen van 9 GHc (ongeveer 9 euro). Het maken van pasfoto's was een uitje voor deze moslim-meisjes, die nooit ergens komen. Er werd dan ook naar hartelust gegiecheld van de zenuwen. De meeste moslims wassen hun voeten, benen, armen en gezicht voordat er wordt gestart met bidden. Onze meiden zijn hierop geen uitzondering. Wij zien dit tafereel dagelijks. Iedereen gebruikt een soort plastic gietertje (vorm van een theepot) voor deze reinigingsbeurten. Het was dan ook wel grappig om te zien dat zelfs de meiden hun voeten gingen wassen voordat de pasfoto's gemaakt werden!!!

Op 15 december was president Kufuor in Tamale, i.v.m. 8e Congregation of the University of Developmental Studies.

Half december werd in het kader van onze Kerstgedachte, een kerstactie op touw gezet. Dit met het oog op de eigen shop/de stretcher van de meiden. Een oproep en een foto werden geplaatst op de site en familie/vrienden en bekenden werden gemaild. De twee Kerst-vrouwtjes op de foto zijn Fozia (sewing Kukuomarket) en Rohana (weaving Kukuomarket). Op dit moment is er 'lack of money' en we hopen dat we uiteindelijk onze 13 overgebleven meiden uit stap 2 en 3 kunnen helpen aan hun eigen business. Het zou vreselijk zijn als we de helft zouden moeten teleurstellen. Dus Nederland……..kom op…..!!! Toen we de meiden vertelden over deze poging, reageerde Hadidja (weven Kukuomarket), met de woorden: 'Oh, I will pray much more!' Eén initiatief is het vermelden waard. Een vriend van ons met een eigen bedrijf in Belgie zal dit keer geen kerstkaarten versturen naar zijn zakenrelaties. Het geld dat hiermee wordt uitgespaard, komt ten goede aan NFD!!!!

In januari vindt de CAN (Africa Cup of Nations) plaats; de grote 'football-game' tussen alle Afrikaanse landen. Het nieuwe stadion is gigantisch! 20 januari gaat de CAN van start en dit zal gaan duren tot 10 februari. De eerste wedstrijd is op 23 januari en gaat tussen Tunesië en Senegal. Ben vindt het leuk om ook een paar wedstrijden bij te wonen en hij zal teacher Paul, Job van onze compound en Peter, Musah en Alex van NorGhaVo uitnodigen om met hem mee te gaan. Laatstgenoemden begonnen spontaan te juichen op deze invitatie. Voor de liefhebbers: Kijk maar eens op: www.ghanacan2008.com Vanaf 31 december zijn 'tickets' te verkrijgen.

We zitten in de Harmattan en dat betekent dat het 's morgens een beetje fris is. Heerlijk! Dit duurt jammer genoeg niet lang. Vanaf ongeveer 9.00 uur warmt het weer op en belanden we weer in de tropische temperaturen van 37 graden! De Ghanezen vinden de Harmattan vreselijk en zij hebben het koud.

Een bekende weg in Tamale is de Bolga-road. Deze drukke weg is dagelijkse realiteit voor ons. Regelmatig passeren hooggeplaatste personen deze weg als ze richting Noorden gaan. Uit veiligheidsoverwegingen wordt er dan in colonnes gereden. Deze colonnes worden begeleid door politie op motoren. Met loeiende sirenes jaagt men met hoge snelheid over deze weg. Al het andere verkeer moet hier onmiddellijk voor wijken en wordt met veel machtsvertoon naar de zijkant gedirigeerd. Iedere keer weer opnieuw een apart tafereel! En zeker als een motoragent met uitslaande benen de mensen als het ware links en rechts 'wegtrapt'.

In de krant (Daily Graphic) lazen we een triest bericht. Maar liefst 2.700 Ghanese moslims zijn, op weg naar Mekka, gestrand op het vliegveld in Accra. Hun droom om naar Mekka te gaan voor de pelgrimstocht (Hadj) is in duigen gevallen. De organisatie heeft het behoorlijk laten afweten. Er wordt nu een onderzoek ingesteld.

Werd vorige maand het NFD-meisje Asia gebeten door een zwarte schorpioen; half december was het Job van de compound die dit overkwam. Oók een beet in de hand en oók door een zwarte schorpioen. Bij Job gebeurde dit toen hij in de 'village' aan het werk was ('farming').

Zoals bekend, worden de supervisors van Kukuomarket (Ayisha en Taiba) niet betaald. Maar een financiële blijk van waardering geven, komt de 'commitment' ten goede. De 'blessings'daalden over ons neer: 'May God bless you' (woorden Ayisha). Taiba viel me (Dees) in de armen. Ook Job van de compound gaven we een 'reward/appreciation'. Hij is ook altijd bereid te helpen op Kukuomarket.

Toen we mister Halilahi van de stageplek 'sewing' bezochten, informeerden we wederom naar Susan (het meisje met de baby, dat we een nieuwe kans hebben gegeven). Hoewel wij haar stageplek opnieuw hebben betaald en Susan op de hoogte is gesteld van het feit dat ze wederom welkom is in het traject, is ze nog steeds niet komen opdagen. Toen mister Halilahi ons het geld (omgerekend 25 euro) wilde teruggeven, stelden we voor dat hij dit kon houden. Mocht Susan nog terugkeren, dan is haar plaats betaald; mocht ze niet terugkeren dan is dit al bestemd voor de volgende lichting. In september 2008 zullen er namelijk 6 stageplaatsen betaald moeten worden (dan komen de 6 sewing-dames uit stap 1 bij hem op stage). Op deze manier is er dan reeds 1 stageplek betaald. Meevallertje voor Hawa! In september 2008 zijn wij namelijk niet meer werkzaam op NFD. Samen met mister Halilahi hadden we het plan om sewing-produkten te gaan verkopen tijdens de CAN in januari 2008, tijdens de voetbalwedstrijden in het nieuwe stadion. Echter……de tijd ontbreekt bij hem en bij ons. Jammer………Het is niet anders……………!

Vorig jaar in oktober/november hebben 2 NorGhaVo-vrijwilligers uit onze groep (augustus/september 2006) filmopnames gemaakt van verschillende NorGhaVo-collega's. Ook is er toen gefilmd op NFD. Aangezien wij onze medewerking destijds hadden verleend, werd ons een dvd opgestuurd. Op een zaterdagmiddag hebben we deze bekeken in de huiskamer bij Jacco. Leuk om die oud-vrijwilligers nog eens te zien en hun motivatie te horen.

Ben werd benaderd door een oud NorGhaVo-vrijwilligster met het verzoek om een adviserende rol te gaan spelen bij een projekt waarbij microfinanciering erg belangrijk is. Natuurlijk werd de helpende hand geboden, want……'all hands united!' (slogan NorGhaVo). Deze oud NorGhaVo-vrijwilligster is Maartje. Zij heeft een half jaar bij ons op de compound gewoond en heeft veel betekend voor haar projekt. (Resource Centre Micro Credit Project). Nu ze echter terug is in Nederland zijn er de nodige problemen op haar projekt. Samen met haar opvolgster Noortje, zal voornamelijk Ben op de achtergrond een sturende/coachende funktie gaan vervullen. Het betreft microkredieten voor blinde bedelaars. De deelnemers hebben allen een bedrijfje gestart. Het is de bedoeling dat ze na 3 jaar self-supporting zijn en niet meer hoeven te bedelen.

Annelies (de Nederlandse NorGhaVo-vrijwilligster die op onze compound woont), heeft haar 4 maanden Ghana er deze maand alweer opzitten. De laatste 2 weken werd er gereisd en we maakten nog kennis met haar vriend Peter-Paul. Daarna werd weer koers gezet richting Nederland. Ja, ….zo zien wij heel wat vrijwilligers gaan en komen…….. Annelies verblijdde de NFD-meiden nog met kleding. Om chaos te voorkomen tijdens de verdeling, hebben we middels een loting gewerkt. De winnaar mocht als eerste kiezen; dan nummer 2 enz. Het was dikke pret en bovendien ook nog leerzaam. Een getal tussen de 0 en de 20 is voor sommigen namelijk al 'een brug te ver'! In ieder geval…..De buit werd vol trots getoond en wij zagen stralende gezichten!

We werden verrast door een onverwachts telefoontje. Een Nederlands stel, dat momenteel in Tamale woont en overweegt om daar ook langer te blijven, had horen vertellen over ons. Zij wilden graag meer informatie. Altijd leuk natuurlijk om ervaringen te delen en te merken dat men aan een half woord genoeg heeft.

En toen kregen we op een zondag een telefoontje van Hawa, met het verzoek of pater Martin Balemans ons kon bezoeken. Deze Nederlandse priester werkt al meer dan 40 jaar in Ghana en is een soort contactpersoon voor de Nederlanders in Tamale. Een paar keer per jaar organiseert hij ook bijeenkomsten voor de Nederlanders op zijn Pastoraal Centrum. Hoewel wij daar wel eens geweest zijn, laten we meestal toch verstek gaan. Wij hebben daar niet echt behoefte aan. Iedereen is altijd van harte welkom bij ons thuis, maar wij gaan dit soort dingen niet opzoeken. Overigens was het een goed gesprek. Het was fijn om de conversatie in het Nederlands te voeren. Voor de chauffeur Nicolaas en voor Hawa was dit aspect natuurlijk minder leuk, hoewel………Hawa liet weten dat ze best enkele dingen had 'opgepikt'.

En dan komt er weer bezoek uit Nederland…………….. Op 20 december brachten vier mensen van de Stichting 'Vrienden van Christopher' uit Sevenum een bezoek aan Ghana. Op doorreis naar hun project in Bolgatanga (uiterste Noorden), werd ook Tamale bezocht. Ieder jaar reizen mensen van de Stichting 'Vrienden van Christopher' af naar Ghana en inmiddels wordt een bezoek aan ons opgenomen in hun programma. Als chauffeur fungeert Sadik, die al sinds 2004 'a friend' van ons is. Natuurlijk wilde men ook ons NFD-projekt zien. Echter…..De Moslims vierden opnieuw Sala. Dit betekende dat 'onze' meiden thuis moesten helpen met o.a. voedsel bereiden. Schapen e.d. worden dan geslacht. Op 20 december was de daadwerkelijke 'celebration'.Veel girls waren dan ook niet aanwezig op NFD. Dat was natuurlijk wel een beetje jammer voor ons bezoek uit Sevenum. Toch hebben we veel kunnen vertellen over NFD en hebben alle lokaties laten zien. We hopen dan ook dat Jan, Geert, Carol en Ingrid een indruk hebben gekregen van ons projekt. Dit gezelschap wilde niet alleen ons projekt zien, maar ook de werkplek van een Nederlandse vrijwilligster van 'Meet Africa'. We gingen dan ook met Yvonne uit Blerick naar het Tamale Teaching Hospital en we maakten kennis met het gastgezin van Yvonne. Zeer primitieve omstandigheden in de community! In ieder geval was het een mooie dag, waarop Noord-Limburg goed vertegenwoordigd was in Tamale! De laatste week voor de Kerst'break' stond dus duidelijk in het teken van Nederlanders!

De prijs van elektriciteit is behoorlijk gestegen (verdubbeld); nu echter is ook de water-rekening verhoogd. (Laatstgenoemde met 60%).

Vele kinderen op Kpaluu Junction kennen ons natuurlijk. Toch zijn er altijd nog enkelen die ons huis proberen te vinden. Zo ook een pienter knaapje dat Ben was gevolgd. Toen het hem uiteindelijk gelukt was om mister Ben thuis aan te treffen, was hij zó blij dat hij zich in de armen wierp van Ben! Toen Ben hem ook nog uitnodigde om mee te gaan naar de eerste voetbalwedstrijd van de 'African Cup' in het nieuwe voetbalstadion in Tamale, kon hij zijn geluk niet op!

Na onze verlofperiode hebben we van september tot december een hectische tijd gehad: Problemen op het gebied van NFD; problemen met de gezondheid en problemen met het visum. Op alle 3 de fronten gaat het nu beter, dus het wordt tijd om even een adempauze in te lassen. Kerstvakantie heet dat in gewoon Nederlands! We gaan naar de Volta-region (Oost-Ghana) van 24 december tot 3 januari. Heerlijk!!! De nieuwsbrief van december is dus voor ons vertrek reeds verzonden. In de nieuwsbrief van januari zal aandacht worden geschonken aan onze 'break'.

Lieve mensen in Nederland:………..Prettige kerstdagen en een voorspoedig 2008!

Groet, Ben en Dees