19 t/m 22 september 2004

19 september 2004

Na het ontbijt gingen we naar de kerk in Aliade met John (priester), Mathiew (priester-student) en Rafaël (chauffeur). De mis was sfeervol, kleurrijk en de mensen namen aktief deel aan het hele gebeuren. Het was goed dat we al eens in Nederland een Afrikaanse mis hadden bijgewoond, zodat we in ieder geval wisten dat dit uren zou gaan duren. Bovendien wisten we dat het een zeer expressieve gebeurtenis is.

En inderdaad…..Er werd volop gezongen, gebeden en gedanst. De twee blanken kregen de beste plaatsen, werden welkom geheten en met open mond aangestaard door honderden gelovigen. Een onbeschrijfelijke ervaring! Toen John ons introduceerde, begon iedereen te klappen. Al die zwarte snoeten die je aan blijven kijken is een merkwaardig gebeuren en gaat je door merg en been. (We zijn Willem-Alexander en Maxima niet hoor!…..Maar zo word je wel behandeld en dat past niet bij ons). De H. mis vond plaats in de lokale taal: Tiv. Tijdens de mis werd Ben ingefluisterd door Mathiew dat fotograferen geen probleem was. Na afloop van de mis kwamen alle parochianen om ons heen staan en wilden ons aanraken. Gesprekjes werden aangeknoopt en foto's werden gemaakt. Onder de indruk van deze mis, besloten we om ook de volgende mis bij te wonen. Deze vond plaats in Abenga. Van hetzelfde laken een pak, maar nog expressiever en indrukwekkender. Evenals in de eerste mis waren er twee collectes. Het geld (alleen heel smerig papieren geld) werd door de kerkgangers in een houten box gedeponeerd. Rij voor rij schuifelde naar voren. In vergelijking met de eerste mis was er een opmerkelijk verschil. De eerste collecte was bedoeld voor een gezin dat een slechte oogst had gehad. Moeder en kind kregen al zingend en dansend geld toegeworpen. De tweede collecte was bestemd voor het plaatselijke ziekenhuis, ter financiering van medische hulp voor mensen die dit niet konden betalen. De zusters van het ziekenhuis zongen en dansten als dank.

Erg opmerkelijk was dat levende dieren als offer werden aangeboden (kippen, hanen, een bokje e.d.). Ook eieren, bananen en yam werden geofferd. Na de mis werd alles door John meegenomen. De hele kofferbak van de auto zat vol! Wij moesten inwendig natuurlijk wel lachen. Op het einde van de mis moesten Ben en Dees naar voren komen. John had ons geïntroduceerd en we waren inmiddels dus 'bekend' geworden. Ben heeft nog enkele woorden gesproken. Na afloop van de mis weer dezelfde taferelen: Starende blikken en men wilde allemaal op de foto. Toen we wegreden werden we uitgezwaaid en kinderen renden achter de auto aan.

'Thuis' aangekomen iets gedronken en daarna de lunch gebruikt. John Atoba vertrok eind van de middag naar zijn vergadering (150 km. verderop). Dit zou de hele week gaan duren. Wij hebben de middag gevuld met: schrijven, wandelen en fotograferen.

19.30 uur: Avondeten. We eten altijd met de priester of de priester-studenten, maar

nooit met het personeel. Ongelijkheid is vanzelfsprekend in Afrika. Het is

normaal om tegen je personeel te schreeuwen en ze uit te schelden.

Tot 21.30 uur gepraat met drie priester-studenten. En weer vroeg naar bed!

Om 22.00 uur gaat het licht uit. Je gaat weliswaar heel vroeg naar bed, maar staat ook heel vroeg op. (Iedere dag omstreeks 6.30 uur).

's Nachts hoorde Ben explosieve knallen. Bij navraag bleek dat de politie regelmatig een paar keer schoten loste in de lucht om inbrekers af te schrikken en de compound te beschermen.

20 september 2004

Na het ontbijt zou Jonathan ons komen halen. Hij is deze week onze chauffeur.

(1 week auto met chauffeur: 17.500 Naira = ongeveer 100 Euro. Dit is exclusief brandstof). Voor vertrek vroegen we aan Moses of we ondergoed en sokken aan de waslijn mochten hangen (die hadden we namelijk zelf in de wastafel op onze kamer gewassen). Meteen kwam een jonge knaap (Thomas) toegesneld die aanbood om onze was te doen. Dit betekent: Er is een wasplaats op een smerige binnenplaats midden in de bush. Het regenwater wordt opgevangen in een grote ton en vervolgens verdeeld over drie emmers waarin de was wordt geweekt, ingezeept en uitgespoeld.

Daarna de kapel bekeken. Foto's gemaakt: Thomas op z'n wasplaats; Moses in de keuken en verder de spoelkeuken; de plek waar gestreken werd; de gemeenschappelijke ruimte; kapel; toilet; douche; de kamers; de gangen; de bananenbomen e.d. Het wachten was op de chauffeur. Hij zou na het ontbijt komen (tussen 8.00 en 9.00 uur). Omdat er om 10.00 uur nog niemand was, besloot Dees om de tijd goed te gaan benutten en wat schrijfwerk te gaan doen. Westerse hoofd loslaten is nog moeilijk! Afrika moet je eigenlijk laten gebeuren. (Een Europeaan heeft de klok; een Afrikaan heeft de tijd!!!!)

Om 10.15 uur verscheen niet Jonathan, maar Rafaël. Hij bracht ons naar Makurdi. Daar zouden we Jonathan ontmoeten. Jonathan woont en werkt in Makurdi. Eerst werd Thomas afgezet op de markt en we reden door naar Makurdi, naar de werkplek van Jonathan. Hij werkte bij een vervoersmaatschappij. We zagen ontzettend oude bussen; we maakten kennis met zijn collega's en kregen in het kantoortje iets te drinken aangeboden. Na enkele 'kiekjes' gemaakt te hebben, reden we met Jonathan en een vriend (Emmanuel, student op de landbouwuniversiteit) verder. Rafaël bleef wachten.We gingen naar een cybercafé. Dit cybercafé was onvoorstelbaar oud en slecht. We wilden mails ophalen en verzenden. Dit verliep erg moeilijk. Eerst was de server 'not found', toen was er een overcapaciteit en vervolgens werd aangeraden 's nachts terug te komen, omdat het dan wellicht iets sneller zou gaan. Uiteindelijk hadden we dan toch onze mails op het scherm, maar was het onmogelijk om deze te openen. Inmiddels waren we 2½ uur verder. Hierna op zoek naar een simlock-kaart voor de telefoon. Na vele pogingen eindelijk een kaart gevonden. De prijs stond in geen verhouding tot de periode van gebruik. We krijgen ook steeds meer de indruk dat ze ons financieel willen 'uitkleden'. (Wit is synoniem voor geld!) Onderweg een hapje gegeten en daar heeft Emmanuel met zijn simlockkaartje onze telefoon 'unlocked'. Dat vonden we voor dit moment genoeg. In november in Ghana zien we wel verder. Voor de periode in Nigeria is niet echt een telefoon nodig.

Hierna op zoek naar een tweede internetcafé.

Weliswaar beter dan de voorafgaande (we kregen hier zelfs mails geopend), maar het systeem werkte zo ontzettend traag, dat het ons behoorlijk op de zenuwen begon te werken.

Het uur was snel om, het resultaat erg mager: Slechts 1 mailtje kon worden beantwoord. We dachten aan familie, vrienden en bekenden tegen wie we hadden gezegd: 'Je kunt onze belevenissen volgen via de site'. Hoe krijgen wij ooit de tekst verzonden naar onze webmaster? We praten al helemaal niet meer over foto's versturen. Dat het zo moeilijk zou gaan, hadden we niet verwacht.

Rafaël haalde ons op en toen pikten we Jonathan weer op bij zijn werkplek. Met z'n vieren reden we terug naar Aliade, na nog enkele foto's gemaakt te hebben. Na thuiskomst iets gedronken en opgefrist. (Ja en echt de schroom overwonnen en onder de meest smerige douche gestaan die je je maar voor kunt stellen: Alles is vies; overal lopen beesten…..). Is dit één van de moeilijke momenten?

Koffers nagelopen, gegeten, gekletst, gerommeld. 22.00 uur naar bed.

21 september 2004

Vandaag gaan we naar Gboko. Voor het zover was, hebben we de was naar Thomas gebracht (binnen een uur hing deze al te drogen). Iedereen vliegt voor je! We ruimden lege flessen water op en maakten 'a social talk' met Barnabas. Thomas en Rafaël waren op het land aan het werken. Grasmaaien betekent hier: met een kapmes slaan. Aan Barnabas gevraagd of we de laptop van John zouden mogen gebruiken. Dat was geen probleem. Echter: Overdag is er geen stroom. Bovendien hebben we geen tijd, omdat we de hele dag op pad zijn. De effectieve werktijd (Een echte Westerse opmerking!) is dan van 20.30 uur tot 21.30 uur. (Na het avondeten en voordat het licht uitgaat om 22.00 uur). Voor wat betreft de stroomvoorziening: Hier in de bush krijgt men in principe de elektriciteit van de stad. Vaak werkt dit niet en dan gebruikt men bij stroomuitval een noodaggregaat. Dit werkt slechts van 18.00 -tot 22.00 uur. Je kunt je voorstellen dat wij ons bezwaard voelen als men voor ons de dure noodvooriening aanzet, zdat wij op de laptop kunnen werken. De accu van de laptop is na 10 minuten al leeg. Wat een omstandigheden om een reisverslag te maken!!! Barnabas (de priester in opleiding), loopt dit jaar stage in het 'Holy Ghost House'. Dit betekent dat hij de missen in de kerk moet bijwonen en dat hij godsdienstles moet geven op de middelbare school op de compound. Deze week staat voor hem nog in het teken van: leerlingen inschrijven, lessen voorbereiden, boeken uitdelen e.d. Hij liet het lesmateriaal aan Dees zien.

Tot Jonathan kwam om ons naar Gboko te rijden, hebben we geschreven (verslag, introduktiewoordje voor kerk en school). John Atoba heeft namelijk voorgesteld om a.s. zaterdag een mis bij te wonen waar de bisschop aanwezig zou zijn en hij heeft het plan om ons les te laten geven. Het is dan handig om een woordje op papier te hebben, in case of………….

Voor vertrek maakte Moses een foto van Rafaël, Ben en Dees en beloofde Thomas het gat in het muskietennet van Ben te maken. Omstreeks 10.30 uur vertrokken we (Rafaël, Jonathan, Ben en Dees). Ook Moses reed het eerste stukje mee en werd afgezet op de markt.

Op naar Gboko! We kwamen langs het onderkomen van de gouverneur van het district. Overal langs de kant van de weg ligt gedumpt afval. Als je dan vertelt hoe in ons land wordt omgegaan met milieu, dan kijken ze je aan of je van Mars komt!

Waar je ook stopt, je blijft een attractie! Een blanke is een bezienswaardigheid! Toen we foto's wilden maken van prachtige straatbeelden, werd dit afgeraden vanwege gevaarlijke situaties. We gingen naar 'St. Thomas Catholic church' en werden in het parochiehuis welkom geheten door de mede-priesters (waaronder een neef) van John. (Holy Ghost Fathers in Gboko). De ontvangst was wederom geweldig!

Eerst kregen we koffie (zowel koffie als koffiemelk is in poedervorm); daarna werd er bier ingeschonken. Vervolgens kwam er een hele tros bananen te voorschijn. Dit alles was alleen voor de gasten Ben en Dees. Maar ook moesten we mee-eten. Hier proefden we onze eerste Fufu.

Iedereen kon het erg waarderen dat wij mes en vork weigerden en het aten op de Afrikaanse manier: Met je rechterhand. (Linkerhand is onrein). Eerst was je je hand, dan haal je telkens een stukje van de meelbal af en kneed je dit in je rechterhand, alvorens het in een groente/vleesmengsel te soppen. Toen we weggingen kregen we bananen, mango en noten mee. Dit moet je aannemen als gift, anders beledig je de gevers. Iedereen zwaaide ons uit en wij vertrokken richting markt. De markt in Gboko is één van de grootste markten in Nigeria en is vooral bekend om de tomaten. De chauffeur nam ons mee naar de marktmeester om toestemming te vragen, zodat we konden fotograferen. Onder begeleiding van twee chauffeurs en de marktmeester konden de blanken wel worden rondgeleid over de markt. Overal starende blikken……… De marktmeester verzocht ons een goed woordje te doen voor zijn tomaten in Nederland. Machines zouden welkom zijn. Veel werd weer op de gevoelige plaat vastgelegd en hierna vertrokken we richting cybercafé. De computer werkte goed, totdat de stroom uitviel en men overging op noodaggregatie. Gelukkig hadden wij net onze mails verzonden. Onderweg veel politiecontroles. Bij deze controles wordt altijd een stopteken gegeven. Men houdt het machinegeweer horizontaal en als je door kunt rijden, laat men het machinegeweer zakken. Op de terugweg werden we aangehouden door de politie en werd de kofferbak gecontroleerd. Deze lag vol met fruit van de paters. Verder maar weer richting Aliade, waar we om ongeveer 17.00 uur arriveerden. Opgefrist en opgeruimd tot het avondeten om 19.30 uur. Het muskietennet van Ben was niet gemaakt. Het gat hebben we 'gestopt' met een paar sokken. Stroom is er van 18.00-tot 22.00 uur; dus die tijd moet goed gebruikt worden. Na zonsondergang (omstreeks 18.15 uur) is het helemaal donker en worden de muggen aktief. Het wordt al vertrouwd om 's avonds onbeschermde delen van het lichaam in te smeren met Deet. Omdat we bedekkende kleding dragen, beperkt zich dit tot handen en gezicht. 's Avonds gewerkt met de laptop totdat het licht uitging om 22.00 uur.(Omstreeks 21.45 uur word je hiervoor gewaarschuwd d.m.v. drie korte lichtsignalen).

22 september 2004

Allebei een beetje last van de buik.De Fufu breekt ons nu al op! Loperamide en ORS ingenomen. Na het ontbijt geïnstalleerd met de laptop om verder te gaan met het reisverslag. Goed en wel op dreef en ja hoor……..Stroomuitval. Ben met de verrekijker de omgeving aanschouwd. Rafaël kwam zeggen dat de benzine van de auto op was. We gaven hem 3000 Naira (ongeveer 19 Euro) om te kunnen tanken.

Thomas kwam de was terugbrengen: Gestreken en wel. Het is heel gebruikelijk om als blanke personeel te hebben: een kok, een chauffeur e.d. Je schept hierdoor een stukje werkgelegenheid. Vandaag zou Thomas het gat in het muskietennet van Ben repareren. Jonathan bleek niet te komen vandaag. Als je naar de reden vraagt, krijg je altijd min of meer hetzelfde antwoord: 'He had a problem with………' en dan wordt een reden gegeven. Men legt altijd de schuld bij een ander. Excuses heeft men altijd klaar. Rafaël reed vandaag en nam Barnabas mee. Laatstgenoemde zou eigenlijk op de middelbare school moeten zijn, maar vroeg een vrije dag aan de direkteur onder de vlag van: Ik moet vandaag van pater John Atoba met twee blanken naar Kasina-ala en ik moet de chauffeur en de twee blanken begeleiden.

Het feit dat de naam van een priester en twee blanken wordt genoemd, is genoeg om een vrije dag te krijgen. De manier van werken en leven is ontzettend relaxed. 'Take life easy' lijkt hier de slogan te zijn. We vertrokken (Rafaël, Barnabas, Ben en Dees). Thomas reed het eerste stukje mee en werd afgezet op de markt. Op naar Kasina-ala!

Onderweg aangehouden door de politie. Deze vroeg of Rafaël een brandblusser in de auto had. "Nee, maar ik ga 'm dadelijk kopen" , luidde het antwoord (in de lokale taal TIV en werd voor ons vertaald in het Engels). We mochten verder rijden. We zagen politie die preventieve controles uitvoerden: Highway Crime Prevention.

Aankomst Kasina-ala omstreeks 12.00 uur. Van 12.00-tot 15.00 uur verbleven we in het parochiehuis van 'St.Gerards Catholic Church'. We dronken iets en werden weer behandeld als eregasten. Het bier verschijnt op tafel, gevolgd door vele andere drankjes. We spraken met de priester en vertelden onze toekomstplannen. Hij vroeg ons te informeren bij de SMA in Nederland waarom zij niet uitzenden naar Nigeria.

(SMA-priesters uit Nederland zenden wel uit naar Ghana, maar niet naar Nigeria; SMA-priesters uit Ierland daarentegen zenden wel uit naar Nigeria). Tussen de regels door konden we bespeuren dat deze priester niet echt geloofde in de toekomst van Nigeria. De arbeidsmoraal is slecht: 'Als ik vandaag niet werk, krijg ik toch wel te eten'. Vervolgens hebben we kennis gemaakt met zuster Dorothy. Toevallig was zij aanwezig, omdat ze een vergadering had bijgewoond. Deze religieuze verpleegkundige is werkzaam in een ziekenhuis in de plaats die we morgen bezoeken (Adikpo). Dus we kregen een uitnodiging om langs te komen voor een rondleiding. Zij informeerde bij ons naar het aidsprobleem in Nederland. Dit gerelateerd aan het gigantische aidsprobleem in Afrika. De conclusie was: 'Prevention is better than cure'. Maar daarvoor is nodig: 'A change of the behaviour'. En dat is nou juist het probleem. Hierna werden we uitgenodigd aan tafel en wederom verscheen de Fufu (die ons gisteren zo slecht bekomen was).

Uit fatsoen namen we een beetje, maar toen men onze borden steeds meer vulde, besloten we om onze eigen grenzen aan te geven en te zeggen dat we hun gastvrijheid erg waardeerden, dat we Fufu best lekker vonden, maar dat een West-Europese maag daar niet zo van houdt. Dat werd begrepen en dus beperkten Ben en Dees zich tot het dessert: Compôte van vers fruit (mango, sinasappel, banaan e.d.). Omdat Dees al enkele dagen vreemde bultjes op de hand had en een paar keer gestoken was, besloten we dit aan zuster Dorothy te laten zien. En jawel……..Gestoken door de malariamug. Geen paniek! Het feit dat je malariatabletten slikt, onder een klamboe slaapt, je insmeert met Deet, bedekkende kleding draagt en veel drinkt is meer dan voldoende. Gewoon mee door blijven gaan. Mocht je koorts, hoofdpijn, griepachtige verschijnselen krijgen, dan kan een bloedonderzoek worden gedaan. (By the way…Hoofdpijn is er al……….Straks maar even de temperatuur opnemen……..).

We hebben zelfs eigen naalden en spuiten bij ons en we hebben een malariakuur meegenomen vanuit Nederland. Dus dat zal niet zo'n vaart lopen.

Na het eten hebben we de kerk en de varkensboerderij bekeken. Van toiletgebruik word je nergens vrolijk: vies, vies, vies en doorspoelen met een emmer water.

Ook nog een soort lerarenopleiding bezocht. Normaal gesproken is het gebruikelijk dat je toestemming vraagt aan de staf om iets te mogen bekijken. Barnabas vond dit nu echter niet nodig, maar bij het verlaten van het schoolterrein werden we tegengehouden en werd Barnabas op het matje geroepen door de schoolleiding. De 'security'-regels werden hem nog eens uitgelegd. Hierna het internetcafé van gisteren bezocht, omdat deze het meest voldoet aan westerse maatstaven. Ook Barnabas getrakteerd op een uurtje internetten.

Mails opgehaald en verzonden. Een lokale medebezoeker gaf het advies om niet via netmail, maar via 'mail2web.com' te werk te gaan. Een goede tip!

Vervolgens hebben we nog een kort bezoek gebracht aan een neef en een tante van Barnabas. Deze neef bleek een SMA-priester in opleiding te zijn. Hij was erg geïnteresseerd in onze plannen. (Dus Barnabas is Holy Ghost priester-student en zijn neef SMA priester-student). Overigens..Barnabas is niet echt het type priester-student! De tante ontfermde zich over acht weeskinderen. De ouders van deze kinderen waren gestorven aan aids. Met alle kindertjes op de foto natuurlijk! Ze vermaakten zich slechts met een steen en een stukje hout. Aandoenlijk om te zien!

Terug naar Aliade waar we omstreeks 18.15 uur arriveerden.

De wasjongen een fooi gegeven. Hij had namelijk het gat in het musiektennet van

Ben goed gerepareerd. Hoewel we twee éénpersoons bedden hebben met ieder een éénspersoons muskietennet van het huis, besloten we toch om dit te laten vervangen door ons eigen muskietennet, omdat deze geïmpregneerd is met Dawa.

's Avonds verfrist, opgeruimd, gegeten, getypt.