10 december tot 16 december

10 december 2004

Vandaag zullen we de projecten van 'Hope for Life' gaan bezoeken.

In de ochtenduren gaan we met Theo op stap, daarna zal de Amerikaanse Sue ons begeleiden.

De opzet van Hope voor Life is als volgt: De stad Accra is opgesplitst in verschillende wijken. Iedere wijk heeft zijn eigen coördinator. Deze coördinator signaleert wat er speelt en leeft in de wijk en geeft dit door aan 'the office'.Theo houdt zich bezig met inkomensgenererende projecten en Sue werkt intensief samen met de coördinator en de social worker.

Samen met Theo bezoeken we het eerste project in het kader van Hope for Life, namelijk

'Paradise'. Paradise is gelegen aan een zeer drukke weg die naar het centrum van Accra

leidt. Het bestaat uit een winkeltje alwaar stoffen, kleding, accessoires e.d. worden verkocht:

'Fashion' dus. Verder is er een gezellig terrasje met enkele zitjes. Zowel in het winkeltje als

op het terras zijn mensen met een beperking werkzaam.

Theo vertelde ons dat de locatie naast de drukke weg in principe erg goed is, doch dat de

bezoekersaantallen tegenvallen. Onder het genot van een drankje werd samen gebrainstormd

op welke wijze hierin verandering zou kunnen worden gebracht.

De bakkerij ('Bakery') is het tweede inkomensgenererende project dat Theo onder zijn hoede

heeft. In de bakkerij werken in totaal 11 personen, waarvan er 8 gehandicapt zijn.

Er wordt zowel 's-nachts als overdag gewerkt.. Twee chauffeurs brengen de broden e.d. naar de afnemers: Veelal winkels, tankstations en religieuzen.

De bakkerij is geopend op 10 oktober 2003. Volgens Theo is het nu tijd om de klantenkring te vergroten. Zwakke schakel is en blijft de oven die het wel eens laat afweten. Zoals later zou blijken is de electriciteitsvoorziening ook een zorgenkindje.

Naast deze commerciële vaardigheden zijn ook sociale/organisatorische/leidinggevende aspecten van belang bij het runnen van deze Bakery.

Het derde inkomensgenererende project van Theo is een winkeltje gelegen naast een school, alwaar kantoor/school artikelen worden verkocht.

Dit winkeltje ligt tegenover de flat van Theo en vraagt de minste aandacht. In financiële zin behaalt het de beste resultaten. Op eigen gelegenheid werd 's avonds dit derde project ('Stationary') bezocht. (Was echter gesloten).

Zoals afgesproken bezochten we in de middaguren Sue in haar gloednieuwe Bethany-house.

Een tehuis bestemd voor de 350 leden van Hope for Life. Als zij problemen hebben en er behoefte is aan opvang, rust, verzorging, kunnen zij hier maximaal 30 dagen blijven. Het gebouw bestaat uit: conferentieruimte, eetkamer, zitkamer, douches, toiletten, keuken en veranda op de benedenverdieping. Op de eerste verdieping is een guesthouse gesitueerd dat inkomensgenererend is.

Sue is tevens mediator van het Nederlandse Lilianefonds dat werkzaam is op medisch en educatief gebied doch eveneens mobiliteitsproblemen oplost.

Het valt ons op dat het Lilianefonds (voor gehandicapte kinderen in de Derde Wereld) tijdens ons verblijf in Ghana veelvuldig in positieve zin wordt genoemd.

Samen met Sue reden we met openbaar vervoer terug naar onze verblijfplaats.

Peter-Paul was met zijn gezin in de stad de verkiezingsoverwinning aan het vieren, zodat er nog niemand thuis was. Even werd in een 'drinking-spot' nog iets genuttigd. Aangezien we ontzettend moe zijn, werd de afspraak van vanavond met Sadik afgezegd. De nachtrust werd voor de derde achtereenvolgende keer verstoord: een kerkelijke uitdrijving van de duivel van 0.00 uur tot 4.00 uur was hier debet aan!

11 december 2004

Vandaag tanken we bij en gaan we de hele dag naar zee. We laten de afgelopen 3 maanden door ons hoofd gaan……Maar ook……….Hoe gaan we dit een plaats geven als we straks terug zijn in Nederland?! We turen over de zee…………………..

Tegen het einde van de middag keren we terug naar de flat van Peter-Paul. Vanavond gaan we naar de vice-regionaal Koos Janssen. Bij Father Koos zullen we vannacht blijven slapen. Ons eindgesprek van de SMA-exposure staat op de rol. Samen met Peter-Paul (en dochtertje Ida) namen we een taxi naar Koos. Een rit van ongeveer een half uur werd 2 uur. We kwamen muurvast te zitten in een drukke file. Omstreeks 19.00 uur arriveerden we. We maakten kennis met 2 andere priesters (Father Andy en Father Joe) en tijdens de maaltijd werd een leuk gesprek gevoerd. Eén van de priesters was 'Father of the Holy Ghost' en was werkzaam geweest in Nigeria. Het was interessant om onze Nigeria-ervaringen met hem te delen. Hij was van mening dat wij heel veel van het land hadden gezien en kende alle 'Holy Ghost Fathers' waar wij te gast waren geweest.

Inmiddels is de vice-Regionaal, (de Nederlandse priester Koos Janssen), ook op de hoogte van het feit dat de nieuwe Regionaal, (de Ghanees Hope Klutsey), nogal wat commotie heeft veroorzaakt in het leken-weekend van 3-4-5 december j.l. Het beleid zal aangescherpt worden; de regels worden strikter. Er zal minder ruimte komen voor de 'doing church'.

Het accent zal meer komen te liggen op de 'praying church'. Inmiddels is bekend dat wij ons hierin niet kunnen vinden. Wij overwegen om een andere uitzendorganisatie te kiezen: een organisatie die vrijwilligers uitzendt i.p.v. lekenmissionarissen. Ons gesprek met Koos was heel fijn en waardevol. We konden zijn openheid erg waarderen. Hij was het niet eens met Regionaal Hope. Hij zat helemaal op onze 'golflengte'. Hij adviseerde ons om nog geen SMA-beslissing te nemen. We verkeren in de gelukkige omstandigheden dat we de tijd en de ruimte hiervoor kunnen nemen. Voor de duidelijkheid……………Een paar jaar werken in een Derde Wereldland gaat zeker gebeuren. De uitzendorganisatie blijft echter nog even onduidelijk!

12 december 2004

Vanochtend gaan we met Koos naar de kerk. (St. Barnabas Catholic Church in Agbogba). In deze viering zullen 5 kinderen gedoopt worden. Hoewel……….ééntje liet verstek gaan. De mis begon natuurlijk weer niet op tijd. 'African time' blijft aan de orde!

De tijd werd gedood met schrijven en lezen. (The Standard: Ghana's National Catholic Weekly). Na afloop hebben we gepraat met één van de ouders van de dopelingen. Zij bleek ooit in Nederland te zijn geweest en wel in………….Boxmeer!

Op de terugweg reed een zekere Rosette met ons mee. We gingen naar haar huis en zaten buiten in de schaduw. Toen weer verder met Father Koos richting zijn onderkomen. Voordat we aan tafel gingen, dronken we nog iets met hem en met Father Andy. Na de siësta en de koffie bracht Father Koos ons terug naar de flat van Peter-Paul en Alice in Mamprobi.

We reden terug over het terrein van de universiteit (Legon). Eenmaal 'thuis' kwam Theo ook nog even. Samen werd er gegeten. Met het oog op morgen werd Colinda gebeld (ook een Nederlandse leken-missionaris). De komende 2 dagen zullen we met haar op pad gaan.

13 december 2004

Colinda neemt ons mee naar de slums; de krottenwijken in Accra. Vandaag staat 'Street girls aid' op de rol. Op Tema-station zagen we de Kaya-girls: Straatmeiden die bagage van mensen op hun hoofd dragen, om een centje te verdienen. Ze komen voornamelijk uit het noorden van Ghana of uit de Volta-region. (Rural areas). De veldwerkers ontmoeten die meiden op de grotere Trotro-stations: Tema; Kenishie; Mallam; Circle; Railways. Via de markt gingen we naar Kinbu-crèche: day-care; nursery: 150 kleine kinderen vlogen op ons af! Iedereen wilde aangehaald worden. Aandoenlijk om te zien! Van Kinbu-crèche naar Tudu-community. We gaan op bezoek bij een moeder met een gehandicapte, blinde tweeling. Via het Lilianefonds probeert Colinda deze kinderen naar school te krijgen. Door Tudu-slum naar de Railways gelopen. Sloppenwijken zover het oog reikt! Dit gebied heet Cantomanto. Daarna community-school en crèches bezocht. Honderden kindertjes lagen op de grond te slapen. Het leken net grote zwarte poppen! Salvation Army (Het Leger des Heils) heeft bij veel crèches een wijkverpleegkundige (community nurse) aangesteld.

Op de valreep nog een extra malariakuur gekocht, in case of…………..

Via een immens grote markt werd de dag afgesloten in James-town (oude gedeelte van de stad). Met zicht op het presidentiële paleis en Independance-square, werd aan zee de inwendige mens versterkt. Tegen het einde van de middag kwam Sue ons nog gezelschap houden. 's Avonds met Sue en Colinda bij Peter-Paul en bij Theo gezeten: 1 Amerikaanse en 3 Nederlandse lekenmissionarissen.

14 december 2004

De tweede dag dat Colinda ons op sleeptouw neemt. Met de Trotro naar Kenishie-market, waar we hadden afgesproken Colinda te treffen. Na enkele startproblemen, besloten we allereerst om te bellen naar de KLM: Hoewel niet echt noodzakelijk voor de KLM, was ons doel om de vlucht van morgen te herbevestigen. Evenals gisteren lukte dit niet. Met de Trotro naar Kotobabi.

Bij Kototbabi police station werden we opgepikt door een zekere John. Hij is de rechterhand van de oprichter van een school die we gaan bezoeken. Deze school is gevestigd in de Kotobabi-slums. De oprichter van de school is de gehandicapte J.B. Door de krottenwijken liepen we naar de school. Nou ja…..er werd lesgegeven in de open lucht. We werden welkom geheten door J.B. Hij is 'a member of Hope for life'. Hij vertelde ons veel en stelde voor een lesje te geven in de klas van Giny. Giny is een Amerikaanse lekenmissionaris, doch i.v.m. ziekte was zij afwezig. De kinderen vroegen ons het hemd van het lijf. Ze waren vooral geïnteresseerd in onze terugvlucht van morgen. Vliegen in een echt vliegtuig was toch wel heel speciaal!

Van Kotobabi gingen we naar Mamobi. Geld gewisseld. Vervolgens richting office van Street girls aid, waar we de refuge bekeken: Een opvanghuis voor zwangere straatmeisjes. Meestal komen ze hier terecht als ze 8 maanden zwanger zijn. Behalve de opvang wordt er ook scholing aangeboden: batikken; tie [e-38] dye; hairdressing; naai-atelier; koken; kaarten maken; kralen rijgen; handwerken e.d. Iedere woensdag is er een educatief programma: voorlichting, leren lezen, schrijven, rekenen e.d. Hierna richting crèche. De dag werd afgesloten in Osu: Een echte Obruni-wijk. (Een wijk voor blanken). Daar troffen we nog 2 Franse lekenmissionarissen: Loïc en Hélène.

15 december 2004

Koffers ingepakt en laatste keer naar een internetcafé. Toen richting vliegveld: Kotoka-

Airport. We gaan vandaag terug naar Nederland. Een raar idee………..

Omstreeks 13.15-13.30 uur gingen we per taxi naar het vliegveld, waar we omstreeks 14.15-14.30 uur arriveerden. Om 16.30 uur werd ingecheckt. Toen een hapje gegeten en in Aerostar (tegenover vliegveld), werd met enkele lekenmissionarissen getoast op een goede terugreis.

We werden uitgezwaaid. De Amerikaanse lekenmissionaris Steve zat in hetzelfde vliegtuig als wij. Hij moest naar Amerika, i.v.m. een ziek familielid en aangezien er geen direkte vlucht is, vliegt hij via Amsterdam. Onze vlucht had een uur vertraging. (22.10 uur werd 23.10 uur).

Nauwelijks een uur in het vliegtuig en toen was het………………..16 december.

16 december 2004

Onze nachtvlucht eindigde omstreeks 6.20 uur op Schiphol, waar tot onze verrassing Miek en Erna stonden om ons op te halen en naar huis te brengen.

Na 3 maanden weer thuis……………

Een ervaring rijker! Het leven zal nooit meer hetzelfde zijn! De beelden blijven op ons netvlies staan! Indrukwekkend! Er zijn geen woorden voor! Of toch………….

Een selectie uit flarden van gesprekken; leesstof; constateringen en eigen gedachten en visies, die we tot slot mee willen geven om eens over na te denken:

Persoonlijke ontwikkeling schijnt niet belangrijk te zijn voor Afrikanen………..

Solidariteit met een onbekend persoon is onbegrijpelijk…………

Emoties tonen is 'not done'…………………..

Hekserij dekt persoonlijk falen af. Vooral in deze hoedanigheid komen westerlingen de magie tegen…………

Ongelijkheid is vanzelfsprekend in Afrika…………

Afrikanen zijn gek op elektronische gadgets……………

Afrika is voor Afrika niet het referentiekader; dat is het Westen……………..

De witten krijgen de schuld van de slavernij, de kolonisering en de genocide……….

Westerlingen die sterven in Afrika doen dat vooral op de weg………

Onbevangen gedrag in Afrika kan gevaarlijk zijn………….

Empathie heeft geen bestaansrecht in Afrika……….

Waar ter wereld Afrikanen neerstrijken, ze blijven arm, omdat Afrikanen consumeren wat anderen produceren en ze produceren niets wat anderen zouden kunnen consumeren…………..

Afrikanen zijn niet mans genoeg om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen falen; excuses hebben ze altijd klaar: het is de schuld van anderen……………

Afrikanen hebben moeite met vooruitkijken, omdat men niet zeker is of men de ochtend haalt…………

Hoe meer kennis van Afrika, hoe meer zicht op het onbegrip………………

Voorkeursbehandeling komt niet door de blanke huid, maar door de gastvrijheid………………

Ghanezen zijn gegaan van de verhaalcultuur naar de beeldcultuur: De leescultuur hebben ze overgeslagen……………..

Als Ghanezen zich geen houding weten te geven, dan beginnen ze te lachen……………

Als het in hun straatje te pas komt, dan beroepen Afrikanen zich op de traditie. Als het hun slecht uitkomt, dan verwijzen ze naar het koloniale verleden………….

Vernieuwing en de drang bestaande praktijken te verbeteren, lijken Afrika vreemd………….

Het ongezonde, overdreven religieuze kan funest zijn voor de ontwikkeling van Afrikanen………….

Als de Afrikanen de stress van Nederland zouden hebben, dan waren ze allang dood gegaan…………

Als je niet kunt foeteren tegen je Afrikaanse personeel, dan zul je gefrustreerd door het Afrikaanse leven gaan…………..

Een Afrikaan is een scharrelmens…………

Arm, maar warm……………………

Het probleem in Afrika is de Afrikaanse man………..

Religie, ceremonie, traditie, hiërarchie, discipline, familie, samenzijn, eenheid zijn allemaal zaken die men erg belangrijk vindt. Dingen die bij ons allemaal verdwenen zijn of aan het verdwijnen zijn………..

Een Afrikaan verdraagt waar een westerling klaagt…………..

Een Europeaan heeft de klok; een Afrikaan heeft de tijd……………….

Suffering and smiling…………..

Struggle for life…………

Survival of the fittest…………….

We have to learn to relax…………

We have to change the Westeuropean software into the African software. (We are too programmed)…………………

Afrika werkt volgens zijn eigen logica…………..

Met onze westerse ideeën zitten we er soms helemaal naast………….

Afrika moet je laten gebeuren………..

Eigenlijk zou je het Westerse hoofd thuis moeten kunnen laten………………….

Het is moeilijker om terug te keren dan om weg te gaan……………..

Samen in Afrika is niet hetzelfde als samen in Nederland: Voor mensen uit Afrika is het onmogelijk het Afrikaanse 'samen' in Nederland terug te vinden. Een Afrikaanse vrouw verwoordde het als volgt: 'Opgesloten in een pan, met de deksel er stevig op'. De geïndividualiseerde Nederlandse samenleving verlamde haar Afrikaanse spontaniteit gedurende een lange periode. Inmiddels is ze uit haar isolement gekomen, de deksel op de pan is gaan klepperen en eraf geschoven. Maar uit de pan klimmen zal er wel nooit van komen………………………….

Voor nu is dit het einde van het reisverslag .

3 maanden (16 september t/m. 16 december 2004) West-Afrika (Nigeria en Ghana) voorbij………….

We hopen over enkele maanden de 'reis-draad' weer op te pakken en zullen dan wederom verslag uitbrengen.