14 t/m 24 oktober 2004

14 oktober 2004

Om 7.00 uur zaten we in de mis, die plaatsvond in een multifunctionele ruimte. De bouw is nog niet voltooid. Het geheel is primitief; de sfeer daarentegen geweldig!

134 jongens in zwart-wit uniform die aktief deelnamen. Er werd volop gezongen en gebeden. Father John heette ons apart welkom en hoopte dat we een 'safe journey' zouden hebben. Bovendien werd voor onze gezondheid gebeden.

Na de mis werden groepsfoto's gemaakt: 134 zwarte jongetjes, omringd door de priester, Ben en Dees. Nog voor het ontbijt nam Father John ons mee voor een kleine wandeling naar een rivier, die drooggevallen was. De plaatselijke bevolking schreef dit toe aan hogere machten, maar Father John had er een plausibele verklaring voor.

Na het ontbijt gingen we naar school. De introduktie van gisterenmiddag werd vanmorgen voortgezet. Ditmaal in JSS 2a en JSS 2b. En weer vuurden alle leerlingen vele vragen op ons af: 'Waarom zijn jullie rijk?' 'Waarom zijn jullie wit?' 'Gaan jullie ook naar de kapper?' 'Waarom krijgen jullie de communie op de hand en niet op de tong?' 'Mag ik met je mee naar Nederland?' enz.enz.

Deze introduktie duurde van 9.00- tot 11.00 uur. Van 11.00- tot 13.00 uur stond de Franse les gepland: in 4 klassen een half uur. De les 'government' was niet aan de orde, omdat de leerlingen daarvoor te jong waren. Bovendien hadden we dit min of meer geïntegreerd in ons introduktieverhaal. Bij binnenkomst staat de hele klas op en zegt: 'Goodmorning Aunty/Sir'. 'You are welcome in our class'. 'May God bless you'. Onvoorstelbaar! Het niveau van deze leerlingen was een beetje hoger dan in Aliade.

Men vond het leuk dat er Frans gegeven werd, omdat de docente Frans afwezig was i.v.m. geboorte kind. Het feit dat we het rooster van de docenten verstoorden, was voor deze mensen geen enkel probleem.

Om 13.00 uur werd er geluncht. Father John gaf ons het beloofde woordje van de school voor onze site (op papier en op diskette). Tevens kregen we een videoband en foto's. Omstreeks 15.30 uur vertrokken we per auto voor het middagprogramma.

De leerlingen zwaaiden naar ons en dachten dat we al definitief weggingen. Ze werden gerustgesteld door Father John. Laatstgenoemde vertelde ons dat de jongens het een eer vinden dat je er bent. Voor deze kinderen (die absoluut niets hebben) zou dit een ervaring betekenen, die ze nooit meer zouden vergeten. Het zwart-wit uniform had inmiddels plaats gemaakt voor een geel uniform.

We reden rechtstreeks naar een bijeenkomst van de 'community'. Alle leiders waren aanwezig. Het was een soort dorpsraad; een samenkomst van 'wijzen'. Zeker 50 mensen werden aan ons voorgesteld door de 'chief' (stamhoofd).

De mannen stonden binnen; de vrouwen moesten buiten blijven staan. De gasten (Ben en Dees) en de priester (Father John) moesten binnen plaatsnemen. Volgens de traditie moeten gasten welkom geheten worden d.m.v. het eten van een kolanut (een soort walnoot). Ben moest tevens een kolanut in zijn broekzak steken en deze mee naar huis nemen, zoals een echte Igbo (volksstam uit het zuiden van Nigeria) betaamt.

De enige taal in hun beleving is de Igbo-taal. Hierna werden de 'blessings' over ons uitgesproken. Dit blijkt de taak te zijn van de oudste van het gezelschap. Het volgende onderdeel van het welkom-heten, bestond uit het reinigen van de handen; het besprenkelen met water. Hierna volgde een voorstellingsrondje, waarbij de hiërarchie weer erg belangrijk was. (Veel vorm; weinig inhoud!)

Vervolgens kregen we een brief overhandigd. (Amaokpala Development Union Orumba Nortyh Local Government Anambra State Nigeria): Welcome address presented by Amaokpala community on the occasion of visit by Ben and partner.

In deze bedelbrief werd uiteraard gevraagd om geld. Het verzoek zullen we op onze website plaatsen en hoort eigenlijk bij het project 'Holy Ghost Academy Amaokpala'

(An appeal for funds for the development of our mission college: Holy Ghost Academy, Amaokpala). Hierna werd een cadeau aangeboden. De gasten kregen een prachtig houtsnijwerk, dat 'geboorte'; symbool van vrede en liefde voorstelt. Tenslotte moesten we natuurlijk weer allemaal samen op de foto!

Na dit bijzondere bezoek, liet Father John ons de omgeving cq de aangrenzende plaatsen zien. Als kinderen de priester zien, beginnen alle gezichtjes te stralen en rennen ze achter de auto aan en blijven maar roepen: Father.....Father.....Father.....

Als ze dan op de achterbank ook nog 2 blanken zien zitten, kan hun dag niet meer stuk. Door de openstaande autoraampjes horen we: Onye ocha......

Onye ocha.....Onye ocha....Dit is de Igbo-taal voor: 'white men'.

Allereerst werd een stop gemaakt bij een plaatselijke varkensboerderij. De eigenaar vond het een eer dat een 'Father' en 2 'white men' interesse toonden in zijn dagelijkse 'struggle for life'. Hierna bezochten we 'St. Peters Catholic church' en voerden we een fijn gesprek met Father John en de priester uit de parochie (die tevens les gaf op de middelbare school van Father John). Cake en likeur kregen de gasten voorgeschoteld.

Ons laatste bezoek was aan een echtpaar. Beiden hebben een goede functie. (Zij werkt op het Ministerie in Abuja en hij is een 'businessman'. Bovendien zijn ze een sponsor voor de Holy Ghost Fathers) .

Bij aankomst bleek dat de vrouw des huizes niet thuis was. We werden ontvangen op de inmiddels bekende Nigeriaanse manier. Dit betekent: Voor gasten worden alle voorradige drankjes gepresenteerd op een dienblad; men wil laten zien wat men heeft; ook wordt onmiddellijk de tv aangezet; er wordt nauwelijks gesproken, doch meteen word je voorzien van eten. (Bij ons stel je de vraag: 'Wat wil je drinken?'; je zou juist een tv uitzetten en je zou eerst een gesprek met je gasten voeren, alvorens aan tafel te gaan). Onvoorwaardelijke gastvrijheid is vanzelfsprekend in Nigeria. (In de Nederlandse cultuur is het vaak gebruikelijk om gasten eerst min of meer 'te plaatsen'). Plotseling viel het licht uit.......Volgens de gastheer en Father John is het in Nigeria altijd: 'Suffering and smiling'!!!.........

Nadat we 'thuis' waren gekomen, bleek dat er wederom gegeten moest worden.

Vanavond stond Ukwa op het menu. (Igbo-taal). In het Engels geheten: Breadfruit.

Father John had nog een verrassing voor ons in petto: Namens de school kregen we van hem prachtige Afrikaanse stof. Hier zullen we straks in Ghana bij een 'tailor' iets leuks van laten maken.

15 oktober 2004

Vanmorgen moesten we afscheid nemen van de leerlingen en de docenten van de 'Holy Ghost Academy' in Amaokpala. In iedere klas gingen we naar binnen om gedag te zeggen. De jongens vonden het erg dat we gingen (en wij ook).

Nog net voor vertrek even hun rooster opgeschreven, zodat we een beeld kunnen schetsen van de discipline.

Het betreft hier de school in Amaokpala (een vergelijkbaar

strak rooster gold tevens in Aliade en zal straks ook gelden in Ihiala en andere plaatsen). Deze 'timetable' behelst maandag t/m.vrijdag en wordt in het Engels weergegeven. Dit om het authentieke karakter te behouden:

5.00 uur: Rising/Bath (Silence hour)

5.30 uur: Morning prayer/Meditation

6.00 uur: Morning Mass

6.40 uur: Morning functions

7.00 uur: Breakfast

7.30 uur: Morning Assembly

8.00-1.40 uur: Classes

14.00 uur: Lunch

14.30 uur: Siësta (Silence hour)/(Wednesday Laundry)

15.30 uur: Afternoon preparation/classes/(Wednesday Singing)

17.00 uur: Games/ (Tuesday [e-38] Thursday Labour)

18.00 uur: Bath (Silence hour)

18.30 uur: Rosary prayer in groups

19.00 uur: Supper/Recreation

19.30 uur: Studies

21.30 uur: Night-prayer

22.00 uur: Lights out

Note: There is no speaking of venacular in the school compound. During silence

hour no talking of any kind; absolute silence must be maintained.

Vandaag gaan we naar Ihiala. Lang geleden hebben Ierse priesters hier scholen en ziekenhuizen gesticht. Onderweg een moeilijke politiecontrole gehad.

St. Martins's parish werd aanschouwd. Holy Ghost Juniorate (Seminary High School) werd bereikt. Seminary en secondary school bevinden zich samen op 1 compound.

We maakten kennis met Father Anthony, Father Bartholomeus en Father Leo(n). Laatstgenoemde was de 'principal' van de school. Daar Father Leo naar een

begrafenismis was, moesten we even wachten en besloten we om alvast het terrein te gaan verkennen: We zagen de klaslokalen, de slaapzalen, de lerarenkamer, de bibliotheek e.d. De school is 51 jaar oud en onvoorstelbaar bouwvallig. Er verblijven 620 jongens intern. Als welkom kregen we pinda's en bananen. Dit is een gebruikelijke combinatie. Father John Anyaegbunam probeerde Father John Atoba telefonisch te bereiken (per mobiele telefoon), maar dat lukte niet. Het telefoonnetwerk is incompleet; je kunt slechts naar bepaalde gedeeltes van het land bellen. We lunchten en maakten kennis met andere priesters. Na de lunch per auto en te voet de compund verkend en veel foto's gemaakt. De slaapzalen (hostels) waren inhumaan. Met zo'n 110 jongens werd op een slaapzaal geslapen. In Nederland leven de beesten in betere omstandigheden. We konden het niet meer aanzien en zijn de slaapzalen uitgelopen. Toen we de jongens vroegen hoe het hen op school beviel, zeiden ze: 'Oh, we are happy!'................

Om 16.30 uur een gebedsbijeenkomst bijgewoond (Benediction) in de kerk. Setting: 620 jongens tussen 11-en 20 jaar in blauw-grijs uniform die zingen en de rozenkrans bidden.

Of dit nog niet genoeg was, verscheen hierna plotseling de rektor (Father

Leo) en werden wij verzocht op het altaar plaats te nemen. Nadat de rektor de reden van ons verblijf had gemeld, stelde hij de jongens in de gelegenheid om vragen aan ons te stellen. Aangezien er ruim 600 leerlingen zaten en er geen microfoons aanwezig waren, fungeerde de rektor (met luide stem) als intermediair tussen ons en de jongens. De vragen klonken ons inmiddels vertrouwd in de oren. Na afloop vroegen enkele jongens nog door; wilden met je op de foto of smeekten om je

e-mailadres. Ongevraagd kregen wij veel e-mailadressen toegestopt.

Bij een waterput vroeg een jongen hoe wij in ons land aan water kwamen....

'easy life'.....

Typen lukte vanavond niet meer: Stopcontact kapot en geen stroom.

Kleine gebedsdienst bijgewoond en hierna gegeten onder het genot van 'some nice discussions'.Het onderwerp 'malariamuggen' werd aangesneden. (In vroeger tijden de 'white men's dead'). Op dit logeeradres is geen muskietennet; er zit geen muskietengaas aan de buitenkant en er is ook geen spray om te kunnen spuiten.

Er werd ons echter verzekerd dat het op deze plek reuze meeviel met de muggen.

Voor de behandeling van malaria adviseerden enkele priesters om bladeren van een bepaalde boom te eten. Even later zochten we onze kamer op. Het bleek de kamer te zijn waar onlangs de bisschop had geslapen.

16 oktober 2004

We zijn vandaag een maand weg: Nog nooit zoveel indrukken opgedaan! Een derde gedeelte van de reis zit erop. We hebben het gevoel of we een jaar weg zijn, in plaats van een maand.

Buiten zijn de jongens alweer aktief. De blauw-grijze uniformen hebben plaats gemaakt voor groen-witte pakjes.

In het parochiehuis achter de kerk hadden we de mogelijkheid om onze mails te checken. Net voor vertrek nog enkele spreuken overgeschreven, die aan de muur hingen:

-Even if you're on the right track, you'll get run over if you just sit there.

-No goal is to high, if we climb with care and confidence.

-This one thing I do, forgetting those things which are behind and reaching forth.

Omstreeks 12.00 uur vertrokken we uit Ihiala. Father Leo en Father Bartholomeus zwaaiden ons uit. Nog net op de valreep hadden ze het verhaal van deze school op papier gezet, zodat wij dit als projekt kunnen plaatsen op onze site.

Terug naar Onitsha dus, waar we omstreeks 13.30 uur arriveerden. De wegen waren erg slecht en erg druk. Het is moeilijk fotograferen vanuit een openstaand autoraampje; het had een impressie gegeven van één grote heksenketel!

Eénmaal gearriveerd bij de Holy Ghost Fathers in Onitsha, informeerde iedereen naar onze ervaringen in Amaokpala en Ihiala. Opnieuw geïnstalleerd op onze kamer (de plek waar we dinsdag j.l. waren aangekomen en woensdag j.l. weer waren vertrokken. Nu is het zaterdagmiddag en zullen we hier blijven tot dinsdag a.s.).

Wat opvalt, is dat imitatiegedrag bijna onvermijdelijk lijkt te zijn: Zoals Europa de Verenigde Staten vaak probeert te imiteren, merk je hier dat Afrika Europa wil imiteren. Het is een heel geleidelijk proces. Laten we hopen dat ze alleen de goede dingen overnemen!!!

Taal-en cultuurverschillen maken het soms moeilijk om informatie op de juiste manier in te schatten: Wordt er nou een grapje gemaakt of (juist) niet?

17 oktober 2004

Om 8.00 uur zaten we in de kapel van het Holy Ghost House in Onitsha.

De mis duurde slechts tot 9.15-9.30 uur. (Kort voor Afrikaanse begrippen).

Aan het einde van de dienst moesten we naar voren komen om onszelf voor te stellen.

Na afloop spraken verschillende mensen ons aan, o.a. een man die van 1986 tot 1988 in Wageningen had gestudeerd. Ontbeten en gepraat met Father Remi. Gewandeld; gefotografeerd en een leuke discussie gevoerd met priester-student Anthony. Tijdens de lunch gepraat met de priesters over 'kerk-zijn'. Wij zeggen dat onze voorkeur uitgaat naar een 'doing church' in plaats van een 'praying church'. We merken dat sommigen dit kunnen waarderen; maar het merendeel reageert niet-begrijpend.

's Middags de was gedaan (op de hand; in een emmer met koud, vies water). 'This belongs also to the experience!' Op deze plek is namelijk geen Thomas (de wasjongen van Aliade). Getypt en weer een gedeelte van het reisverslag opgeslagen op diskette.

Hoewel er toch een cd-rom-station op de laptop blijkt te zitten, kunnen we nog onze foto's niet bekijken, i.v.m. onvoldoende capaciteit. Het blijft behelpen!

's Avonds de 'Benediction' (een gebedsdienst) bijgewoond. Vanwege de maand oktober begon de dienst een kwartier eerder en werd de rozenkrans gebeden. We zullen blij zijn als we volgende week de setting van de Holy Ghost Fathers kunnen verlaten. Natuurlijk waarderen we dat we ruim 5 weken op veel verschillende lokaties te gast waren, maar het religieuze aspect was voor ons wel erg dominant aanwezig.

Morgen alweer onze laatste dag in Onitsha.

18 oktober 2004

Tijdens het ontbijt gepraat over de cultuurverschillen. Ook de cultuurshocks die wij ondergaan, worden besproken. De enkeling die in Europa is geweest, begrijpt ons en kan onze ervaringen plaatsen.

Omstreeks 10.00 uur vertrekken we (Father Chike, Father Leonard, Ben en Dees).

Doel van onze korte trip is: Asaba (bezoek SMA) en Onitsha (kathedraal). De weg ernaar toe was chaotisch. Er is geen sprake meer van een bar slechte weg; eigenlijk is het geen weg te noemen. Vier rijen auto's naast elkaar, die absoluut geen rekening houden met elkaar. Luid toeterend en scheldend baant iedereen zich een weg. Hier geldt het recht van de sterkste! Het wordt mistig van de uitlaatgassen. Blauwe walmen komen door het openstaande autoraampje naar binnen. Om misselijk van te worden!

Het doorkruisen van de drukke stad was dan ook geen sinecure. Wie in Nigeria kan autorijden, kan de hele wereld over! Door de drukte kon er slechts stapvoets worden gereden. Verkopers maakten hier gretig gebruik van. Zij probeerden hun produkten te verkopen. Dit gebeurde al rennend langs de file. Natuurlijk droegen ze alles op hun hoofd: water, brood, kranten, shirts, bananen e.d. Uiteindelijk staken we de rivier de Niger over. Een brede, vervuilde rivier, waarop geen scheepvaart plaatsvindt.

Aankomst in Asaba (Delta-state). St. Patrick's Catholic Church werd bereikt.Hier zouden we kennismaken met de SMA-Fathers. Voor ons een bijzondere gebeurtenis, omdat de SMA de organisatie is die ons in 2006 zal uitzenden. We hebben dan ook de nodige vragen op papier gezet .Echter..er was niemand thuis. Wat bleek?

Ons bezoek was niet aangekondigd. Nederlanders zouden van te voren een afspraak hebben gemaakt. Nigerianen vinden het normaal om ongepland bezoeken af te leggen. Het risico dat er dan niemand thuis is wordt op de koop toegenomen.

Een cursus planning zou hier niet misstaan! Wel nog even met een katecheet gepraat, die zijn best deed om onze vragen te beantwoorden.

Hierna stelden Father Chike en Father Leonard voor om even naar Regina

Mundi te gaan (Private school: Nursery and Primary school).

We spraken met een religieuze van de O.L.A.: Een zusterorganisatie van de SMA.

Vervolgens terug naar Onitsha: Hier zagen we de kathedraal en het huis van de bisschop. Terug naar 'huis'. Geluncht. Kennis gemaakt met de secretaris van de 'Provincial Superior'. Tegen het einde van de middag met hem een cybercafé bezocht. Belangrijkste doel was daar om een diskette te verzenden, met daarop een nieuw gedeelte van het reisverslag. Bij het verlaten van het parkeerterrein reed de 'driver' zich vast in een riolering die open lag. Ben sprong uit de auto en maande het verkeer tot stoppen. Blijkbaar maakte de 'white man' indruk, want het werkte. Onder het geroep van 'Onye ocha'..'Onye ocha' ( Igbo-taal voor 'White man') sprong Ben weer in de auto. Inmiddels zijn de muggenbeten bij Dees echt niet meer te tellen.

De koffers werden ingepakt, want morgen is weer het devies: Vertrekken!

We gaan Onitsha verlaten.

19 oktober 2004

Na het ontbijt gezellig nagepraat met de secretaris van de 'Provincial Superior'. Extra leuk, omdat hij veel in Europa is geweest en zelfs 3 jaar in Frankrijk heeft gewoond en gewerkt. (Lille en Parijs).Vandaag gaan we naar Ekiti-region: de plaats 'Warri' staat op de rol. We zullen worden weggebracht door Father Leonard. We namen afscheid van Father Chike. Om 10.00 uur zou namelijk een vergadering starten, waar hij naar toe moest. Hij gaf ons zijn e-mailadres en tevens informatiemateriaal m.b.t. 'Anyigbo Missionaries Training Apostolate'. Dit met het doel om geld te geven. Father Leonard (die zoals later zou blijken geen priester was, maar oblaat), gaf ons een dvd met de sprekende titel: 'The priest must die'.

Gewerkt aan het reisverslag. Tevens genoteerd voor John Atoba wat we de afgelopen anderhalve week hebben gedaan. Ook samen planning Nederland besproken.

Wat ons opvalt, is dat luisterende Nigeriaanse oren een typisch trekje hebben: Bij aanvang van een gesprek is er aandacht en wordt er steeds herhaald: 'You are welcome'. Echter....In 1 keer slaat de interesse om in desinteresse en loopt men gewoon weg (terwijl je nog midden in je verhaal zit!) Cultuurverschil?!

Plotseling werd er op onze kamerdeur geklopt en stond Father John uit Amaokpala voor ons. Hij moest in het Holy Ghost House van Onitsha zijn, i.v.m. een vergadering en kwam ons nog even gedag zeggen.

Gewandeld en buiten gezeten. Dat het gebouw pas 5 jaar oud is, is niet voor te stellen. Je zou ook geloven dat het 100 jaar oud is. Er wordt hier namelijk gewerkt met heel slecht materiaal.

Tot onze verrassing ook nog een Nederlandse priester ontmoet. (Werkzaam in Nederland; had 2 jaar in Ethiopië gewerkt en was in Nigeria voor een maand vakantie).

We vertelden hem onze ervaringen. Wat heerlijk om even in je moedertaal te kunnen praten! Hij zei: " Als je éénmaal in Afrika bent geweest, dan word je nooit meer wie je was. Je kunt het ook aan niemand uitleggen. Alleen iemand die in West-Afrika is geweest, kan het begrijpen. Neem tijd om te reflecteren. Jullie programma was te vol. Geef je eigen grenzen aan". We waren het erover eens dat elektriciteit, wegen, (infrastructuur) en een goed telefoonnetwerk de basis is voor een land om zich te kunnen ontwikkelen. Op de valreep gaf Father Joseph ons nog een bedelbrief mee.

Dit betrof een project voor de jeugd.(Youth for the future foundation). Hierna geluncht en afscheid genomen van Father Remi. (Laatstgenoemde was ook niet herkozen als 'regional superior'). Omstreeks 14.30 uur vertrokken we dan eindelijk.

Brother Leonard gaf ons een compliment: 'Volgens mij worden jullie goede missionaire veldwerkers; je interactie is goed en je blijft toch jezelf'. Laten we hopen dat hij gelijk krijgt!!! Hij was gehuld in witte priesterkledij. Dit om redenen van veiligheid.

Net als gisteren werden de portieren van de auto van binnenuit vergrendeld. Dit gebeurde op zeer drukke, chaotische plekken, zodat niemand het portier van de buitenkant kon openen. Tankstop. Een jong meisje stak een briefje door het autoraampje. Brother Leonard vermaande haar om weg te gaan, doch keer op keer liet ze ons het briefje zien. Ze maakte gebaren. Was ze doofstom? Of deed ze maar zo? Waarschijnlijk het laatste. De tekst op het briefje vermeldde dat ze uit een heel arm gezin kwam; dat ze een kapperszaak wilde starten en geen geld had. Als haar plannen niet zouden lukken, zou ze gedoemd zijn tot prostitutie of zou ze moeten gaan bedelen. Niet op ingaan is het devies!

Twee politiecontroles snel achter elkaar: Eerst mag er doorgereden worden; dan moet er weer gestopt worden. Brother Leonard wordt een beetje boos; men ziet de priesterkledij en dan is het weer goed...Verder maar weer....

In Anambra-state wordt geen olie geproduceerd; daarom wordt er niets aan de wegen gedaan, noch wordt afval opgeruimd. Aan de andere kant van de Niger-rivier (in Delta-state) wordt wel olie geproduceerd. Je ziet daar dan ook betere en schonere wegen.

Het grootste probleem in Nigeria hebben we al vaak genoemd: Corruptie. Er wordt niet geïnvesteerd in het land; het geld verdwijnt in de zakken van individuele leiders.

Een uitzichtloze situatie. Mensen hebben geen enkel perspectief.

De autorit zou ongeveer 3 à 4 uur gaan duren. Er wordt hier altijd gerekend in het aantal te rijden uren, in plaats van het aantal kilometers.

Politiecontrole. Men wilde achterin de kofferbak kijken. Brother Leonard liet echter zijn kaartje zien en zei: "I am a Reverend Father" en we mochten weer doorrijden.

Priesterkledij doet hier wonderen!

Onderweg vroeg Brother Leonard om geld, zodat hij gereedschap kon kopen om meubels in de kapel te voorzien van houtsnijwerk. Onze naam zou dan vermeld worden als donateurs. Via Father Chimay (die wel eens de Spiritijnen in Eindhoven bezoekt), zou het dan wel in Nigeria komen. Ze bleken broers te zijn.

Wij hebben onszelf echter voorgenomen om donaties te geven aan projecten waarbij voornamelijk kinderen zijn betrokken. Verfraaien van de kerk gaat voor ons te ver en past absoluut niet in onze visie.

Aankomst Warri omstreeks 18.00 uur. We maakten kennis met Father Chika. (Hij bleek wel herkozen te zijn als 'regional superior'). We waren nu dus in de Niger-Delta; tot voor kort een onveilig gebied, i.v.m. onlusten. Dit was o.a. nog te zien aan de extra beveiliging (tralies voor de ramen, geblindeerde ramen, deuren vergrendeld e.d.). Momenteel was de situatie weer onder controle en het gebied veilig. Gegeten bij Father Chika. We namen afscheid van Brother Leonard (Hij zou morgenvroeg al op tijd teruggaan naar Onitsha). Omstreeks 20.00 uur vertrokken we naar de zusters (Immaculate Heart Sisters), aangezien Father Chika geen accomodatie had om te kunnen overnachten. (Hij beschikt namelijk niet over zelfstandige huisvesting).

We reden met zijn grote Mercedes (met airco) dwars door de sloppenwijken. Gaf een ongemakkelijk gevoel. Aankomst klooster. We maakten kennis met de vijf zusters; het leken net vliegende nonnen. Hun religieuze kleding, de entourage (levensgrote Mariabeelden) deed denken aan een film van honderd jaar geleden.

Ook de zusters hadden voor ons gekookt. Aangezien we net van tafel kwamen, beperkten we ons tot koffie. Op ons verzoek werd wel een muskietennet opgehangen.

Op de meeste plaatsen hangt er namelijk niets.......

20 oktober 2004

Ontwaakt met:....'Holy Mary, mother of God, pray for us........

Om 8.00 uur zaten we aan het ontbijt. (Koude spinazie 's morgens was een nieuwe variant!) We namen afscheid van de zusters. Om 9.00 uur kwam Father Chika (in gezelschap van zijn chauffeur David) ons halen. Vandaag zouden we naar Ikoto gaan.

(Ijebu-Ode- region in Ogun state). Onderweg zagen we het hoofdkantoor van Shell en Chevron; het regionale radio-en tv-station; Ministerie van Arbeid; het gerechtsgebouw; de Centrale Bank; de elektriciteitsmaatschappij Nepa en een tempel van Hare Krishna.

I.v.m. de onveilige situatie van een tijd geleden, waren er extra veel politiecontroles.

We reden door Benin-state. Gedeeltes van de weg stonden blank. De chauffeur koos een andere weg. De auto's zijn wrakken; het enige dat moet functioneren is de claxon. In Benin stond het verkeer muurvast.

Veel borden langs de kant van de weg: 'Make your GSM-call here': 30 Naira per minuut (= 20 Eurocent). Overal opschriften: 'God is good'; 'May God bless'; 'Thank God'; 'Thank you Jesus'. Onvoorstelbaar!

We passeerden de universiteit van Benin. Er zijn nergens verkeerslichten of verkeersborden; wel veel opschriften. Eéntje sprong in het oog: Een afbeelding (van een wasmachine) met de tekst: 'Your wife's secret love'!

Vervolg autorit. We zagen een vrachtauto uit Venlo. Getankt. Weer vele bedelaars bij de benzinepomp. Verder maar weer......

De autorit zal ongeveer 4 uur gaan duren. Rechts inhalen lijkt men hier gewoon te vinden. We zijn erg moe. Het al 5 weken constant oppakken en verder trekken begint ons behoorlijk op te breken. We verlangen naar de eerste 3 weken van november: dan kunnen we eindelijk eens zelf bepalen hoe we de dagen indelen en zijn we niet afhankelijk van anderen.

Plotseling liet Father Chika ons weten dat we zouden gaan lunchen bij de bisschop.

Toe maar; dat kan er ook nog wel bij! We zijn er inmiddels aan gewend dat we van de ene verbazing in de andere vallen. Omstreeks 13.30 uur arriveerden we.

De bisschop was een leuke, informele man. We lunchten samen en maakten nader kennis. Het bleek dat de eerste priester in zijn bisdom een SMA-priester was geweest, afkomstig uit Nederland . Gaande het gesprek bleek dat deze bisschop al 2 keer Nederland had bezocht. We vernamen dat de ouders van de bisschop moslims waren geweest. Ook werden we voorgesteld aan andere priesters.

Hierna nodigde de bisschop ons uit om morgen in Lagos de mis bij te wonen met de kardinaal en hij adviseerde ons om met het vliegtuig naar Kaduna te gaan, i.p.v. met de auto. Gezien onze planning lukt dit niet.

Na deze bijzondere ontmoeting gingen we naar ons onderkomen voor de aankomende 3 nachten: Wederom een klooster van zusters. (Poor Clare Monastery in Ikoto; Ijebu-Ode-region in Ogun-state). Aangezien noch Father Chika, noch zijn chauffeur de weg naar het klooster wist, werden we weggebracht door een priester in een jeep.

De chauffeur van Father Chika reed achter de jeep aan. Aankomst klooster omstreeks 15.30 uur. We maakten kennis met de zusters. (Afkomstig uit Italië, Ierland en de Filippijnen). Geïnstalleerd, opgefrist en uitgerust. Eerste schone toilet in 5 weken!

Omstreeks 19.00 uur kennis gemaakt met priesters die we morgen gaan bezoeken.

Zij zullen ons hun projecten laten zien, zodat we een goede indruk krijgen van het missionaire veldwerk. Opeens viel het licht weer uit. De generator werd aangezet.

Nauwelijks getypt. Omdat hier ook geen wasjongen is, worden sokken en ondergoed provisorisch in een emmer koud water gewassen. Toen weer op beestenjacht en werd een salamander gedood. Tijdens het eten werd gesproken over onze toekomstige job in Afrika. Father Chika zei: 'I admire your courage; it's a sacrifice'.

Net voor het naar bed gaan, werd er op de deur geklopt en kwam een nonnetje ons een lamp brengen. Om 21.30 uur gaat het licht uit..........

21 oktober 2004

Om een beeld te geven van het strakke dagritme van de zusters, volgt hier hun

'time table':

5.30 uur: Waking up

6.00 uur: Office of Reading

6.30 uur: Morning Prayer

7.00 uur: Eucharist Mass/Meditation

8.10 uur: Prayer during the day

8.30 uur: Breakfast

12.00 uur: Holy Rosary/Midday Prayer

12.45 uur: Lunch/Recreation

14.15 uur: Silence

15.30 uur: Afternoon Prayer

16.00 uur: Private Visitors

18.00/18.30 uur: Evening Prayer/Meditation

20.00 uur: Supper

21.00 uur: Night prayer/Meditation

21.30 uur: Silence

Gelukkig hoeven de gasten zich niet te houden aan bovenstaand rooster!!! Na een kleine wandeling over het terrein en het ontbijt, vertrokken we naar Oru-Ijebu in Ogun-state. We arriveerden bij St. Joseph Catholic Parish en werden verwelkomd door de drie priesters, waarmee we gisterenavond hadden kennisgemaakt. Ze vertelden over hun projecten. Uitvoerig werd stilgestaan bij de vluchtelingen, de studenten, de werkloze jongeren en de leerlingen.

Als (jonge) mensen geen dagelijkse structuur in hun leven hebben, kan er van alles misgaan; zeker in deze Nigeriaanse armoedige omstandigheden.

Problemen als: Accomodatie; crimineel gedrag; vluchten in sektes; het gebruiken van verdovende middelen; geweld; ongewenste zwangerschappen zijn aan de orde van de dag.

Allereerst bezochten we een vluchtelingenkamp met 9000 vluchtelingen.

(Spiritan Youth Apostolate Ibosan Estate Oru-Ijebu Ogun-state)

Deze mensen bleken afkomstig te zijn uit: Tsjaad, Congo, Liberia, Rwanda, Sierra Leone, Burundi e.d. Sommigen zaten er al 15 jaar.

Nigeria vangt alle vluchtelingen op, maar kan verder ook niets meer doen. De praktijk leert dat vluchtelingen in de anonimiteit van de grote stad verdwijnen.

De vluchtelingen moeten dan ook zoveel mogelijk in kampen worden opgevangen.

Dan is het probleem beheersbaar voor de hulpverleners.

Conclusie: Vluchtelingen worden opgevangen, maar er is geen enkele 'follow-up'.

De priesters van de Holy Ghost hebben dan ook als doel om dagstructuur aan te brengen, zodat men niet het 'verkeerde pad' op dreigt te gaan.

Hierna bezochten we de universiteit (Olabisi Onabanjo).

Ook hier geldt: Studenten krijgen slechts les. Er is geen huisvesting, geen begeleiding,

Er zijn geen verenigingen, geen sportfaciliteiten enz. Kortom: Er is helemaal niets.

Analoog aan de geschetste omstandigheden bij de vluchtelingen, zien de Holy Ghost Fathers ook hier een belangrijke opdracht liggen. Alles zit in hun hoofd en staat op papier, alleen het geld ontbreekt.

Door de sloppenwijken reden we naar het volgende project:

'Spiritan Youth Empowerment Centre': een soort 'skill-centre', waar basisvaardigheden voor werkloze jongeren zouden kunnen worden aangeboden.

Te denken valt hierbij aan: Kappersvak, hout bewerken, timmerwerk, metselwerk, reparatiewerkzaamheden enz.

Het perceel is in eigendom, doch het geld ontbreekt weer om het gebouw te realiseren.

Het laatste project van vandaag betrof: 'St. Felix Nursery and Primary school

The most pure heart of Mary Catholic Church' in Esure Ijebu-Imushin.

Deze kleuter-cq lagere school bestaat sinds 2000.

Voor 1970 functioneerden de meeste scholen onder de vlag van de kerk. Na 1970 nam de regering het over. De kwaliteit van het onderwijs van de 'government'-scholen bleek zó slecht te zijn, dat de kerken het weer hebben overgenomen. Feit is echter wel dat de overheid nu niets meer betaalt.

In 4 jaar tijd is het aantal leerlingen van deze school gegroeid van 18 naar 180.

Arm of rijk; Moslim of Christen; al deze kinderen zitten samen in de klas en dat is een goede zaak. Hiermee wordt het fundament gelegd voor de toekomstige Nigeriaanse samenleving. Er is nu dringend behoefte aan gekwalificeerd personeel, maar hiervoor zijn geen middelen. Op dit moment zijn 11 leerkrachten werkzaam op deze school. De afstand tussen de woonplaats van de kinderen en de school is erg groot. Schoolbussen zijn dan ook hard nodig. Wederom is er geen geld.......

Wij spraken met het schoolhoofd en bezochten nadien de kleuterklas. Op een mat op de grond lagen wel 40 peuters te slapen; de anderen sliepen boven op de schoolbanken. Aandoenlijk om te zien. Zoiets blijft levenslang op ons netvlies staan!

De kleintjes op de mat leken net grote zwarte poppen........

Alle projecten van vandaag zullen we na terugkomst in Nederland op onze site plaatsen.

Behoorlijk aangeslagen keerden we terug naar ons verblijfadres.

De rest van de dag allerlei zaken afgewerkt. De generator moest voor ons extra worden aangezet en drie uur stroom kostte ons 2000 Naira (= 12 Euro).

's Avonds op beestenjacht. Dit keer betrof het een hagedis. Volgens de zusters 'harmless'. Bovendien zou die muskieten opeten.

22 oktober 2004

Vannacht werden vreemde geluiden waargenomen: Er werd op een stuk ijzer geslagen en er werd gefloten. Bij navraag bleken dit signalen te zijn, om criminelen af te schrikken.

Na het ontbijt naar een cybercafé geweest. Toch maar even de webmaster mailen:

Over enkele dagen moet de laptop ingeleverd worden. Zondag a.s. zijn we 5½ week in Nigeria. De periode van de Holy Ghost zit er dan op. Dus John Atoba moet zijn laptop weer terug hebben.

Ben benieuwd hoe het verder zal gaan met het bijhouden van het verslag!!!

Geluncht bij de 'Community'. (Catholic Mission Epe Lagos-state). De priesters van het parochiehuis waren erg benieuwd naar onze ervaringen tot nu toe. Wij beginnen er genoeg van te krijgen dat je overal mee naar toegesjouwd wordt. We hebben het gevoel dat we op alle locaties 'getoond' moeten worden: Nederlandse attractie in Nigeria! Omstreeks 15.30 uur waren we weer terug op de basis en hebben we voorbereidingen getroffen voor ons vertrek morgen naar Aliade.

Tot onze verbazing werden er 2 cadeautjes afgegeven, afkomstig van de bisschop:

Een kaftan voor Ben, een jurk voor Dees en religieus pr-materiaal.

De verrassingen stapelen zich op!

Bisschop telefonisch bedankt. Hij zou ons morgen in zijn mis gedenken, i.v.m. onze lange reis. Kennis gemaakt met een priester, die veel in de Verenigde Staten kwam.

En voor het naar bed gaan weer op beestenjacht!

23 oktober 2004

Vandaag gaan we terug naar Aliade. Daar waar we begonnen zijn. De autorit zal de hele dag in beslag nemen. Onderweg vertelde Father Chika dat de bisschop ons verblijf van de afgelopen 3 dagen had betaald. Bij een politiecontrole wilde een automobilist doorrijden. Dit werd verhinderd doordat er op de banden werd geschoten. Getankt. Opnieuw veel bedelaars en mensen die allerlei produkten proberen te verkopen. Op ons verzoek werd een stop gemaakt: 9 uur in de auto zonder pauze is voor ons wel erg lang. De mensen hier vinden het normaal om lange afstanden te overbruggen. Chauffeur David bijvoorbeeld is gewend om 12 uur non-stop te rijden. (Hij moet ook wel, anders verliest hij zijn baan!) Hij kan in 9 staten rijden. (Nigeria heeft 36 staten). De lunch werd gebruikt bij de Sisters of St. Louis in Owo. Tijdens de lange autorit zagen we veel armoede: Huisjes die op instorten stonden; daken van golfplaat; muren van modder.

(Oude schuren in Nederland zijn mooier!). Bij een benzinestation werd iets te drinken gekocht en..verder maar weer.....River Benue overgestoken.

Veel gekantelde trucks gezien. Eén vrachtwagen was geheel uitgebrand. Blijft gewoon midden op de weg liggen. Niemand die zich erom bekommert. Er wordt niets opgeruimd. We moesten over een rivier heen, waarvan de bestaande brug werd gerepareerd. De noodbrug bestond slechts uit enkele houten planken, die provisorisch over de rivier lagen. Als dat maar goed gaat........

'This belongs also to the experience!'

Vroeger was malaria de 'white men's dead'; tegenwoordig vinden de meeste blanken de dood in het verkeer. Na 5 weken Nigeria kunnen we dit heel goed begrijpen!!!

Om 17.00 uur waren we terug in Aliade. Father Chika en David vertrokken vrijwel onmiddellijk naar hun bestemming. Ze hadden nog een rit van een uur voor de boeg.

Wij werden welkom geheten door priester-student Barnabas en wasjongen Thomas.

Father John Atoba was niet thuis. Een uur na onze terugkomst arriveerde hij.

Natuurlijk moesten we onze belevenissen vertellen. We waren bijna 2 weken weg geweest.

24 oktober 2004

De laatste dag in Aliade.

De laatste kans om de mis bij te wonen op de campus van St. Michael's Secondary School. Dit hebben we dan ook gedaan. Om 8.00 uur waren we aanwezig. Bijzonder was dat 'onze' Barnabas de mis deed. Bovendien waren zijn leerlingen (hij geeft godsdienstles) ook een beetje 'onze' leerlingen geweest (wij hebben op dezelfde school lesgegeven). De 1000 jongens van de middelbare school in wit uniform waren dan ook een vertrouwd beeld voor ons. Tevens herkenden we vele docenten.

De leraar Frans vertelde dat hij de school ging verlaten, omdat hij 'vice-principal' (onder-direkteur) werd van een school in een nabijgelegen plaats.

We vonden het ontzettend leuk dat Barnabas onze gespreksonderwerpen gebruikte in zijn preek/overweging.We herkenden vele discussiepunten. In de loop der tijd hebben we namelijk samen veel gelachen en heel wat besproken: Het progressieve Nederland t.o.v. het traditionele Nigeria passeerden vaak de revue. Hopelijk past hij 'doing church' in de toekomst wat vaker toe dan 'praying church'.

Tijdens de dienst werden we vaak genoemd. Barnabas vertelde o.a. dat we morgen naar Kaduna zouden gaan. Ook ons vertrek van a.s. zaterdag naar Ghana werd vermeld. Tevens werd een 'safe journey' gewenst.

Na de mis kwamen veel mensen naar ons toe. Er werd afscheid genomen. In de loop van de ochtend zagen we nog enkele leerlingen, die met ons op de foto wilden.

Hiervoor werd een beroepsfotograaf geregeld. Tegen betaling van 50 Naira werd een foto gemaakt en de levering zal over een week plaatsvinden. Deze beroepsfotograaf op zijn bromfiets, heeft een 'gat in de markt' ontdekt.

De rest van de dag werd gevuld met zaken afwerken en voorbereidingen treffen voor ons vertrek morgen naar Kaduna. Nog maar even profiteren van wasjongen Thomas en kok Moses. De laatste hand wordt gelegd aan het reisverslag. De geleende laptop wordt vandaag teruggeven aan John Atoba.

Inmiddels missen we de Nederlandse kaas en weten we ook wat het betekent om heel veel zin te hebben in een stuk chocola!

Een periode van 5½ week bij de Holy Ghost Fathers in Nigeria zit erop!

Natuurlijk was het vermoeiend en natuurlijk lag voor ons het accent teveel op religie, maar het was vooral zeer indrukwekkend en erg leerzaam! We zijn dan ook heel blij en dankbaar dat we de kans kregen om veel te ervaren. De Holy Ghost Fathers kunnen een welverdiende donatie tegemoet zien!

Morgen (twee dagen later dan gepland) vertrekken we naar Kaduna, waar we van 25 t/m. 30 oktober zullen verblijven bij een Nederlands gezin, dat reeds 5 jaar in Nigeria (Kaduna) woont.